Няма мастацтва без жыцця — сцвярджае «ТэАрт»
Фестываль, які доўжыўся амаль месяц, пакінуў думкі. Спектаклі ўжо прайшлі, але шлейф застаўся, і яшчэ доўга тыя, хто іх глядзеў, будуць спрачацца адзін з адным і разважаць пра тое, што мастацтва бывае дзейсным.
16 пастановак з 8 краін, якія прыязджалі да нас, былі вельмі рознымі. Гэта была спроба ўвесці беларускага гледача ў эстэтыку і тэмы сучаснага еўрапейскага тэатра. Гэта была спроба прымусіць думаць пра тое, у чым каштоўнасць жыцця. Гэта была і спроба параўнаць з іншымі наш айчынны тэатр: у які бок развіваецца ён, у чым дапамаглі пастаноўкі твораў маладых беларускіх аўтараў (пра якіх мы пісалі раней).
Галоўнае, што аб'ядноўвала ўсе пастаноўкі — гэта зварот да чалавека. Жаданне пагаварыць з ім пра чалавечае. І рабіць гэта можна як праз класічную драматургію, напрыклад, Бертольда Брэхта (маю на ўвазе спектакль «Добры чалавек з Сезуана» Маскоўскага драматычнага тэатра імя Пушкіна), ці ў сучаснай інтэрпрэтацыі нейкіх вечных тэм (як у паляка Кшыштафа Варлікоўскага), ці наогул нават сучаснымі спосабамі, што прапануе дакументальны тэатр, калі рэальныя людзі са сцэны распавядаюць рэальныя гісторыі (нямецкі спектакль «Проба грунту ў Казахстане»). Тэатры розных формаў, жанраў. Спектаклі кароткія і не (некаторыя пастаноўкі былі разлічаны на 6 гадзін, як расійская «Shoot/Get Treasure/Repeat»). Пастаноўкі тонкія, але вельмі шчымлівыя, якія складана аднесці выключна да тэатра — французскі спектакль «Шэпт сцен» запомніцца не толькі ігрой унучкі Чарлі Чапліна Аўрэліі Цьерэ, але і высакакласным ілюзіёнам, дзе сцены і рэчы сапраўды ажывалі, а героі танцавалі ў паветры. У фінале форуму быў паказаны «Лір» ад тэатра «Прытулак камедыянта» з Санкт-Пецярбурга. Пастаноўка, якая выклікала шквал эмоцый, паказала караля Ліра ў жаночым выкананні. Але не проста ў жаночым — дзеянне да таго ж перанесена ў Маскву сярэдзіны мінулага стагоддзя. Калі жанчынам прыходзілася станавіцца мужчынамі, а мужчыны часта ператвараліся ў баб. Адсюль і «Лір» такі незвычайны. Гэта «Лір» не Шэкспіраўскі, гэта «Лір» рэжысёрскі, а тыпажы і іх дзеянні — пазнавальныя.
Насычаная праграма карысталася ўвагай. Арганізатары называюць лічбу ў 5 тысяч гледачоў, якія наведалі спектаклі падчас форуму. Яно таго варта, лічаць у Цэнтры візуальных і выканальніцкіх мастацтваў «Арт Карпарэйшн» і ў Белгазпрамбанку, які падтрымлівае фестываль ад пачатку, і ў «Газпрам трансгаз Беларусь», які далучыўся сёлета. Можа, таму і праграма атрымалася ўдарнай. Моцнай. Разнастайнай. Такой, каб надоўга запомнілася — і гледачам, і самім арганізатарам.
Намеснік генеральнага дырэктара «Газпрам трансгаз Беларусь» Міхаіл Пучыла прызнаў:
— Спектаклі, якія прайшлі ў рамках «ТэАрта», не толькі выклікалі мурашак на скуры, але і літаральна прабіралі да касцей...
У кожнага, хто сачыў за праграмай, напэўна, быў «свой» спектакль, які перавярнуў душу. Пра адзін з іх — «(А)палонію» — гаворка асобная.
Ларыса ЦІМОШЫК
Амаль тысяча дзвесце чалавек збяруцца, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
