У прыярытэце — ІТ-спецыяльнасці, эканоміка і правазнаўства
Студэнтамі мараць быць усе, а тым больш навучацца за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту. У суботу, пасля таго як дзверы прыёмных камісій ВНУ зачыніліся, многія з абітурыентаў уздыхнулі з палёгкай: усё, што ад іх залежала, яны зрабілі. Але вось ці ўгадалі з выбарам?
У Беларускім дзяржаўным эканамічным універсітэце ў апошнія гадзіны работы прыёмнай камісіі дзясяткі абітурыентаў забіралі свае дакументы і перападавалі іх на тыя спецыяльнасці, дзе, па іх падліках, у іх яшчэ заставіліся шанцы трапіць на «бюджэт». Таму сітуацыя на некаторых факультэтах з прахаднымі баламі пасля 18 гадзін істотна змянілася. Натуральна, што хтосьці прагадаў са сваімі падлікамі, а хтосьці, наадварот, аказаўся ў выйгрышы. Многія ВНУ абнавілі звесткі па колькасці прынятых заяў яшчэ позна ўвечары 12 ліпеня. Іншыя зрабілі гэта ў нядзелю. Але на сайтах некаторых ВНУ яшчэ і ў панядзелак былі прадстаўлены звесткі толькі пра колькасць пададзеных заяў па стане на 15 гадзін 12 ліпеня, што выглядае, як мінімум, дзіўна.
Фізіка і матэматыка — шлагбаум для слабых абітурыентаў
Як і чакалася, сур'ёзны адсеў абітурыентаў пасля няўдалай здачы ЦТ па фізіцы і матэматыцы, адбіўся галоўным чынам, на запаўненні інжынерна-тэхнічных спецыяльнасцяў і спецыяльнасцяў у сельскагаспадарчых ВНУ.
Незапоўненыя бюджэтныя месцы ёсць у Беларускім нацыянальным тэхнічным універсітэце, Беларускім дзяржаўным тэхналагічным універсітэце, Брэсцкім дзяржаўным тэхнічным універсітэце, Гомельскім дзяржаўным тэхнічным універсітэце, Беларускім дзяржаўным універсітэце транспарту. Вельмі складаная сітуацыя склалася з запаўненнем месцаў у Міжнародным дзяржаўным экалагічным універсітэце імя Д. Сахарава, у Беларускім дзяржаўным аграрна-тэхнічным універсітэце, Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі…
Не дабралі абітурыентаў і многія педагагічныя спецыяльнасці. У Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце не набралася дастатковай колькасці ахвотных вучыцца чатыры гады на настаўніка фізікі і матэматыкі: на 100 месцаў — 50 прэтэндэнтаў. Прычым сярод іх ёсць як уладальнікі вельмі нізкіх балаў (120 і менш), так і ўладальніца рэкорднай ва ўніверсітэце сумы ў 352 балы. Не запоўніліся і бюджэтныя месцы на факультэце пачатковай адукацыі. Затое на некаторых спецыяльнасцях у БДПУ конкурс склаў 2 чалавекі на месца.
У Мазырскім педагагічным універсітэце планавыя лічбы набору зусім невялікія. Тым не менш і тут бюджэтныя месцы засталіся без абітурыентаў. Так, на спецыяльнасці «Матэматыка і інфарматыка» на 10 месцаў прэтэндуюць 3 чалавекі, «Прыкладная матэматыка» — на 10 месцаў 5 чалавек, «Пачатковая адукацыя» — на 10 месцаў 6 чалавек.
У Магілёўскім дзяржаўным універсітэце адбыўся недабор на спецыяльнасцях «Біялогія і геаграфія» (10 прэтэндэнтаў на 15 месцаў), «Біялогія і хімія» (10 прэтэндэнтаў на 20 месцаў), «Матэматыка і інфарматыка» (7 прэтэндэнтаў на 13 месцаў), «Фізіка і інфарматыка» (усяго 2 прэтэндэнты на 12 месцаў).
У Віцебскім дзяржаўным універсітэце таксама ўзніклі праблемы менавіта з дакладнымі навукамі: «Прыкладная матэматыка» (10 заяў на 20 месцаў), «Матэматыка і інфарматыка» (8 заяў на 20 месцаў), «Фізіка» (навукова-вытворчая дзейнасць) — увогуле ніводнага прэтэндэнта на 23 месцы.
Брэсцкі дзяржаўны ўніверсітэт і Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт — тая ж сітуацыя з дакладнымі навукамі. У Брэсцкім універсітэте 14 заяў на 30 месцаў на спецыяльнасці «Матэматыка і інфарматыка» і 1 заява на 15 бюджэтных месцаў па спецыяльнасці «Фізіка і інфарматыка».
У Гомельскім дзяржаўным універсітэце імя Ф. Скарыны сітуацыя выглядае наступным чынам: «Прыкладная матэматыка» 12 прэтэндэнтаў на 20 месцаў, «Матэматыка» (навукова-педагагічная дзейнасць) — 5 прэтэндэнтаў на 20 месцаў, «Фізіка» (навукова-педагагічная дзейнасць) — 2 прэтэндэнты на 20 месцаў, «Фізіка» (вытворчая дзейнасць) — 7 прэтэндэнтаў на 20 месцаў, «Фізічная электроніка» — 13 прэтэндэнтаў на 20 месцаў.
Амаль паўсюдна былі і праблемы з запаўненнем месцаў на беларускай філалогіі.
