У Бразілію праз... Казань

адправяцца лепшыя ў сваёй прафесіі

У жніўні гэтага года ў бразільскім Сан-Паўла адбудуцца «алімпійскія гульні» сярод прадстаўнікоў рабочых прафесій, удзел у якіх упершыню возьмуць і беларусы. У студзені 2014 года Беларусь далучылася да руху WоrldSkіlls.

19-42

— Сёння нікога не трэба пераконваць у важнасці прафесійнай адукацыі для нашай краіны, — падкрэслівае намеснік міністра адукацыі Віктар ЯКЖЫК. — Для таго, каб забяспечыць беларускую эканоміку рабочымі кадрамі, на працягу бліжэйшых пяці гадоў ва ўстановы прафесійна-тэхнічнай адукацыі мы павінны прымаць на вучобу не менш як 35 тысяч чалавек. І гэта пры тым, што кантынгент школьнікаў скарачаецца. Да таго ж большасць выпускнікоў сярэдняй школы нацэлены на атрыманне вышэйшай адукацыі....

Дарэчы, тэндэнцыя зніжэння ў моладзі інтарэсу да рабочых прафесій носіць агульнасусветны характар. Вось чаму папулярызацыі рабочых прафесій надаецца выключная ўвага на самым высокім дзяржаўным узроўні — так, падчас адкрыцця апошніх спаборніцтваў у Лейпцыгу ўдзел у мерапрыемстве прымала нават канцлер Германіі. Але спаборніцтвы праводзяцца не дзеля саміх спаборніцтваў. Іх фармат выкарыстоўваецца для таго, каб дапамагчы прадстаўнікам самых розных краін павысіць прафесійныя кампетэнцыі і спрыяць распаўсюджванню ў свеце міжнародных прафесійных стандартаў.

— Патрабуецца пераасэнсаванне ў грамадстве напаўнення і зместу рабочых прафесій. Сучасныя рабочыя — людзі з самай рознай адукацыяй. Ёсць прафесіі, дзе ад рабочага персаналу патрабуецца наяўнасць сярэдняй спецыяльнай і нават вышэйшай адукацыі. Узяць тую ж робататэхніку, — тлумачыць рэктар Рэспубліканскага інстытута прафесійнай адукацыі Аркадзь ШКЛЯР. — Інавацыйная эканоміка патрабуе меншую колькасць кадраў, але кадраў самай высокай кваліфікацыі. Далучэнне нашай краіны да WоrldSkіlls Іntеrnаtіоnаl (WSІ) дало нам магчымасць атрымаць доступ да новых кампетэнцый, што прымяняюцца ў перадавых краінах. Для нас гэта магчымасць «зверыць гадзіннікі» ў сістэме прафесійнай адукацыі і зразумець, чаму ў адной краіне для падрыхтоўкі рабочага дастаткова 10 ці 12 месяцаў, а ў іншай яго рыхтуюць на працягу трох гадоў. Трэба, каб усе зразумелі — у Бразіліі патэнцыяльныя інвестары будуць ацэньваць перш-наперш нашу краіну: ці ёсць у Беларусі кадры, якія могуць працаваць на самым сучасным абсталяванні. І для ацэньвання будуць выкарыстоўвацца міжнародныя індыкатары якасці...

Аляксандр Шкляр расказаў, што ў маі бягучага года беларусы адправяцца ў Казань, дзе пройдзе чэмпіянат WоrldSkіlls для краін СНД (па 40 кампетэнцыях). Беларусы будуць удзельнічаць у спаборніцтвах па 18 кампетэнцыях, і ўжо па выніках выступлення ў Расіі і атрыманых водгукаў з боку міжнародных экспертаў будзе прымацца рашэнне, каго адправіць змагацца за гонар нашай краіны ў Бразілію. Пакуль што Беларусь заявілася на 16 кампетэнцый з 56, хоць, хутчэй за ўсё, мы зможам рэальна замахнуцца на 3—5 кампетэнцый — там, дзе ёсць шанцы выступіць на годным узроўні.

