На летніх гульнях у Рыа-дэ-Жанейра сваіх спартсменаў прадставіць рэкордная колькасць краін-удзельніц – 206. І калі да алімпійцаў з ЗША, Расіі, Францыі, Кітая, Велікабрытанія на Алімпіядзе ўсе даўно прызвычаіліся, ёсць спартсмены, нацыянальнасць якіх выклікае ў некаторых заўзятараў разгубленасць. Каб запоўніць гэтыя прабелы ў нашых ведах, “Звязда” склала топ невядомых многім краін, сцягі якіх развіваюцца ў алімпійскай вёсцы.
Тувалу
Дзе знаходзіцца? Ціхі акіян. Складаецца з васьмі выспаў. З’яўляецца адной з самых маленькіх краін свету. Незалежнасць тувалуанцы атрымалі ў 1978-м годзе. А да той пары знаходзіліся ў складзе Вялікабрытаніі.
Калі вы ведаеце беларуса, які пабываў на Тувалу, можаце лічыць яго сапраўдным героем. Не таму, што там нябеспечна. Проста дабрацца на астравы неймаверна складана, і архіпелаг з насельніцтвам у 11 тысяч чалавек наведваюць пераважна японцы, аўстралійцы, навазеландцы. Затое туды даляцелі прынц Злучанага Каралеўства Уільям, яго жонка Кейт Мідлтан і запомніліся мясцовым жыхарам вось такім энергічным танцам (шоў пачынаецца пасля першай хвіліны).
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Рабіць рэкламу сваёй краіне ў Рыа будзе ўсяго адзін атлет – 24-гадовы бягун Эцімоні Цімуані. На бацькаўшчыне яго ведаюць як футбаліста, але гэта не перашкодзіла яму выступаць у спаборніцтвах па лёгкай атлетыцы.
Летась Эцімоні нават удзельнічаў у чэмпіянаце свету, які праходзіў у Кітаі. Стометроўку ён прабег за 11.72 секундаў і перагнаў сапернікаў з Кірыбаці і Науру. Кваліфікацыю бягун, зразумела, не пераадолеў. У Рыа адважны атлет таксама выступіць у забегах на 100 метраў.
Сэнт-Люсія
Дзе знаходзіцца? Шукайце ў Карыбскім моры. Неймаверна прыгожы востраў адкрыты Хрыстафорам Калумбам 13 снежня 1502 года ў дзень святой Люцыі. Жыве там прыкладна столькі, колькі ў нашым Барысаве – 160 тысяч чалавек. На выспе шмат вулканаў, серных крыніц. Асноўны эканамічны інтарэс – продаж бананаў. На Сэнт-Люсіі, дарэчы, знаходзіцца самы вядомы падводны гатэль свету Lovers Deep. Суткі пражывання ў гэтай гасцініцы абыйдуцца ў 143 тысячы долараў!
Але не ўсё так добра ў гэтай мясціне. Летась на востраве згвалцілі брытанскую турыстку. Каб не ўздымаць шуму, турфірма ў выглядзе кампенсацыі зняважанай жанчыне прапанавалі… паход у салон прыгажосці.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Былы гулец у амерыканскі футбол Джавід Бэст. Так-так, гэта не памылка. З-за даволі частых страсенняў мозгу Бэст з футболам вырашыў завязаць, аднак у спорце застаўся і пачаў удзельнічаць у спаборніцтвах па лёгкай атлетыцы.
У Рыа-дэ-Жанейра ён пабяжыць стомятроўку. Сваіх спартсменаў Сэнт-Люсія таксама прадставіць у скачках у вышыню, парусным спорце і ў плаванні.
Усходні Цімор
Дзе знаходзіцца? Займае палову вострава Цімор ў Паўднёва-Усходняй частцы Азіі. Да 1975-а года калонія Партугаліі. Пасля быў уключаны ў склад Інданэзіі, што выклікала супраціў у мясцовых жыхароў. Стаць цалкам незалежнай краінай Усходняму Цімору атрымалася толькі ў 2002-м годзе.
