Беларускае рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства экспартна-імпартнага страхавання «Белэксімгарант» — адна з буйнейшых страхавых кампаній краіны. Створана ў 2001 годзе для падтрымкі прадукцыі і паслуг айчынных прадпрыемстваў на сусветным рынку. Фундатар — урад краіны. Мае разгалінаваную сетку філіялаў. Сёння наш расказ пра філіял у Гродне.
У калектыўнай гутарцы з карэспандэнтам «Звязды» прынялі ўдзел дырэктар філіяла Сяргей Лаўрушка і яго намеснікі Святлана Аніська і Аляксандр Сліўко.
Директор новый снимок
У самым пачатку Сяргей Яўгенавіч Лаўрушка палічыў патрэбным падкрэсліць:
— Нашаму філіялу споўнілася 12 гадоў. Адразу тут працавалі тры чалавекі, цяпер — больш за дзвесце. Мы шматпрофільнае прадпрыемства, але асноўных кірункаў работы тры. Першы і галоўны — страхаванне экспартных рызык. Другі — развіццё медыцынскіх паслуг. І трэці — традыцыйныя віды страхавання: абавязковае (75%) і добраахвотнае (25%). Гэта страхаванне грамадзянскай адказнасці тых, хто за рулём, страхаванне перавозчыкаў, маёмасці, транспарту, грузаў, крэдытаў, аблігацый... Усяго мы ажыццяўляем 55 відаў страхавання. І аб'ём сваіх паслуг стараемся нарошчваць.
Але сёння давайце спынімся на галоўным кірунку — страхаванні экспарту. На развіццё гэтага віду паслуг мы сканцэнтравалі намаганні ўсяго свайго калектыву. Ёсць аб'ектыўныя фактары, з якімі павінны лічыцца: па-першае — самая маленькая вобласць. І па структуры прамысловасці — у нас у асноўным пераважае перапрацоўка: масласырзаводы і мясакамбінаты. Акрамя гэтага, некаторыя «шчасліўчыкі» працуюць па папярэдняй аплаце — напрыклад, ААТ «Гродзенская тытунёвая фабрыка «Нёман» і ААТ «Лідскае піва» . Заявак у іх шмат, магутнасці загружаны, таму перайшлі на папярэднюю аплату, і страхавое пакрыццё рызык ім не патрэбна.
Тым не менш кліенцкая база дастатковая. Працуем як з дзяржаўнымі, так і з прыватнымі прадпрыемствамі. Сярод іх такія вядомыя за межамі Беларусі калектывы, як ААТ «Гродна-Азот», СТАА «Контэ Спа», ААТ «Скідальскі цукровы камбінат», ААТ «Лакафарба» з Ліды, ваўкавыскія ААТ «Беллакт», ААТ «Краснасельскбудматэрыялы» і ААТ «Ваўкавыскі мясакамбінат», ААТ «Лідскі малочнакансервавы камбінат», ААТ «Шчучынскі масласырзавод» і гэтак далей. Пералік дастаткова вялікі — летась было 20 прадпрыемстваў, зараз гэтая лічба вырасла ў 1,5 раза. Услед за абласным цэнтрам і такімі буйнымі гарадамі, як Ліда, пашыраем супрацоўніцтва з раённымі цэнтрамі — Навагрудкам, Ашмянамі і іншымі.
Радуе, што намецілася такая вось станоўчая дынаміка. Дырэктарскі корпус пачынае разумець, што не варта выпрабоўваць лёс, а лепш карыстацца нашай падтрымкай. Толькі за дзесяць месяцаў заключана 1899 дагавораў страхавання і тэмп прыросту ў параўнанні з леташнім склаў 32%.