19-44

З кандыдатамі ў нацыянальную каманду зараз праводзяцца трэніровачныя зборы. За кожнай прафесійнай кампетэнцыяй замацаваны эксперт (спецыяліст з установы адукацыі ці прадпрыемства), перакладчык і куратар.

— Вымушаны канстатаваць, што ў Беларусі мы пакуль не можам падабраць экспертаў, якія б маглі забяспечыць поўную адпаведнасць стандартам WоrldSkіlls, таму імкнёмся прыцягваць міжнародных экспертаў і адпраўляць маладых рабочых для ўдасканалення іх прафесійнага майстэрства ў іншыя краіны. Напрыклад, наш хлопец удзельнічаў у прафесійным чэмпіянаце ў ЗША па зварцы: гэта каштоўны досвед, бо, як высветлілася, там зваршчык павінен валодаць чатырма відамі зваркі, а мы выпускаем рабочых, якія асвоілі толькі адзін яе від, — распавёў Аркадзь Шкляр. — Нядаўна з Італіі вярнулася каманда па кулінарным мастацтве. У Германію адправіліся нашы спецыялісты па фрэзерных і такарных работах. Спецыялісты па мехатроніцы паедуць у Фінляндыю, па кабельных сістэмах — у Нідэрланды.

Пры падрыхтоўцы да міжнародных спаборніцтваў даводзіцца ўлічваць шмат нюансаў. Напрыклад, у Бразіліі кухарам давядзецца гатаваць стравы з паўднёваамерыканскіх прадуктаў. Таму праблемай можа стаць нават прыгатаванне рысу: іншы сорт — іншы час гатавання. Драўніна, цэмент — усё адрозніваецца...

Адным з найбольш складаных і нечаканых заданняў у намінацыі «Кандытарскае мастацтва» для беларускіх канкурсантаў стаў выраб шакаладных цукерак. Справа ў тым, што гэтая тэма ўвогуле адсутнічае ў вучэбных праграмах нашых навучальных устаноў кандытарскага профілю.

— Мы вельмі ўдзячныя ўсім прадпрыемствам і арганізацыям (і дзяржаўным, і недзяржаўным), якія дапамагаюць нашым камандам: даюць неабходную сыравіну, абсталяванне, арганізуюць майстар-класы і гэтак далей, — падкрэсліў Аркадзь Шкляр.

Кажуць, што ў гісторыі руху WоrldSkіlls не было выпадку, каб краіна, якая толькі што далучылася да спаборніцтваў, адразу здзейсніла магутны рывок і трапіла ў «топ» пераможцаў. Але Аркадзь Шкляр настроены аптымістычна: «Мы не збіраемся займацца шапказакідальніцтвам, але ёсць намінацыі, дзе ў нас захоўваюцца высокія шанцы...»

Надзея НІКАЛАЕВА

Асацыяцыя WоrldSkіlls Іntеrnаtіоnаl (WSІ) была створана ў 1946 годзе ў Іспаніі для папулярызацыі рабочых прафесій, у тым ліку праз правядзенне міжнародных спаборніцтваў, якія яшчэ называюць алімпіядай у прафесійным майстэрстве. Гэта своеасаблівы міжнародны камітэт па прафесіях. Першы чэмпіянат WоrldSkіlls прайшоў у Мадрыдзе ў 1950 годзе. Апошнія міжнародныя спаборніцтвы праводзіліся ў Лейпцыгу ў 2013 годзе і сабралі 200 тысяч гледачоў, расцягнуўшыся ажно на чатыры дні. Арганізацыя ахоплівае больш як 70% насельніцтва планеты і ўсе кантыненты. Беларусь стала 69-й краінай, якая далучылася да WSІ. Пасля нас у клуб «залатыя рукі» ўступілі яшчэ тры краіны, у тым ліку Казахстан. Такім чынам, у Бразіліі спаборнічаць будуць прадстаўнікі ўжо 72 краін.