Да слова, ва Усходнім Ціморы пражываюць самыя мініяцюрныя мужчыны ў свеце. Іх сярэдні рост усяго 160 сантыметраў.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Марафонец Аўгуста Рамас Суарэс. Ён ужо ўдзельнічаць у Гульнях у Лондане. Паказаў, праўда, не вельмі высокі вынік – 84-е месца. Але хлопец ставіць перад сабой не толькі спартыўныя задачы. “У многіх краінах нічога не ведаюць пра Усходні Цімор, - напярэдадні стартаў у Лондане сказаў Суарэс. – І я ўсцешаны прэзентаваць яго ў астатняй частцы свету і даказваць, што Цімор з’яўляецца краінай, якая можа канкураваць”.
У Рыа ён пабяжыць дыстанцыю ў 1500 метраў. У гэтай жа дысцыпліне Цімор прадставіць Нэйла Марцінс. Яшчэ адзін спартсмен выступіць у спаборніцтвах па веласпорце.
Каба-Вердэ
Дзе знаходзіцца? На астравах Зялёнага Мыса ў 620 кіламетрах ад заходняга ўзбярэжжа Афрыкі. Раней з’яўлялася калоніяй Партугаліі. У Каба-Вердэ хапае прыгожых краявідаў, але з-за высечкі лясоў на астравах амаль няма рэк. У сярэдзіне 1990-х лясы пакрывалі прыкладна 16 працэнтаў тэрыторыі дзяржавы. Найбольш паспяховымі галінамі эканомікі з’яўляецца рыбалоўства і турызм.
Але найбольшую вядомасць Каба-Вердэ прынесла славутая спявачка Сэзарыя Эвора, якая прынцыпова выходзіла на сцэну басанож – у знак беднасці, у якой жылі і жывуць яе суайчыннікі. Пяць гадоў таму яе, на жаль, не стала…
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Бягуны Жардзін Андрадэ і Лідзіян Лопэс, баксёр Дэвілсан Мараіс, гімнастка Эліян Боал, таэквандыстка Марыя Андрадэ.
Нават самаму ўважліваму заўзятару гэтыя прозвішчы скажуць мала, але хто ведае, можа нехта з іх стане сапраўдным “цёмным конікам”.
Бутан
Дзе знаходзіцца? Бутан – гэта не толькі газ, але і сапраўдная краіна ў Гімалаях, заціснутая Індыяй і Кітаем. Плошча краіны – 38 тысяч квадратных кіламетраў. Насельніцтва – 758 тысяч чалавек. Краіна даволі традыцыяналісцкая па сваім укладзе. Кажуць, тэлебачанне і інтэрнэт з’явіліся толькі ў 1999-м годзе. Турысты пачалі прыязджаць сюды ў 1974-м годзе. Дагэтуль патрапіць туды можна было толькі па запрашэнні караля ці каралевы. Дарэчы, як думаеце, хто на фота?
Каралева Джэцун Пема Вангчук і яе супруг -- кароль Бутана. Каралеўская пара такая папулярная ў краіне, што кожны год здымаецца для календара.
Дарэчы, самая галоўная неспадзяванка, з якой могуць сутыкнуцца турысты ў гэтым каралевстве – забарона на курэнне і продаж тытуню. Таму, калі вы курэц і збіраецеся наведаць “краіну дракона-грамавержца”, лепш пакіньце цыгарэты дома. У іншым выпадку заплаціце штраф.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? На Гульнях Бутан прадстаўляюць пераважна лучнікі.
Гэтым разам за ўзнагароды пазмагаецца дзяўчына-лучніца Карма. У спаборніцтвах па стральбе выступіць Ленчу Кунзанг.
Самалі
Дзе знаходзіцца? Пра гэту краіну, што знаходзіцца на ўсходзе Афрыкі, увесь свет ведае дзякуючы тамтэйшым піратам, якія нахабна рабавалі чужыя караблі і бралі ў палон маракоў. З 1988 года ў краіне ідзе грамадзянская вайна і пакуль яшчэ не завяршылася.
Яшчэ адна непрыемная навіна, звязаная з Самалі, на днях прыйшла з Лондана. 19-гадовы юнак у цэнтры горада накінуўся з нажом на прахожых. Адна жанчына забітая. Яшчэ некалькі людзей атрымалі пашкоджанні. Падазраваным называюць ураджэнца Самалі, які ў 2002 годзе з сям’ёй пераехаў у Злучанае Каралеўства.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Рэпутацыю Самалі паспрабуюць узняць спартсмены -- бегуны Махамед Хасан Махамед і Марыян Нух Мусэ.