Прадстаўляем інтарэсы дзяржавы
Сваю работу калектыў будуе адпаведна з Указам Прэзідэнта РБ № 534 ад 25 жніўня 2006 года «Аб садзейнічанні развіццю экспарту тавараў (работ, паслуг)». Дакументам прадугледжаны як асноўныя, так і дадатковыя паслугі. Асноўныя — гарантаванне эканамічнай бяспекі экспарцёра шляхам выплаты страхавога пакрыцця і ўрэгулявання страт у выніку наступлення страхавога выпадку. Дадатковыя — кваліфікаваная кансультатыўная дапамога экспарцёру на стадыі заключэння знешнегандлёвых кантрактаў і іх суправаджэння. А таксама пастаянны маніторынг фінансавага стану, дзелавой актыўнасці і знешняга асяроддзя контрагента (замежнага пакупніка).
— Пачынаючы з 2011 года, пачалося больш актыўнае выкарыстанне другога інструмента, які прадугледжаны ва Указе, — экспартнага крэдытавання экспарцёраў банкамі, — расказвае Аляксандр Сліўко. — Гэтая паслуга ў вобласці, як і ў цэлым у краіне, развіваецца зараз дастаткова актыўна. У нас летась было ажыццёўлена адзінаццаць праектаў па экспартным крэдытаванні. Сёлета, спадзяюся, будзе больш. Усё залежыць ад таго, ці гатовы банкі прадастаўляць крэдытныя рэсурсы ў дадзены момант, які з'яўляецца зусім не простым.
Тут патрэбна патлумачыць. Менавіта «Белэксімгарант» і яго філіялы валодаюць выключным правам страхавання экспартных рызык з падтрымкай дзяржавы. І сутнасць дзяржаўнай падтрымкі заключаецца яшчэ і ў тым, што ў бюджэце краіны штогод прадугледжваюцца сродкі на кампенсацыю страт, панесеных банкам ад прадастаўлення экспартных крэдытаў. Прадугледжаны таксама бюджэтныя пазыкі для выплаты пры неабходнасці страхавога пакрыцця — па дагаворах страхавання. Падкрэслім: у абодвух выпадках толькі пры ўмове страхавання экспартных аперацый у Белэксімгаранце.
— Лічым, што гэты кірунак з'яўляецца вельмі перспектыўным, — перакананы Аляксандр Раманавіч. — Наша работа дапамагае прадпрыемствам адчуваць сябе больш упэўнена на знешніх рынках, замацоўваць свае пазіцыі і рухацца далей, заваёўваць новыя пазіцыі. Мяркуйце самі: за кошт атрыманага таварнага крэдыту можна элементарна павялічыць продаж. Дзякуючы крэдытаванню зніжаецца сабекошт прадукцыі і, адпаведна, павышаецца рэнтабельнасць. Значыць, лягчэй канкурыраваць з іншымі таваравытворцамі, бо ёсць магчымасць прапанаваць больш выгадныя ўмовы рэалізацыі. І ў выніку прадпрыемства прыносіць краіне больш валютнай выручкі, чым яно магло атрымаць без карыстання фінансавымі інструментамі.
— На самой справе колькасць плюсоў большая, — удакладняе Сяргей Лаўрушка. — Дзе ты ў іншым месцы возьмеш валютны крэдыт пад тры працэнты? Няма больш такога. Тым больш, што зараз працэдура крыху спрашчаецца, каб максімальна скараціць час ад падачы заяўкі да атрымання крэдыту. Таксама страхаваннем з адтэрміноўкай плацяжу дырэктар здымае з сябе велізарны груз адказнасці за невяртанне валютнай выручкі. А гэтая пазіцыя, як вядома, пастаянна знаходзіцца пад пільнай увагай нашых кантралюючых органаў. І не патрэбна пастаянна ездзіць у сталіцу, каб прадаўжаць тэрміны вяртання валютнай выручкі. Калі кантракт застрахаваны ў Белэксімгаранце, то тэрміны прадаўжаюцца аўтаматычна.
