Дзяржава працягвае шукаць рынкі збыту для айчынных прадпрыемстваў
Беларусь паслядоўна дэкларуе сваю прыхільнасць да шматвектарнай эканамічнай палітыкі і імкнецца зменшыць залежнасць ад нешматлікіх рынкаў і пастаўшчыкоў. Гэта свядомы выбар краіны, якая раней была «зборачным цэхам» Савецкага Саюза.
Зараз нашымі асноўнымі эканамічнымі партнёрамі з'яўляюцца Расія з 49,5% знешняга таваразвароту і Еўрапейскі саюз з 26,5%. Але для ўпэўненага руху ў будучыню трэба абапірацца і на іншыя краіны. Гэтыя задачы добра разумеюць у Міністэрстве замежных спраў Беларусі: сёлета ўжо адкрыліся або яшчэ адкрыюцца дыпламатычныя прадстаўніцтвы ў Пакістане, Катары, Эквадоры, Аўстраліі, вывучаюцца падобныя магчымасці для Ірака і Анголы. Гэта істотнае пашырэнне існуючай сеткі беларускіх пасольстваў, якія зараз дзейнічаюць больш чым у пяцідзесяці краінах свету. Адначасова падпісваюцца шматлікія пагадненні з замежнымі дзяржавамі: Сінгапурам, Аб'яднанымі Арабскімі Эміратамі, Лаосам, Турцыяй, Балівіяй, Бразіліяй — аб змякчэнні візавага рэжыму.
Стратэгічныя напрамкі беларускай знешнеэканамічнай актыўнасці добра вядомыя — гэта Азія, Лацінская Амерыка, Афрыка. Важнасць пашырэння кантактаў з гэтымі рэгіёнамі дыктуецца іх эканамічным ростам, прычым Азія паказвае рэкордныя паказчыкі: за апошнія 15 гадоў яе доля ў сусветным ВУП павялічылася з 14% да 26%. Відавочна, што цэнтр сусветнай эканомікі пераносіцца з Еўропы і Паўночнай Амерыкі ў гэты рэгіён. Пры гэтым доля краін Азіі ў беларускім таваразвароце складае пакуль толькі 7,5%, што азначае наяўнасць нявыкарыстаных рэзерваў.
Сярод азіяцкіх краін варта вылучыць Манголію, якая стала надзвычай важнай для нас пасля стварэння Мытнага саюза, — мы фактычна ператварыліся ў непасрэдных суседзяў, якіх раздзяляе толькі адна мяжа. Манголія традыцыйна ўваходзіла ў сферу эканамічнага і культурнага ўплыву Савецкага Саюза. Можна толькі вітаць узаемную ратыфікацыю ў гэтым годзе пагаднення пра бязвізавы рэжым паміж дзвюма краінамі і адкрыццё беларускай дыпламатычнай місіі ва Улан-Батары. Але яшчэ больш важна, што Манголія дэманструе фантастычныя тэмпы эканамічнага росту: яе ВУП за апошнія 15 гадоў узрос у 10 разоў. Таму аб'ем беларускага экспарту, які пакуль складае прыкладна 110 мільёнаў долараў на год, мае значны патэнцыял для росту.
Манголія, як і Беларусь, зацікаўлена ў дыверсіфікацыі знешнеэканамічнай дзейнасці, каб пазбегнуць празмернай залежнасці ад моцнай кітайскай эканомікі. Таму гэтая дзяржава ахвотна набывае беларускія нафтапрадукты, аўтамабільную і сельскагаспадарчую тэхніку, прадукты харчавання, лекі, тавары лёгкай прамысловасці. У той жа час Манголія — краіна з велізарнымі запасамі ўнікальных прыродных рэсурсаў, якія цікавяць як беларускіх пакупнікоў, так і інвестараў. Абедзве краіны плануюць ствараць сумесныя прадпрыемствы, развіваць агульныя лагістычныя і адукацыйныя праекты.