Свазіленд
Дзе знаходзіцца? На самым паўднёвым усходзе Афрыкі. Мяжуе з Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікай і Мазамбікам. Краіна вядомая на ўвесь свет сваім неардынарным каралём Мсваці ІІІ. Цікавымі палітычнымі рашэннямі 48-гадовы лідар пакуль не адзначыўся. Затое актыўна праявіў сябе ў сямейным жыцці.
У Мсваці 15 жонак і 25 дзяцей! Пяць гадоў таму каралю прыйшлося расстацца з адной са сваіх сужэнак. Ва ўсім вінаваты адзюльтэр. Жанчына здрадзіла каралю з міністрам юстыцыі.
У Свазілендзе вельмі высокі паказчыкі хворых на ВІЧ. Каб неяк уздзейнічаць на развіццё хваробы, у 2001-ым кароль загадаў аднавіць традыцыйнае права на нявіннасць. Дзяўчынам было забаронена займацца сексам да 21 года. Тыя, хто парушаў правіла, плацілі штраф у памеры 152 долараў. Але з-за супраціву насельніцтва правіла прыйшлося скасаваць.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Таксама бегуны – Сібусіса Мацэнжва і Пфумліле Ндзініса.
Кірыбаці
Дзе знаходзіцца? Калі скажаце, што на краі свету, не памыліцеся. Краіна размешчана на 33 атолах у Ціхім акіяне. Разам з Тувалу Кірыбаці прызнана самай непапулярнай дзяржавай сярод турыстаў. Кожны год дзеля дайвінгу, рыбалкі, пляжнага адпачынку сюды прыязджаюць усяго пяць тысяч падарожнікаў. Шкада, ёсць там на што паглядзець. Хаця б на такія класныя танцы.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Два лёгкаатлеты і, безумоўна, легенда спорту Кірыбаці – штангіст Давід Катоатаў, чэмпіён Акіяніі, Гульняў Садружнасці. Ён ужо ўдзельнічаў у двух Алімпіядах, быў сцяганосцам зборнай. Давід такі вядомы на радзіме, што яго выявы змяшчаюць нават на паштовых марках.
Аруба
Дзе знаходзіцца? Каля Венесуэлы ў Карыбскім моры. Гісторыя Арубы непарыўна звязана з Нідэрландамі. Галандцы занялі востраў у 1636-ым годзе і з тых часоў перманентна прысутнічаюць на ім. Аруба і зараз не з’яўляецца цалкам незалежнай. Нават адмовілася ад суверэнітэту. У 1989-м годзе намеры абвесціць незалежнасць вострава былі скасаваны па жаданні мясцовага ўраду.
Наогул Аруба - вельмі маляўнічая мясціна і карыстаецца попытам у многіх турыстаў. А пісьменнік Барыс Акунін у сваім рамане “Планета Вада” наогул пасяліў там Эраста Фандорына.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Дзюдаіст Джэймі Мата, а таксама ўдзельнікі спаборніцтваў па парусным спорце.
Чад
Дзе знаходзіцца? У цэнтральнай частцы Афрыкі, на поўдні Сахары. Па сваёй плошчы краіна ўваходзіць у дваццатку самых буйных краін свету. Здабыча нафты негатыўна ўплывае на навакольнае асяроддзе.
Многія людзі жывуць даволі бедна. Таму не дзіўна, што ў індэксе шчасця Чад заняў апошняе месца.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Бегуны – Бачыр Мухамат і Бібіро Алі Тахер (на фота).
Науру
Дзе знаходзіцца? Яшчэ адзін ціхаакіянец у нашым спісе. Плошча – 21.3 квадратны кіламетр. Насельніцтва – 10 тысяч чалавек. Краіна такая маленькая, што ў яе нават няма сталіцы. Самым вялікім горадам вострава з’яўляецца Ярэн, дзе жыве звыш за 700 чалавек. У свой час на востраве адкрылі запасы фасфарытаў.
На выспе пачалі актыўна здабываць карысныя выкапні і плаціць за гэта мясцоваму насельніцтву, але фасфарыты скончыліся і прыгожае жыццё таксама. Науру займае першае месца ў свеце па колькасці людзей, якія пакутуюць на атлушчэнне.
Хто прадставіць на Алімпіядзе? Дзюдаіст Авіні Уэра і цяжкаатлет Элсан Брэхтэфельд.
Падрыхтаваў Тарас ШЧЫРЫ.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!
Каментары