Шчыра здзіўляе тая акалічнасць, што колькасць платных месцаў на педагагічных спецыяльнасцях нярэдка перавышае колькасць бюджэтных месцаў, хоць і бюджэтныя месцы абітурыенты ігнаруюць сваёй увагай. А ў некаторых ахвотных стаць педагогамі сума балаў меншая за 80! Гэта, так бы мовіць, адзін бок медаля. Есць і другі: прывілеі ў выглядзе адмены ўступных іспытаў, якія сёлета атрымалі медалісты і пераможцы абласных алімпіяд пры паступленні на педагагічныя спецыяльнасці, усё ж такі прывялі і добра падрыхтаваных выпускнікоў: так, у Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце без здачы экзаменаў падаў дакументы 71 абітурыент, з іх — 65 медалістаў.
Зніжэнне прахадных балаў
А рэкардсменамі па прахадных балах сталі сёлета ІТ-спецыяльнасці, спецыяльнасці юрыдычнага і эканамічнага профіляў, дзе балы традыцыйна зашкальвалі. Эканамічныя спецыяльнасці запоўніліся ва ўсіх, нават няпрофільных, ВНУ, прычым паўсюдна склаўся конкурс. Больш як 300 балаў трэба было мець пры паступленні на большасць спецыяльнасцяў БДУ і БДЭУ. У БДУІР рэкорды ставіў факультэт камп'ютарных сістэм і сетак, дзе на спецыяльнасць «Праграмнае забеспячэнне інфармацыйных тэхналогій» было зафіксавана 228 прэтэндэнтаў на 70 месцаў, а на спецыяльнасці «Інфарматыка і тэхналогіі праграмавання» — 224 прэтэндэнты на 50 месцаў.
Сярэдні бал у медыцынскіх ВНУ вагаецца ад 250 да 300 і вышэй. Але ў так званых «мэтавікоў» у медыцынскіх ВНУ ўсё ж такі больш сціплыя балы ў сертыфікатах. Увогуле ж і на медыцынскіх, і на інжынерна-тэхнічных спецыяльнасцях у гэтым годзе адбылося зніжэнне прахадных балаў. Нават у БДУІР не ўсе спецыяльнасці па стане на 18 гадзін 12 ліпеня аказаліся запоўненымі. Але аўтаматызаваная сістэма, якая дзейнічае ў БДУІР, дазваляе карэктаваць залічэнне ў студэнты ў залежнасці ад расстаноўкі абітурыентамі прыярытэтаў і наяўнасці незапоўненых месцаў на тых ці іншых спецыяльнасцях. Такім чынам, у прыёмнай камісіі ёсць шанц запоўніць вакансіі, паколькі агульная колькасць заяў, пададзеных у БДУІР, істотна перавышае колькасць бюджэтных месцаў.
А вось Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт зноў спрацаваў на «дзесяць» балаў: як і летась, дзякуючы актыўнай прафарыентацыйнай рабоце ім удалося запоўніць усе свае бюджэтныя месцы, у тым ліку і на педагагічных спецыяльнасцях.
Другі шанц стаць студэнтам
Галоўная інтрыга заключаецца сёння ў тым, ці будзе ўсё ж такі аб'яўлены дадатковы набор на вакантныя бюджэтныя месцы.
Дзякуючы новым правілам прыёму ў ВНУ стала магчымай другая ітэрацыя, або, прасцей кажучы, другая «хваля» залічэння. Калі месца засталося вакантным, яго могуць прапанаваць абітурыенту, які паступаў на іншую спецыяльнасць або ў іншую ВНУ, але не прайшоў там па конкурсе. Галоўнае, каб ён меў на руках патрэбны набор экзаменацыйных дысцыплін.
Таксама да конкурсу на вакантныя месцы могуць быць дапушчаны і абітурыенты, якія не набралі на цэнтралізаваным тэсціраванні ўстаноўленую мінімальную колькасць балаў. Для тых, хто будзе паступаць на бюджэтныя месцы ў рамках дадатковага набору, парог будзе зніжаны на пяць балаў: у сертыфікатах па рускай і беларускай мовах абітурыенты павінны будуць мець не менш як 5 балаў, па матэматыцы, фізіцы, хіміі і біялогіі — 10 балаў; 15 балаў — па гісторыі Беларусі, сусветнай гісторыі найноўшага часу, грамадазнаўстве, геаграфіі і замежных мовах.
У Міністэрстве адукацыі абяцаюць прыняць рашэнне ў бліжэйшыя дні. Як заявіў падчас тэлеэфіру міністр адукацыі Сяргей Маскевіч, адказнае рашэнне будзе прымацца з улікам патрэбы той ці іншай галіны эканомікі ў канкрэтных спецыялістах, разам з урадам і Дзяржаўнай камісіяй па ходу падрыхтоўкі і правядзення ўступных іспытаў. Пад увагу будзе брацца і тая акалічнасць, ці зможа паўплываць зніжэнне прахадных балаў на якасць падрыхтоўкі будучых спецыялістаў.
Прыём дакументаў на вакантныя месцы ў ВНУ сілавых ведамстваў будзе весціся з 21 па 25 ліпеня, у «творчых» ВНУ — з 27 па 28 ліпеня, ва ўсіх астатніх — з 23 па 28 ліпеня. Пасля правядзення другой «хвалі» залічэння на вакантныя бюджэтныя месцы абітурыенты змогуць падаваць дакументы на платную форму навучання (да 31 ліпеня). А 2 жніўня стануць вядомыя спісы залічаных на навучанне за ўласныя сродкі.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».