У маі ў спецыялізаванай краме Google Play Market з'явілася незвычайная для Беларусі праграма для смартфонаў. Аплет «Дапамога побач» распрацавала Міністэрства па надзвычайных сітуацыях. Яго ўжо спампавала больш за 18 тысяч чалавек.
Што ж сабой уяўляе гэтая мабільная праграма? Як ёй правільна карыстацца? І ў якім кірунку яна будзе развівацца? Гэтыя пытанні і сталі тэмай гутаркі з прэс-сакратаром Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Віталем Навіцкім.
— Ідэя стварэння спецыялізаванай мабільнай праграмы з'явілася ў нас летась. Спярша мы вывучылі тэматычныя аплеты, якія існуюць і на постсавецкай прасторы, і за акіянам. Напрыклад, у ЗША і Канадзе створана шмат праграм, што інфармуюць карыстальнікаў тэлефонаў пра небяспечныя з'явы надвор'я. Канадскі Чырвоны Крыж выклаў ва ўласным прадукце разнастайныя практычныя парады па дзеяннях у экстраннай сітуацы і склаў тэсты, якія можна праходзіць. Але такой адзінай праграмы, якая максімальна ахоплівала б усе бакі бяспекі, мы не знайшлі. Таму і было прынята рашэнне спалучыць некалькі ідэй і ўвасобіць іх у адну.
5 крокаў да дапамогі
— У раздзел «Што рабіць?» мы змясцілі каля шасцідзесяці тэм разнастайнага побытавага характару, з якімі могуць сутыкнуцца людзі, — працягвае Віталь Навіцкі. — Сярод іх ёсць як традыцыйныя (што рабіць пры пажары ў доме?), так і экзатычныя, кшталту алгарытму, як зняць кальцо з пальца. Інструкцыя дзеянняў выкладзена ў 5 кроках. Раздзел «Энцыклапедыя» змяшчае тыя ж веды, проста яны выкладзеныя больш разгорнута. Ёсць і спецыяльныя тэсты па бяспецы, з дапамогай якіх можна праверыць свае веды. Тэсты пастаянна абнаўляюцца — так, напярэдадні новага навучальнага года з'явіцца новы. А калі вы аўтарызуецеся праз сацыяльную сетку, то зможаце паўдзельнічаць у імправізаваным рэйтынгу сярод карыстальнікаў праграмы.
Для ўсіх гэтых функцый падключэнне для інтэрнэту неабавязковае. Адзіны раздзел, для якога ён патрэбны, — карта неспрыяльных з'яў. На смартфон прыйдзе паведамленне пра небяспечныя з'явы надвор'я. Яны ж будуць нанесены на інтэрактыўную карту. І з дапамогай усяго аднаго націску можна атрымаць інфармацыю пра тое, як дзейнічаць у небяспечнай сітуацыі.
На ўсіх старонках праграмы даступная кнопка хуткага выкліку па нумары 112. Акрамя таго, мы дадалі яшчэ некалькі функцый. Можна наладзіць выклікі так, каб SMS-паведамленні адначасова адсылаліся на два абраныя раней нумары. Акрамя таго, і саму кнопку можна пераналадзіць на любы нумар. Гэта прадугледжана спецыяльна для людзей з абмежаванымі магчымасцямі, якія могуць выкарыстоўваць гэтую функцыю для кантактавання з блізкімі і роднымі.
На жаль, устанавіць праграму «Дапамога побач» зараз могуць не ўсе.
— Спецыфіка розных аперацыйных сістэм у тым, што пад кожную з іх даводзіцца пісаць праграмны код з нуля, — зазначае Віталь Навіцкі. — А гэта вымагае вельмі шмат выдаткаў. Таму перш чым пачынаць распрацоўку, мы вывучылі статыстыку наведванняў нашага сайта, пракансультаваліся са спецыялістамі. Высветлілася, што большая частка смартфонаў у Беларусі працуе на аперацыйнай сістэме Androіd. Праўда, і на вельмі старых апаратах праграма наўрад ці запусціцца — ёй патрэбна сістэма ад версіі 4.0 і вышэй. Ужо задумваемся пра тое, каб нашай праграмай маглі карыстацца і ўладальнікі айфонаў. Усё-такі працэнт карыстальнікаў іOS, асабліва сярод моладзі, ігнараваць было б няправільна. Што да сістэмы Wіndows Phone, то тут перспектывы «Дапамогі побач» пакуль няясныя. З аднаго боку, карыстальнікі гэтай аперацыйнай сістэмы засмучаюцца, калі дазнаюцца пра немагчымасць устаноўкі нашай праграмы. З другога боку, іх у нашай краіне вельмі мала. Але ў той жа час хацелася б ахапіць як мага большы працэнт людзей...
