Вы тут

Правілы добрага тону


Вам, як добрым знаёмым, паскарджуся: абула сёлета першы раз свае любімыя туфлі, а яны зноў ногі намулялі. Прыгажосць патрабуе ахвяр — што тут яшчэ скажаш. Але гэта не мой выпадак, бо тут не столькі ў прыгажосці справа, колькі ва ўдалым маркетынгу, ахвярай якога ваша пакорная слуга і стала.


Туфлі гэтыя — на абцасах, з элегантнымі высокімі замшавымі заднікамі, колеру залацістай кавы, я ўгледзела ў вітрыне аднаго з буцікаў у цэнтры Страсбурга. Разумеючы, што таннымі яны не будуць, усё ж асмелілася зайсці паглядзець. Прадавец, які ляніва чытаў за касай газету, прыветліва ўсміхнуўся, сказаў дзяжурнае «банжур» і зноў у чытанне паглыбіўся. «Ну і сэрвіс! — падумалася. — Вось табе і Францыя!». Соваючыся па магазіне, я ўсяляк старалася прыцягнуць яго ўвагу да сваёй персоны: перагледзела ўжо ўвесь абутак, і ў рукі тыя туфлі ды чаравікі брала, і разглядала ўважліва, і ледзьве не нюхала. Безвынікова — хлопец толькі зрэдку падымаў ад газеты вочы і ўсміхаўся. Але калі я на сваёй ламанай французскай папрасіла яго даць мой памер тых, заваблівых, з вітрыны — прадаўца як падмянілі. «Мадам, мадам...» — ён хуценька, але не мітусліва прынёс зручнае крэсла, не даў нават разуцца самой — далікатна зняў з ног старыя туфлі, абуў новыя, клапатліва пытаючы, ці зручна, ці не цісне... Ашаломленая такім абыходжаннем, «мадам» была задаволеная абсалютна ўсім, а рука ўжо сама працягвала ветліваму хлопцу картку для аплаты. Мала таго, я яшчэ нібы пад гіпнозам купіла дадаткова налепкі на падэшвы за восем еўра (знасіліся пасля за тыдзень).

Патрэбны яны мне былі, як казе тыя ж туфлі, але як можна было адмовіць такому абаяльнаму маладому чалавеку (ды яшчэ і французу!).

У еўрапейскіх магазінах гэта стала тэндэнцыяй апошняга часу — не кідацца з парога да патэнцыяльнага пакупніка, не лезці яму ў вочы з прапановай кшталту «Можа, вам што падказаць?» Сучасныя спажыўцы дасведчаныя, яны або ведаюць дакладна, чаго менавіта хочуць, або робяць выбар, прычым выбар самастойны, на месцы, або заходзяць «проста паглядзець». Абслуговы ж персанал навучаны цяпер дзейнічаць па прынцыпе «Трэба будзе — мяне паклічуць». І ўжо калі паклічуць, тады і варта праяўляць усю сваю абаяльнасць, дасведчанасць, уважлівасць...

Што ні кажыце, маркетынг — сапраўдная навука. І яе асноўнае правіла — мабільнасць і ўменне хутка мяняцца ў залежнасці ад рэчаіснасці. Вось якраз з гэтым у нашага гандлю вялікія праблемы. Пакуль нашы прадаўцы вучыліся вітацца, усміхацца і старацца папярэджваць любое жаданне пакупніка (урок той засвойваўся доўга, з грымасамі і скрыгатам зубоў), гэты самы пакупнік паспеў змяніць свае прыярытэты. Нікому сёння не патрэбны дзяжурныя словы і назойлівы сэрвіс (які яшчэ пару дзесяцігоддзяў назад лічыўся найлепшым тонам). Толькі калі наша непаваротлівая машына маркетынгу павернецца ў гэтым напрамку?

Вось прызнайцеся шчыра: вы калі-небудзь заходзіце ў фірменныя дарагія магазіны, якіх у сталіцы, дый у буйных гарадах, хапае. Я асабіста — ніколі, бо ведаю, што ад дзвярэй наляцяць даўганогія дзяўчаты са сваім вечным: «Што вам падказаць?»

А нічога! Я проста так гуляю і паглядзець зайшла. Будзе трэба — вас паклічуць. Але ж яны не адыходзяцца і, калі ўбачаць, што ты ні да чога не прыцэньваешся, пачнуць пазіраць на цябе з падазронасцю, а пасля і з пагардай. І ты выходзіш з гэтага буціка з сапсаваным ушчэнт настроем і комплексам непаўнавартасці, незалежна ад наяўнасці грошай у кашальку. Знаёмае адчуванне, праўда? І не сказаць, каб прыемнае. Думаю, менавіта з-за яго нашы бліскучыя, прыгожыя, духмяныя магазіны ўвесь час стаяць пустыя і вельмі хутка мяняюць назвы. Арэнда памяшканняў дарагая, з чаго яе плаціць, калі няма выручкі? Адны з'язджаюць, другія засяляюцца. Ненадоўга, бо пра тое, каб памяняць падыходы да пакупнікоў, задумваюцца нямногія.

Ёсць у айчыннай маркетынгавай тэме і іншы бок медаля. Гіпермаркеты, якія з-за вялікага абароту і адноснай таннасці тавараў дэфіцыту ў наведвальніках і пакупніках не адчуваюць. Тут прынцып «Будзе трэба — вас паклічуць» таксама не спрацоўвае, праўда, па-іншаму: можаш паўгадзіны безвынікова клікаць і ўрэшце сутыкнуцца з непрабівальнай абыякавасцю. У нашым прадуктовым гіпермаркеце, напрыклад, каб узважыць штосьці з замарожаных прадуктаў, трэба стаяць каля вагі і гукаць на ўвесь магазін. Хвілін праз дзесяць да вас падыдзе-такі прадавачка з такім выразам на твары, што пачынаеш адчуваць сябе прычынай усіх яе жыццёвых непрыемнасцяў... А знаёмы расказваў нядаўна, як спрабаваў у вялікім будаўнічым магазіне купіць разетку для тэлефона. Звярнуўшыся да кансультанта (а яны там у кожным аддзеле па некалькі чалавек стаяць, маладыя, у фірменным адзенні) па параду, пачуў у адказ: «Глядзіце самі, я не абавязаны ўсім разеткі выбіраць»....

Абураны знаёмы цяпер хоча скаргу на сайце магазіна напісаць. «Трэба ж навучыць манерам», — аргументуе. Зрэшты, і без яго і абыякава-няветлівых, і ветліва-назойлівых хутка гэтым правілам навучыць канкурэнт, які ўжо і так пачынае на пяты наступаць. Інтэрнэт-крамы. Тут табе і неабмежаваны прастор для «проста паглядзець», і любы капрыз у дастаўцы, і магчымасць памераць і адмовіцца, калі не падышло, і ветлівыя кур'еры, і прываблівая цана, і магчымасць купіць тое, што трэба, не ўстаючы з канапы...

І ўсё ж тыя туфлі я б па інтэрнэце не заказвала. Прыгожыя яны, вядома, але і цана кусаецца, і калодка не вельмі зручная, і абцас высакаваты... Калі шчыра, я ўсё гэта і ў краме выдатна разумела.

Але ж які абыходлівы быў той француз!.. Што ні кажыце, маркетынг — навука сур'ёзная.

alena@zviazda.by

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».