Адкрый для сябе сваю краіну!
Наша краіна слаўная не толькі такімі аб'ектамі, як Мірскі замак, Нясвіжскі палацава-паркавы ансамбль і Белавежская пушча. Але часам і самі беларусы не могуць прыгадаць славутыя мясціны сваёй зямлі. Ёсць нават меркаванне, што ў нас «няма чаго паглядзець». Каб даказаць адваротнае, студэнты факультэта міжнародных адносін БДУ пры падтрымцы праграмы ЮНЕСКА распрацавалі чатыры ўнікальныя турыстычныя маршруты па нязведаных куточках Беларусі.
Убачыць адметнае, знайсці патэнцыял
Праект міжнароднай тэхнічнай дапамогі пры падтрымцы праграмы ЮНЕСКА «Удзел студэнцкай супольнасці ў захаванні і выкарыстанні культурнай спадчыны» на суму 10 тысяч долараў быў рэалізаваны напрыканцы мінулага года. У выніку дзякуючы працы студэнцкай суполкі факультэта міжнародных адносін «Культурная спадчына ў руках маладых» на турыстычнай карце Беларусі з'явіліся чатыры новыя ўнікальныя экскурсійныя маршруты: «Ад яцвягаў да палешукоў», «Нязведаны Палескі край», «Палескімі сцежкамі» і «Скараючы таямніцы Паазер'я».
— Два гады таму мы накіравалі заяўку ў ЮНЕСКА. Неўзабаве нам паведамілі, што мы перамаглі ў конкурсе, але на той час грошай на фінансаванне нашага праекта не было, — расказвае куратар праекта Марына БАРОЎКА. — А пасля прыйшло паведамленне, што грошы з'явіліся. І мы пачалі рэалізацыю арганізацыйнай часткі праекта, не чакаючы, калі ўладзяцца ўсе фармальнасці. Мы ўдзячны ўсім нашым партнёрам і дзяржаўным установам, якія дапамагалі рэгістраваць праект і з разуменнем ставіліся да сітуацыі. На розных этапах у праекце ўдзельнічалі каля 15 чалавек. Асноўная ж праца лягла на плечы чатырох студэнтаў.
— Я ўдзельнічаў у праекце, каб паглядзець, як гэта — працаваць у сферы турызму, «адчуць» сваю будучую спецыяльнасць на практыцы, а таксама для таго, каб рэалізаваць сябе, — дзеліцца другакурснік спецыяльнасці «Менеджмент у сферы міжнароднага турызму» Цімур Ходзін.
Хлопец распрацоўваў двухдзённы «яцвяжска-паляшуцкі» маршрут ад Гродна да Брэста. У ім, апроч архітэктурнага багацця рэгіёна, адлюстроўваецца яго мультыкультурнасць. Дарэчы, пры выбары рэгіёнаў студэнтам прадастаўлялася поўная свабода.
— Я распрацоўвала маршруты па Палессі, бо гэты рэгіён мне блізкі: я нарадзілася ў Брэсце, — тлумачыць аднакурсніца Цімура Дар'я Пукась. — Мяне цікавіла этнаграфія: Пінск, вёска Пагост, знакамітая сваімі абрадамі. Адзін з маршрутаў — экамаршрут, я лічу, што на Палессі ёсць вялікі патэнцыял для экалагічнага турызму.
Пры распрацоўцы маршрутаў улічвалася мноства складнікаў: геаграфічнае становішча і аддаленасць аб'ектаў адзін ад аднаго, інфраструктура, транспарт... У выніку атрымаўся турпрадукт, даступны шырокаму колу вандроўнікаў: ці то адзіночным турыстам на веласіпедах, ці то сям'і на ўласным аўто, ці то экскурсійнай групе. Прычым разлічаны вандроўкі не толькі на беларусаў, але і на замежных гасцей. Па кожным маршруце створаны буклеты, у якіх указаны схема, асноўныя славутасці рэгіёна, каардынаты аб'ектаў, кантакты мясцовых аграсядзіб, турфірмаў.