Сакрэтны раздзел праграмы
— Разам з Беларускім Таварыствам Чырвонага Крыжа мы хочам дапрацаваць раздзел «Што рабіць?» — адзначае Віталь Навіцкі. — Напрыклад, у ім зараз няма правіл аказання першай дапамогі. Чырвоны Крыж правёў адмысловае даследаванне аб паспяховасці аказання дапамогі неспрактыкаванымі людзьмі. І выявіліся вельмі цікавыя лічбы. Калі вы чытаеце, як дзейнічаць у экстрэмальнай сітуацыі аказання дапамогі, то выратуеце 2 з 10 чалавек. Калі ж вы адкажаце на пэўныя пытанні, уключыце аўдыёсуправаджэнне, то з вольнымі рукамі верагоднасць выратавання пацярпелага павялічыцца да 80%. Збіраемся дапоўніць і карту неспрыяльных з'яў — гэты праект вядзём сумесна з БелТА і Таварыствам Чырвонага Крыжа. З'явіцца карта пажарнай небяспекі ў лясах і інфармацыя пра вясеннюю паводку.
— А што рабіць, калі да нас зноў завітае ўзімку магутны снежны цыклон кшталту «Хаўера»? — пацікавіўся я.
— У праграме ёсць адзін раздзел, які мы пакуль не актывавалі. Ён носіць назву «Паведаміць аб надзвычайнай сітуацыі». Гэтая функцыя і прыхавана на выпадак небяспечных з'яў чырвонага ўзроўню. З яе дапамогай можна будзе зрабіць фотаздымак мясцовасці, далучыць да яго кароткае апісанне. Месцазнаходжанне ваша вызначыцца аўтаматычна. І на спецыяльнай карце месцы, адкуль паведамляюць пра надзвычайныя сітуацыі, будуць адзначацца ў выглядзе кропак.
Як выгнаць з дома... кажана?
Калі зайсці на старонку праграмы ў Google Play, то можна заўважыць, як карыстальнікі самі прапануюць тэмы для рубрыкі «Што рабіць?». Сярод іх ёсць і даволі экзатычныя.
— Цікава, што найбольшай папулярнасцю ў жніўні карыстаецца тэма «Калі ў дом запаўзла змяя», — аналізуе сітуацыю Віталь Навіцкі. — Крыху саступаюць ёй алгарытмы дзеянняў пры навальніцы, ліквідацыі гнязда вос у доме, дарожна-транспартных здарэннях і блуканні ў лесе. Зрэшты, мы адкрыты для прапаноў. Адразу ў Google Play Market людзі могуць ацэньваць праграму і прапаноўваць свае тэмы. Дзякуючы водгукам і з'явіліся тэмы кшталту «Зняць пярсцёнак з пальца», «Кажан у доме».
Акрамя таго, будзе зменены алгарытм апавяшчэння пра неспрыяльныя з'явы надвор'я. Гэта падказалі самі карыстальнікі. Аргументацыя слушная: калі нехта жыве ў Брэсцкай вобласці, то навошта яму ведаць пра тое, што ў Мінску будзе лівень? Таму мы хутка дададзім у абнаўленнях праграмы магчымасць выбару рэгіёнаў. А вось апавяшчэнні пра сітуацыі чырвонага ўзроўню небяспекі нельга будзе адключыць па-ранейшаму.
За тры месяцы працы праграмы ўжо з'явілася цікавая статыстыка.
— Практычна палова нашых карыстальнікаў жыве ў Мінску і прысталічным раёне, — працягвае Віталь Навіцкі. — У топ-10 гарадоў з найбольшай колькасцю спампоўванняў уваходзяць усе абласныя цэнтры і такія буйныя гарады, як Барысаў, Бабруйск і Салігорск. 60 працэнтаў карыстальнікаў — маладзейшыя за 35 гадоў. Пры гэтым адметна, што кожны трыццаты смартфон, на якім устаноўлена праграма, належыць чалавеку, старэйшаму за 65 гадоў. Рэзкі рост папулярнасці нашай праграмы прыйшоўся на 11—18 ліпеня — час, калі магутныя штормы бязлітасна шкуматалі Мінск, Дзяржынск і Шаркаўшчыну.
А як у іх?
На постсавецкай прасторы толькі ў дзвюх краінах міністэрствы па надзвычайных сітуацыях стварылі ўласныя мабільныя праграмы. Гэта Расія і Узбекістан. Праўда, паглядзець іх на тэрыторыі Беларусі не атрымаецца. Але МНС Беларусі наўмысна не абмяжоўвала зону для спампоўвання праграмы. Алгарытмы дзеяння ў надзвычайных сітуацыях аднолькавыя без уліку месца жыхарства.
Як знайсці праграму?
На смартфонах з аперацыйнай сістэмай Androіd зайсці ў Google Play Market і ў радок пошуку ўвесці «МЧС Помощь рядом» (без двукосся).
Валяр'ян ШКЛЕННІК
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
