«Вайна жорсткая і бязлітасная. Яна ніколі на пыталася ў чалавека, чаго ён хоча і пра што марыць, — янаўрывалася ў яго жыццё без стуку і ўшчэнт разбівала лёс. І ўсё, што вайна пакідала чалавеку, — з асколкаў свайго лёсу пабудаваць будучыню. Не для сябе — для іншых. Сабе ён пакіне толькі боль і слёзы. Падумай, колькі разбітых мар хрусціць пад тваімі падэшвамі, колькіх подзвігаў каштуе тваё жыццё», — гэта радкі з работы студэнта Максіма Васілевіча, аднаго з удзельнікаў конкурсу «Навошта нам памятаць пра вайну», праведзенага Беларускім дзяржаўным універсітэтам інфарматыкі і радыёэлектронікі.
3-211
— Я лічу, што гістарычнае бяспамяцтва, забыццё традыцый, парушэнне сувязі паміж пакаленнямі прывяло да таго, што ў адной з былых савецкіх рэспублік гісторыю перапісваюць буйнымі мазкамі, і вось ужо Вялікая Айчынная вайна называецца на заходні манер не інакш як Другая сусветная, а Дзень вызвалення краіны ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў прапануюць назваць цяпер Днём выгнання акупантаў, напэўна, маючы на ўвазе, што месца адных захопнікаў — гітлераўцаў — тут жа занялі іншыя — савецкія войскі, — падзяліўся сваімі думкамі з удзельнікамі пленума ЦК Беларускага прафсаюза работнікаў адукацыі і навукі ягостаршыня Аляксандр БОЙКА. — Сёння многія перакананні, якія здаваліся непарушнымі, пераасэнсоўваюцца, пераацэньваюцца. Часта нават равеснікі, аднадумцы разыходзяцца ў поглядах на падзеі ваеннага ліхалецця…
Цэнтральнай тэмай пленума стала работа прафсаюзных і ветэранскіх арганізацый па рэалізацыі мерапрыемстваў, што праводзяцца ў сувязі з 70‑й гадавінай вызвалення Беларусі і падрыхтоўкай да святкавання 70‑годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне.
— Вельмі сімвалічна, што пленум праводзіцца ў сценах музея Вялікай Айчыннай вайны. І нам зусім нясорамна тут знаходзіцца, паколькі першаснымі прафсаюзнымі арганізацыямі на будаўніцтва новага музея было выдаткавана як мінімум 1,5 мільярда рублёў, — паведаміў запрошаны на пленум намеснік старшыні Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі Аляксандр МІКША. — Мяркую, што на канец года ў нас будуць яшчэ большыя лічбы. Як мы падставілі плячо пры будаўніцтве музея, таксама падставім плячо і ў рэканструкцыі Кургана Славы. З моманту апошняй рэканструкцыі мемарыяла прайшло 10 гадоў, а для той жа падсветкі гэта істотны тэрмін. Мы абавязкова акажам мемарыяльнаму комплексу фінансавую дапамогу… Мне прыгадаліся словы аднаго з кіраўнікоў ЦРУ. Той казаў, што «Івана Іванавіча выхоўваць бессэнсоўна, Івана — таксама складана, а вось Ванечку»… Безумоўна, усё закладваецца ў дзяцінстве, таму, калі мы не будзем выхоўваць моладзь, то абавязкова знойдуцца тыя, хто выхавае яе ў сваіх інтарэсах. Калі ў шклянку з крынічнай вадой пырснуць нават маленькую кропельку яду, то атручана будзе ўся вада…
Аляксандр Бойка расказаў, як шмат робіцца галіновым прафсаюзам для выхавання падрастаючага пакалення і захавання памяці аб ветэранах. На сайце прафсаюза створана спецыяльная рубрыка, у якой размяшчаюцца матэрыялы аб педагогах — ветэранах вайны і працы. Інфармацыя пра ветэранаў прадстаўлена і на сайтах абласных камітэтаў прафсаюза. Кожная старонка — расказ пра людзей, вартых увагі і шанавання. Адзін з іх — прадстаўнік педагогаў Дзяржынскага раёна Фёдар Аляксандравіч Тарайковіч. Да вайны ён вучыўся ў мінскай школе ваенна-паветраных сіл, але ваеннае ліхалецце перакрэсліла юнацкую мару стаць лётчыкам. Акупацыя, затым удзел у партызанскім руху, 916 дзён і начэй, праведзеных у нямецкім канцлагеры, вызваленне і ўдзел у ваенных дзеяннях 1945 года каля сцен Берліна ў якасці аўтаматчыка танкавага дэсанта. Затым пяць гадоў службы ў складзе ваеннага кантынгенту на тэрыторыі Германіі. Тым не менш Фёдар Аляксандравіч выбраў самую мірную на свеце прафесію і сваё прызванне рэалізаваў у поўнай ступені.
