Як уразіць членаў журы?

Зрабіць штурвал у выглядзе гадзінніка.

Дзесяцікласнік Яўген Семчанка — адзін з лепшых вучняў Філатаўскай школы. Летась ён паказаў добрыя веды адразу на дзвюх абласных алімпіядах — па працоўным навучанні і па пытаннях фінансавай асветы. За свае поспехі быў прызнаны найлепшым вучнем года і адзначаны на злёце перадавікоў раёна. Яго фота вісіць на раённай Дошцы гонару побач з партрэтамі найлепшых людзей Кругляншчыны.

[caption id="attachment_84313" align="alignnone" width="400"]

Яў­ген, Аляк­сандр і Тац­ця­на Сем­чан­кі на ка­раб­лі... пра­бач­це, у ка­бі­не­це геа­гра­фіі.

 Яў­ген, Аляк­сандр і Тац­ця­на Сем­чан­кі на ка­раб­лі...
пра­бач­це, у ка­бі­не­це геа­гра­фіі.[/caption]

Без фізікі і спружыну не зробіш

Жэня прызнаецца, што калі яго разам з дарослымі запрасілі на сцэну і ўручылі дыплом і грашовую прэмію, вельмі хваляваўся. Гэта ўжо зусім іншы ўзровень, які прымушае «трымаць марку».

Наогул, прозвішча Семчанка на Дошцы гонару ўзгадваецца двойчы. Сярод тых, кім ганарыцца раён, ёсць і бацька Яўгена — Аляксандр Вітальевіч. Ён выкладае працоўнае навучанне ў той жа школе, дзе вучыцца падлетак. За апошнія 10 гадоў настаўнік падрыхтаваў 30 вучняў, якія занялі прызавыя месцы на алімпіядах і конкурсах розных узроўняў.

— Некаторыя кажуць, што працоўнае навучанне — гэта і не прадмет зусім. Маўляў, што там складанага? — перажывае настаўнік за сваю дысцыпліну. — А між тым, ён не такі і просты. Трэба добра ведаць і фізіку, і матэматыку, і хімію, і біялогію. Вось, напрыклад, самая лёгкая задачка. Якой даўжыні павінен быць дрот, каб зрабіць спружыну на 20 віткоў пры ўмове, што дыяметр гэтага дроту 4 міліметры? Яшчэ не кожны дарослы дасць адказ. А дзеці шчоўкаюць такія задачкі, як арэшкі.

Калісьці любоў да гэтага прадмета Аляксандру Вітальевічу прывіў яго настаўнік па працоўным навучанні. У спадчыну інтарэс перадаўся ўжо Яўгену.

Прадмет фарміруе валявыя якасці, вучыць дабівацца мэты, лічыць Аляксандр Семчанка. З пятага класа падлетак — першы бацькаў памочнік у будаўніцкіх справах і ўдзельнік алімпіяд па працоўным навучанні.

У хлопца матэматычны склад розуму, і ў будучыні ён марыць стаць праграмістам. Хобі майстраваць яшчэ больш дапамагае прасякнуцца жаданай прафесіяй. Там таксама патрабуюцца кемлівасць і ўменне пралічыць усё да апошняга міліметра. Асаблівасці «працоўнай» алімпіяды ў тым, што яна сумяшчае тэарэтычныя пытанні і практычныя. А яшчэ трэба прадставіць нейкую зробленую сваімі рукамі рэч і абараніць творчы праект. Прадмет павінен быць не матэрыялаёмісты і мець нейкую «разыначку». І ў Яўгена добра атрымліваецца ўразіць журы — яго штурвал-гадзіннік на апошняй алімпіядзе быў непараўнальны.

Геаграфію вывучаюць...
на караблі

Філатаўская школа родная для ўсіх членаў сям'і Семчанкі. Яе дырэктар — Таццяна Семчанка ганарыцца мужам і сынам і запрашае паглядзець, як яны ёй дапамаглі аформіць класы. Здзівіцца і сапраўды ёсць чаму. Такі палёт фантазіі не заўсёды ўбачыш нават у гарадской школе. А гэта вясковая, дзе вучыцца ўсяго каля 50 дзяцей. Кожная аўдыторыя, як наглядны дапаможнік прадмета, які тут вывучаюць. Кабінет геаграфіі, напрыклад, зроблены ў выглядзе старадаўняга карабля. Па перыметры — драўляны борт, на сцяне — той самы штурвал-гадзіннік, нават фіранкі на вокнах, нібы ветразі на рэі са звісаючымі па баках трапамі. А столь уяўляе з сябе зорнае неба з Вялікай Мядзведзіцай над галавой.

Кабінет біялогіі плаўна перацякае ў сапраўдны лес. Такое адчуванне, што клас знаходзіцца недзе на сонечнай палянцы. А праз кабінет гісторыі можна «трапіць» ажно ў Мірскі замак, прычым часоў сярэднявечча. У школе ўжо прызвычаіліся да таго, што да іх прыязджаюць экскурсіі. І не толькі з вобласці, але з іншых рэгіёнаў краіны і нават Расіі. Тут ёсць цудоўны зімовы сад, а ў музеі можна пабачыць у тым ліку драўляны веласіпед. Магчыма, Яўгену пад кіраўніцтвам бацькі яго не зусім складана было б зрабіць, але экспанат па-сапраўднаму рарытэтны — яму прыкладна сто гадоў.

[caption id="attachment_84323" align="alignnone" width="600"]

У ка­бі­не­це бія­ло­гіі мож­на і за­блу­каць.

 У ка­бі­не­це бія­ло­гіі мож­на і за­блу­каць.[/caption]

Затое ў школьнай майстэрні эксклюзіўных «экспанатаў», зробленых Яўгенам, шмат. Вядома, у гэтым вялікая заслуга і яго настаўніка. Амаль усе работы адзначаны на нейкіх конкурсах ці спаборніцтвах. Арэлі, дзіцячае крэсла — у сувенірнай лаўцы такія рэчы каштавалі б вялікіх грошай. А вунь таго вытанчанай працы аленя, які стаіць на падаконніку, Яўген зрабіў яшчэ ў 7 класе. Тры тыдні не выпускаў з рук інструмента. Для падлетка, якога яшчэ паспрабуй утрымай на месцы, гэта сапраўдны ўчынак. Ужо тады было бачна: хлопец упарты.

— Не толькі дарослыя ў працы, але і школьнікі ў вучобе павінны неяк стымулявацца, — лічыць намеснік начальніка аддзела адукацыі, спорту і турызму Круглянскага райвыканкама Ірына Крывіцкая. — Таму мы прапанавалі райвыканкаму ўнесці ў інструкцыю аб арганізацыі спаборніцтваў сярод працоўных калектываў яшчэ і навучэнцаў. Калі яны на ўзроўні з дарослымі адзначаюцца дыпломамі і грашовымі прэміямі, гэта іх натхняе на яшчэ больш высокія дасягненні. Так мы вырошчваем будучых лідараў. Сярод тых, чые фатаграфіі віселі на раённай Дошцы гонару, сённяшнія студэнткі лінгвістычнага ўніверсітэта Ганна Гарусава і Ганна Лабацкая. Сёлета яны будуць прадстаўляць Беларусь на міжнародных конкурсах ў Лондане і Берліне. Так што для Яўгена Семчанкі ўсё яшчэ наперадзе.

Нэлі ЗІГУЛЯ.

Фота аўтара.