Як прызнаюцца самі стваральнікі, у маршрутах складана вылучыць нейкія «разынкі», бо цікава ўсё. Тут і традыцыі, і прыроднае багацце, і помнікі культуры, гісторыі, архітэктуры... Са шкадаваннем студэнты адзначаюць, што нямала аб'ектаў давялося выкрасліць з маршрутаў з-за іх не вельмі зручнага геаграфічнага размяшчэння.
— Перад намі стаяла задача паказаць невядомую Беларусь. Распрацаваныя маршруты — унікальныя, і адзіны крытэрый, які іх аб'ядноўвае, — неразрэкламаванасць. У той жа час некаторыя аб'екты, як, напрыклад, палацы ў Косаве і Ружанах, настолькі вядомыя, што іх проста нельга было абмінуць, — распавядаюць будучыя спецыялісты па турызме.
«Вандраваць — гэта цікава і перспектыўна»
Самім маладым людзям працаваць над маршрутамі было цікава. Яны прызнаюцца, што за гэты час адкрылі для сябе ў Беларусі шмат новага, і з'явілася яшчэ большае, чым дагэтуль, жаданне зведаць сваю краіну.
Адзінай складанасцю студэнты называюць недахоп часу (праект неабходна было стварыць у вельмі сціслыя тэрміны) і... вопыту. Таму і рэалізаваць атрымалася не ўсё, што задумвалі. Але маладыя людзі не збіраюцца ставіць кропку: у іх яшчэ шмат ідэй і, галоўнае, вочы гараць жаданнем працягваць працу.
А загадчык кафедры міжнароднага турызму Леанід ГАЙДУКЕВІЧ запэўнівае:
— Нам пашанцавала са студэнтамі: яны цікаўныя, з нестандартным мысленнем, з імі было цікава працаваць, яны выканалі 90 працэнтаў усёй работы.
Леанід Міхайлавіч адзначае, што перад удзельнікамі праекта ў першую чаргу стаялі вучэбна-адукацыйныя мэты. Але ўжо цяпер ёсць ідэі яго практычнага ўвасаблення, справа толькі за сродкамі. Між тым, новыя маршруты ўжо можна наведаць самастойна. Каб атрымаць кансультацыю ці нават суправаджэнне, трэба звярнуцца на кафедру міжнароднага турызму факультэта міжнародных адносін БДУ. Акрамя таго, студэнцкімі распрацоўкамі зацікавіліся некалькі турфірмаў, якія гатовы арганізоўваць па іх экскурсійныя туры.
— Ужо нямала зроблена для таго, каб данесці да сучаснага беларуса, што вандраваць — гэта цікава, неабходна і перспектыўна. Спадчыну, якую мае Беларусь (прычым яна невядомая не толькі за мяжой, але і ўнутры краіны), «падняць» даволі складана. Але мы лічым, што першы крок ужо зроблены, — перакананы загадчык кафедры.
Апроч непасрэдна распрацоўкі маршрутаў, на суму, атрыманую ад ЮНЕСКА, былі надрукаваны буклеты-дапаможнікі і серыя адрыўных паштовак на пяці мовах на культурна-гістарычную тэматыку. Дарэчы, усю тэхнічную рэалізацыю праекта (рэдактуру, карэктуру, вёрстку буклетаў і паштовак) выканала чацвёртакурсніца ФМА Віялета Саўчыц. Таксама ў межах праекта быў выдадзены новы вучэбна-практычны дапаможнік «Культурна-гістарычная і прыродная спадчына Беларусі: тэорыя і практыка выкарыстання ў турызме». Кніга бясплатна распаўсюджваецца па ўсіх установах адукацыі, дзе рыхтуюць спецыялістаў у сферы турызму.
Дзіяна СЕРАДЗЮК. Фота аўтара.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».