Галіновым прафсаюзам падрыхтаваны і выдадзены кнігі «У сэрцах незгасальная памяць» і «Педагогі ў франтавой гімнасцёрцы». У першай кнізе расказваецца аб вопыце работы абласных, раённых і гарадскіх саветаў ветэранаў, аб ваенна-патрыятычнай дзейнасці асобных устаноў адукацыі, а другая сканцэнтравана на канкрэтных лёсах настаўнікаў-франтавікоў, што дае ёй права заняць месца на паліцы з эсэістычнай літаратурай.
— Вайна супярэчыць настаўніцкай мірнай працы па сваёй прыродзе, але калі мірнае настаўніцтва як бы вырастае з вайны, загартоўваецца памяццю пра загінулых родных і сяброў, тады атрымліваецца феномен, які называецца «настаўніцтвам у франтавой гімнасцёрцы», — падкрэсліў Аляксандр Бойка.
Увагі заслугоўвае работа брастаўчан. Брэсцкі абкам прафсаюза разам з рэдакцыяй газеты «Вячэрні Брэст» правялі сярод школьнікаў конкурс сачыненняў «Фотаздымак на сцяне — у доме памяць аб вайне. Вялікая Айчынная вайна ў гісторыі маёй сям'і». У рабоце кожнага ўдзельніка адчуваецца боль страты і бязмежны гонар, засвоеныя імі на генным узроўні.
Пры непасрэдным удзеле ЦК прафсаюза штогод праводзяцца сустрэчы ветэранаў Вялікай Айчыннай вайны з кіраўніцтвам Міністэрства адукацыі. Дзякуючы гэтым сустрэчам прафсаюз і кіраўніцтва галіны маюць магчымасць не толькі расказаць ветэранам пра навацыі і праблемы сучаснай сістэмы адукацыі, але і зверыць свае пазіцыі з думкай тых, каму галіна была даверана ў самыя складаныя для краіны часы.
Для Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта традыцыйнай формай выхаваўчай работы сталі «Зорныя паходы» па месцах баявой і працоўнай славы, у ходзе якіх будучыя педагогі наведваюць ветэранаў. Падчас зімовых канікулаў прафсаюзная арганізацыя студэнтаў педуніверсітэта плануе правесці акцыю «Будучыя педагогі — педагогам-франтавікам».
На кастрычнік 2014 года ў Беларусі засталося ўсяго 18 тысяч 700 ветэранаў, а непасрэдных удзельнікаў ваенных дзеянняў (франтавікоў, падпольшчыкаў і партызанаў) — 12,5 тысячы. Толькі за бягучы год ад нас пайшлі амаль 4 тысячы ветэранаў. Таму сёння мала сказаць ветэранам: «Жывіце доўга» — трэба зрабіць усё, што ад нас залежыць, каб гэта стала магчымым…
Надзея НІКАЛАЕВА
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Актрыса НАДТ імя М. Горкага — пра шлях да сцэны і натхненне.
Тата і мама — два самыя важныя чалавекі ў жыцці кожнага дзіцяці.