Вы тут

Міграцыя пад мікраскопам


Апошнім часам разнастайныя праблемы, звязаныя з міграцыяй, актыўна абмяркоўваюцца на міжнародных канферэнцыях і ў сусветных сродках масавай інфармацыі. І гэта зразумела: перасяленне людзей уплывае на ўсе галіны грамадскага жыцця — бяспеку, культуру, эканоміку і нават палітыку. Менавіта таму міграцыя і пытанні, з ёй звязаныя, увайшлі ў Парадак дня ў галіне ўстойлівага развіцця да 2030 года, які летась у верасні ўхваліла Генеральная Асамблея ААН. А як з гэтым абстаяць справы ў нашай краіне?


— Беларусь непасрэдна міграцыйны крызіс у Еўрасаюзе не закрануў, — гаворыць старшыня прадстаўніцтва Міжнароднай арганізацыі па міграцыі ў Рэспубліцы Беларусь Зейнал Гаджыеў. — Але праз тое, што мы непасрэдна мяжуем з гэтай супольнасцю і з'яўляемся транзітнай краінай, водгукі гэтага крызісу далятаюць і да нас. За апошнія гады Беларусь сутыкнулася сама меней з трыма тэндэнцыямі, якія істотна ўплываюць на міграцыйную сітуацыю ў краіне.

Прычыны, якія прымушаюць людзей здымацца з роднага месца і шукаць шчасця ў іншых гарадах ці нават дзяржавах, розныя. Хтосьці шукае лепшай долі, а нехта ўцякае ад вайны. Але гэта так званыя «адвечныя» прычыны міграцыі. Цяпер на яе істотна ўплывае імклівае развіццё інфармацыйных, транспартных і камунікацыйных тэхналогій. Рухавіком яе з'яўляецца недахоп працоўнай сілы ў адных краінах і залішняя прапанова ў іншай, разнастайныя дэмаграфічныя фактары. Як вынік, у свеце немагчыма адшукаць краіну, якая не адчула б на сабе ўплыў міграцыі — як пазітыўны, так і негатыўны.

Усё болей узрастае значнасць працоўнай міграцыі. Па звестках Міністэрства ўнутраных спраў, Беларусь — гэта краіна як паходжання, так і прызначэння такіх перасяленцаў. У топ-6 краін, адкуль да нас едуць працаўладкоўвацца, уваходзяць Кітай, Узбекістан, Турцыя і Літва. Цікава, што летась да нас з гэтай мэтай прыехалі больш за дзве тысячы грамадзян Расіі. А вось пальму першынства тут стала ўтрымлівае Украіна. Усяго ў 2015 годзе да нас адтуль пераехалі крыху больш за 14 тысяч чалавек — фактычна насельніцтва невялікага раённага цэнтра. Гэта і ёсць другая асаблівасць міграцыйных працэсаў у Беларусі: за год да пачатку вядомых падзей на паўднёвым усходзе Украіны да нас прыбыла адтуль удвая менш людзей. Акрамя таго, значна вырасла нерэгулярная транзітная міграцыя праз нашу тэрыторыю.

Вырастаюць лічбы і эмігрантаў — калі ў 2014 годзе за межы Беларусі на працу выехаў 5.441 чалавек, то летась іх стала болей амаль на 900. Абсалютная большасць людзей з Беларусі кіруецца ў Расію: адбіваецца геаграфічная блізкасць і валоданне мовай. На другім месцы з гіганцкім адрывам у 14 разоў знаходзяцца Злучаныя Штаты Амерыкі.

З-за транзітнага становішча для нашай краіны характэрная нелегальная міграцыя. Толькі летась нашы праваахоўнікі спынілі 21 такую арганізаваную групу. Праз нашу тэрыторыю незаконна прабіраліся грамадзяне Сірыі, В'етнама, Іарданіі, Лівана, Егіпта, Ірака і нават Шры-Ланкі.

— Тым не менш у 2014 і 2015 гадах палітыка ў галіне міграцыі дазволіла кантраляваць міграцыйныя плыні і паставіць добры заслон незаконнай міграцыі, — лічыць намеснік міністра ўнутраных спраў Беларусі Мікалай Мельчанка. — Узровень злачыннасці мігрантаў не перавышае 1,4%. Яна не ўплывае на агульную крымінагенную абстаноўку. Два апошнія гады з Сірыі ідзе прыём дазіраваны. І мы ствараем пэўныя ўмовы для адаптацыі іх у нашай краіне. Таксама прыязджаюць да нас уцекачы і з іншых краін, ахопленых узброенымі канфліктамі, — з Емена, Ірака і Афганістана.

Міграцыя цяпер, па сутнасці, гэта прадмет вострых палітычных дыскусій на пляцоўках любога ўзроўню: нацыянальных, рэгіянальных і глабальных. Але ўсё часцей пра яе разважаюць пераважна ў негатыўным сэнсе. А гуманітарны складнік адыходзіць на другі план. Зрэшты, як і велізарны пазітыўны патэнцыял, які нясе ў сабе міграцыя. І яго трэба рознымі шляхамі выкарыстоўваць. Датычна Беларусі варта згадаць працоўных мігрантаў. Часта яны запаўняюць тыя вакансіі, якія мясцовыя жыхары не разглядаюць у якасці крыніцы атрымання даходу па розных прычынах. Яны дапамагаюць дзяржаве, плацячы падаткі, і ствараюць дабрабыт для сваёй сям'і. Вось так і атрымліваецца патэнцыял як для краіны паходжання мігрантаў, так і для краіны іх прыёму.

Сістэма прадастаўлення прытулку, якая дзейнічае ў Беларусі, грунтуецца на міжнародна прызнанай канцэпцыі. Заканадаўчая база, якая распрацавана і прынята ў Беларусі, прызнана міжнароднымі спецыялістамі найлепшай сярод краін Садружнасці Незалежных Дзяржаў. Працэдура прадастаўлення статусу бежанца ў Беларусі дзейнічае ад 1997 года. Ад таго часу з хадайніцтвамі аб абароне звярнуліся больш за 6 тысяч чалавек з шасці дзясяткаў краін свету.

Аднак чакаецца, што на сесіі парламента, якая праходзіць зараз, будзе прынята новая рэдакцыя закона аб вымушанай міграцыі. Распрацавана яна для таго, каб некаторыя яго тэзісы прывесці ў адпаведнасць з ратыфікаванай Беларуссю Канвенцыяй 1951 года аб статусе ўцекачоў. Акрамя таго, гэты захад скіраваны на прафілактыку злоўжыванняў працэдурай атрымання прыстанішча.

Выбар рэдакцыі

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Вольга Здзярская: Для мяне мая прафесія — жыццё

Вольга Здзярская: Для мяне мая прафесія — жыццё

Актрыса НАДТ імя М. Горкага — пра шлях да сцэны і натхненне.

Грамадства

«Любоў — галоўнае, што бацькі павінны даць сваім дзецям»

«Любоў — галоўнае, што бацькі павінны даць сваім дзецям»

Тата і мама — два самыя важныя чалавекі ў жыцці кожнага дзіцяці.