А экспарт ва Украіну ўпаў не так значна
Аб гэтым паведаміў журналістам Раман Бродаў, начальнік галоўнага ўпраўлення знешняй эканамічнай палітыкі Міністэрства эканомікі.
Імкнёмся да балансу
Па словах эксперта, за паўгоддзе сальда знешняга гандлю было дадатным. І па таварах, і па паслугах разам — плюс 600 млн долараў. Прычына такіх вынікаў у тым, што ўпершыню за доўгі час экспарт апярэджвае імпарт. Пры гэтым экспарт нават зніжаецца — да мінулага года 98%. Але да канца года мы можам наблізіцца да 100%. Тым больш экспарт вырас у фізічным выражэнні, а толькі ў цэнавым — знізіўся. Гэта ўжо эфект сусветнай кан'юнктуры. Таму сама эканоміка зараджана на дасягненне знешнегандлёвага балансу.
«Дзіўна, але нават пры той складанай сітуацыі, якая зараз ва Украіне, наш экспарт туды ўпаў менш, чым у Расійскую Федэрацыю, — канстатаваў яшчэ адну сёлетнюю асаблівасць Раман Бродаў. — Попыт на беларускую прадукцыю ва Украіне ёсць, але існуюць праблемы з фінансаваннем. Бываюць неплацяжы за пастаўкі, але гэтыя рызыкі магчыма мінімізаваць. Проста трэба працаваць уважліва». Дарэчы, па словах спецыяліста, ад еўраінтэграцыі нашай суседкі мы амаль нічога не страцім. «Найбольшыя праблемы мы перажылі, калі Украіна ўступіла ў Сусветную гандлёвую арганізацыю. Але нават тады наш экспарт у гэтую краіну не падаў. Канкурыраваць, зразумела, стане складаней, аднак практыка паказвае, што сёння мытна-тарыфная абарона — не той ключавы інструмент, які вызначае прысутнасць на рынку».
І сабе, і людзям
«У СМІ часта сталі з'яўляцца меркаванні, што ў сувязі з расійскімі санкцыямі ўнутраны рынак Беларусі можа адчуць дэфіцыт, быццам прадпрыемствы празмерна захопяцца экспартам. Мы пастаянна трымаем на кантролі гэтае пытанне. І звесткі гавораць аб зваротным: ёмістасць нашага ўнутранага рынку нават вышэй, чым летась. Асабліва гэта тычыцца прадуктаў харчавання», — заявіў спецыяліст.
Зразумела, нашы вытворцы маюць шанц на добрыя прыбыткі ад павелічэння паставак у Расію, але ў нашай эканомікі ёсць недахоп — малая дыверсіфікацыя. Мы завязаны на некалькі асноўных рынкаў і не маем альтэрнатыў. Ці не адбудзецца так, што праціўнікі памірацца і мы застанёмся ў мінусе? «Мы такой небяспекі не бачым, бо пастаўкі на расійскі рынак заўсёды мелі асэнсаваны характар, — лічыць Раман Бродаў. — Неаднаразова разглядалася пытанне аб арганізацыі альтэрнатыўных паставак. І попыт на прадукцыю ёсць. Але пытанне ў эканамічнай выгадзе. Калі прадукцыю пастаўляць у далёкія краіны, то гэта будуць іншыя выдаткі, іншая кан'юнктура. Нават калі санкцый не будзе, нічога не зменіцца. Наша доля на расійскім рынку адносна стабільная. І той рэсурс, у якім мае патрэбу Расія, занадта вялікі. Мы наўрад ці зможам задаволіць усе патрэбнасці. Расійскі рынак прызвычаіўся да разнастайнасці, таму, каб перакрыць усё, нам патрэбна значна большая колькасць канкурэнтных тавараў. Мы, хутчэй за ўсё, заробім на гэтым дадаткова некалькі соцень мільёнаў долараў — і ўсё».
Рызыкуй, калі хочаш
Адно з самых спрэчных пытанняў сёння — гэта так званы рээкспарт еўрапейскіх тавараў, забароненых да ўвозу на тэрыторыю Расіі, пад выглядам беларускіх. Незразумела, дзе тая мяжа, пасля якой, скажам, імпартная сыравіна становіцца беларускім прадуктам і можа легальна пастаўляцца на тэрыторыю суседкі. Як сказаў Раман Бродаў, гэтую мяжу вызначыць амаль немагчыма. І ўвогуле тавар Мытнага саюза — гэта любы тавар, які выпушчаны ў свабодны абарот у Адзінай эканамічнай прасторы. І ніякім іншым мытным абмежаванням ён падвяргацца не павінен. «Калі расійскі бок увёў абмежаванні адносна шэрагу санкцыйных тавараў з іншых краін, то, відаць, яны маюць план, як здзейсніць адміністраванне гэтых тавараў — напэўна, гэта пытанне мытных органаў Расійскай Федэрацыі». Цікавая і наступная сітуацыя. Калі дэкларант, які прыехаў на беларускую мяжу, напісаў у дэкларацыі, што краіна прызначэння — Расія, то ўсё зразумела. Але калі тавар дэкларуецца пад увоз у Беларусь, то ніякіх падстаў для прыпынення няма. «А калі тавар выпушчаны ў свабодны абарот, ні беларуская, ні расійская мытня не маюць да яго ніякага дачынення. Што зробіць у далейшым суб'ект гаспадарання з гэтым таварам, невядома: да кожнага кантралёра не паставіць. Сёння ніхто не перашкаджае бізнесу адкрываць свае прадстаўніцтвы ў любой з трох краін. І калі нехта захоча атрымаць дадатковую выгаду нядобрасумленным шляхам, то гэта ўжо пытанне не мытнага адміністравання...»
Уладзіслаў КУЛЕЦКІ
Сітуацыя будзе толькі пагаршацца.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».