— Пачаўшы ў свой час з нуля, зараз мы займаем па экспартным страхаванні адну з лідзіруючых пазіцый, — зазначае Аляксандр Сліўко. — Гэта нягледзячы на тое, што наша вобласць не лідзіруе па экспарту сярод іншых рэгіёнаў. Нашы паслугі патрэбны як буйному, так і невялікаму экспарцёру. Яны ўніверсальныя па сваім характары і прызначэнні, накіраваны на тое, каб зніжаць рызыкі, а яны ёсць ва ўсіх.
Гэты год выдаўся складаным для экспарцёраў. Да 60% экспарту прадпрыемстваў вобласці прыпадае на Расійскую Федэрацыю, а з канца другога квартала ідзе рэзкае зніжэнне курса расійскага рубля, і ў выніку аб'ём экспарту расце, а ў доларавым эквіваленце зніжаецца. Ва ўсе папярэднія гады экспарт павялічваўся, працэнт яго пакрыцця нашымі паслугамі — таксама. Мы разлічваем, што ў гэтым годзе вырастуць і колькасць прадпрыемстваў, якія працуюць з намі, і колькасць кантрактаў, якія мы прымаем на страхаванне. Ці адбудзецца рост у доларавым эквіваленце, пакажа год — у залежнасці ад таго, якім будзе курс рубля. Што датычыцца нас, то дынаміка па ўсіх паказчыках станоўчая. Аб'ём страхавога пакрыцця экспартных кантрактаў расце. Нягледзячы на тое, што шэраг прадпрыемстваў вобласці скараціў аб'ёмы экспартных паставак па прычынах, якія называліся вышэй, збіраемся не змяншаць аб'ёмныя паказчыкі, на якія выйшлі ў больш спрыяльны перыяд.
Клопат пра чалавека працы
— Другім ключавым напрамкам дзейнасці філіяла «Белэксімгарант-Гродна», які атрымаў імклівае развіццё, з'яўляецца добраахвотнае страхаванне медыцынскіх выдаткаў, — уключаецца ў размову Святлана Аніська. — Сэнс гэтай паслугі ў тым, што, заключыўшы дагавор добраахвотнага страхавання медыцынскіх выдаткаў, «Белэксімгарант» бярэ на сябе абавязацельствы па арганізацыі і аплаце медыцынскіх паслуг, прадстаўленні інтарэсаў застрахаваных перад лячэбнай установай, а таксама па ажыццяўленні кантролю, тэрмінаў і якасці медыцынскіх паслуг, узроўню камфортнасці і сервісу пры атрыманні медыцынскай дапамогі. Згодна з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь № 219 ад 12 мая 2005 года прадпрыемствы-страхавальнікі маюць права аднесці ўзносы па добраахвотным страхаванні медыцынскіх расходаў на затраты па вытворчасці і рэалізацыі тавараў, а ў адпаведнасці з Пастановай Савета Міністраў РБ ад 6 студзеня 2006 года на сумы страхавых узносаў не налічваюць узносы па дзяржаўным сацыяльным страхаванні ў фонд сацыяльнай абароны.
З мэтай якаснага абслугоўвання кліентаў у філіяле «Белэксімгарант-Гродна» працуюць урачы, якія кансультуюць людзей 24 гадзіны ў суткі 7 дзён у тыдзень. Добраахвотнае страхаванне медыцынскіх выдаткаў не толькі павышае прэстыжнасць працоўных месцаў і аўтарытэт працадаўцы на рынку працы, але і значна скарачае страты працоўнага часу, выкліканыя хваробамі супрацоўнікаў. Да пераваг гэтага віду страхавання можна аднесці бесперашкодны доступ да дарагіх відаў абследавання і лячэння, багаты выбар фізіятэрапеўтычных працэдур, кансультацыі вядучых спецыялістаў, знаходжанне ў стацыянары ў палатах павышанай камфортнасці.