Пакістан — яшчэ адна краіна, з якой актывізаваліся кантакты рознага ўзроўню, туды ўжо некалькі месяцаў назад прызначаны першы за гісторыю двухбаковых стасункаў пасол нашай краіны. Дэлегацыі абедзвюх дзяржаў неаднаразова сустракаліся і ў Мінску, і ў Ісламабадзе, у ліпені гэтага года адбыўся візіт у Мінск міністра абароннай прамысловасці Пакістана ў рамках выставы MІLEX‑2014. Пакістан — гэта дзяржава, якая займае шостае месца ў свеце па колькасці насельніцтва, а яе ВУП перавышае 230 мільярдаў долараў. Зараз беларускі экспарт у Пакістан складае 42 мільёны долараў за год, у аснове яго знаходзіцца прадукцыя сельскагаспадарчага машынабудаўніцтва, але перспектывы для супрацоўніцтва ёсць, і немалыя.
На лацінаамерыканскім напрамку ў дадатак да традыцыйна цёплых стасункаў з Венесуэлай набірае абароты супрацоўніцтва з Эквадорам. За мінулы год таваразварот склаў 28 мільёнаў долараў, а раней гандлю ўвогуле не было. Узаемныя візіты прэзідэнтаў паклалі пачатак сумесным праектам па здабычы нафты, супрацоўніцтве ў сферы электраэнергетыкі, стварэнні сумесных прадпрыемстваў з выкарыстаннем беларускіх тэхналогій.
Наконт афрыканскага вектара можна нагадаць, што Беларусь летась адкрыла дыпламатычнае прадстаўніцтва ў Эфіопіі, а цяпер вывучаецца такая ж магчымасць для Анголы. Афрыка разглядаецца сусветнымі інвестарамі як самы перспектыўны рэгіён для ўкладанняў на сярэднетэрміновую перспектыву. Напрыклад, у Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга кітайскія і амерыканскія кампаніі запланавалі сумеснае будаўніцтва найбуйнейшага ў свеце гідраэнергетычнага комплексу, які забяспечыць электраэнергіяй увесь рэгіён аж да Паўднёвай Афрыкі. Беларусам варта ўхапіцца за гэты трэнд і адшукаць месца для ўласных эканамічных інтарэсаў.
На руку беларускім прадпрыемствам і тое, што глабальны эканамічны крызіс прымушае пакупнікоў адмаўляцца ад залішняга камфорту і тэхналагічнай «наварочанасці» на карысць простых і надзейных рэчаў. Гэта стварае ўнікальную магчымасць для беларускіх тавараў і паслуг, якія знойдуць свайго спажыўца на ўсіх кантынентах праз сваю традыцыйна высокую якасць пры параўнальна невысокіх цэнах. Галоўнае — не чакаць, што пакупнік прыйдзе сам да нас, трэба разгортваць эканамічную экспансію па ўсіх напрамках. Пры гэтым нельга абмяжоўвацца працай МЗС — неабходна, каб беларускія фінансавыя інстытуты, перш за ўсё, беларускі Банк развіцця, прапанавалі нашым вытворцам разнастайныя зручныя механізмы для крэдытнай і лізінгавай падтрымкі экспартных праграм. Гэта аксіёма знешнеэканамічнай дзейнасці: так Злучаныя Штаты пасля Другой сусветнай вайны захапілі еўрапейскія рынкі з дапамогай плана Маршала, а цяпер Кітай выдатна прасоўвае сваю прадукцыю па ўсім свеце праз механізмы звязаных крэдытаў. Трэба вучыцца ў лідараў рынку, а пры неабходнасці запрашаць вопытных спецыялістаў з іншых краін. Тады намаганні беларускай дыпламатыі дадуць чаканы эканамічны плён для краіны.
Аляксандр СІНКЕВІЧ,
эканамічны аглядальні
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Актрыса НАДТ імя М. Горкага — пра шлях да сцэны і натхненне.
Тата і мама — два самыя важныя чалавекі ў жыцці кожнага дзіцяці.