Рахунак за свае паслугі медыцынская ўстанова выстаўляе Белэксімгаранту, а кошт такой паслугі для прадпрыемства — ад 600 тысяч да 1,5 мільёна беларускіх рублёў, у залежнасці ад выбранай праграмы. А яны розныя: абслугоўванне толькі ў паліклініках альбо і ў стацыянарах, абслугоўванне толькі ў дзяржаўных медыцынскіх установах альбо ўключаны прыватныя медыцынскія цэнтры і гэтак далей.
Калі гаварыць пра нейкія праблемы, то яны ўзнікаюць тады, калі на прадпрыемстве расходы па добраахвотным медыцынскім страхаванні не ўключаны ў калектыўныя дагаворы ці наогул не прадугледжаны каштарысам расходаў. А медыцынскім установам варта размяркоўваць сродкі ад страхавання такім чынам, каб ва ўрачоў была матывацыя працаваць з пацыентамі, якія прыйшлі да іх па страхоўцы. І вызначыць каардынатараў, якія адказвалі б за работу са страхавымі кампаніямі. Краіна рухаецца да абавязковага медыцынскага страхавання, і мы сёння набываем патрэбны вопыт.
Развіваем таксама страхаванне тых, хто едзе за мяжу, — працягвае Святлана Мікалаеўна. — Зараз адкрываюцца новыя візавыя цэнтры, і мы шукаем шляхі супрацоўніцтва з польскімі і літоўскімі консульствамі, каб атрымаць акрэдытацыю і працаваць сумесна. Дзякуючы гэтаму нашы грамадзяне атрымаюць надзейную медыцынскую дапамогу падчас замежных камандзіровак ці турыстычных паездак. Ужо сёння супрацоўнічаем з некалькімі буйнымі асісціруючымі кампаніямі, якія прадстаўляюць нашы інтарэсы за мяжой.
Перспектывы
— Наша практыка ў падтрымку экспарцёраў, якая пачала ажыццяўляцца ў 2006 годзе, пастаянна дэталізуецца і ўдасканальваецца, — падводзіць вынік размове дырэктар. — Дабаўляюцца нейкія новыя кірункі дзейнасці. Напрыклад, два гады таму, калі быў створаны ААТ «Банк развіцця Рэспублікі Беларусь», уведзена норма аб крэдытаванні нерэзідэнтаў для разлікаў з экспарцёрамі менавіта праз гэты банк. Прыменена больш спрошчаная працэдура, чым праз іншыя банкі, што дае экспарцёру адчувальны выйгрыш у часе. А ў гэтым годзе з'явіўся экспартны факторынг. Да валютнага крэдытавання дабавілася крэдытаванне спачатку ў беларускіх, а затым і ў расійскіх рублях. Няхай само прадпрыемства выбірае, як яму больш зручна.
У рамках нашай кампетэнцыі пастаянна ўдасканальваем сваю нарматыўна-прававую базу. Калі кліент нечым незадаволены, стараемся палепшыць свой прадукт, і таму бачым перспектыву.
Мы прадастаўляем зараз страхавое пакрыццё сваім кліентам у Расіі, Казахстане, Арменіі, Малдове, Прыбалтыцы. Летась была яшчэ Украіна. Ёсць вопыт страхавога пакрыцця па такіх не простых краінах, як Сірыя, Таджыкістан, Кыргызстан. Летась адбыўся страхавы выпадак па Сірыі, і мы змаглі вярнуць страхавое пакрыццё. Так што калі ў экспарцёраў ёсць інтарэсы і ў краінах так званай «далёкай дугі», мы гатовы працаваць разам.
Публікацыю падрыхтавалі Вераніка ХІЛЬКЕВІЧ і Уладзімір Бярэзін. Здымкі прадастаўлены філіялам.
Спецыяльны дазвол (ліцэнзія) 02200/13 — 00049 на права ажыццяўлення страхавой дзейнасці. Выдадзены Міністэрствам фінансаў РБ. Сапраўдны да 23.04.2018 г. УНП 101421509.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».