Да светлага свята Раства Хрыстовага прадстаўляем выдатныя творы беларускага іканапісу XVI- XIX ст. Сярод іх такія шэдэўры як «Праабражэнне», «Успенне», іконы «Нараджэнне Багародзіцы» (XVII ст.), «Маці Божая Неўвядальны колер» (XVII ст.) і інш.
Падборка публікацый зроблена паводле выдання «Праваслаўны свет. Вобраз Хрыста ў іканаграфіі краін Усходняй Еўропы» (Мінск, Выдавецкі дом “Звязда”, 2015 год). Яно ўяўляе сабой каталог аднаіменнай выставы, прымеркаванай да 1025-годдзя Хрышчэння Русі, якое шырока адзначалася ў праваслаўных краінах у 2013 г. Экспазіцыя размяшчалася ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь (Мінск). На ёй былі прадстаўлены каля 90 твораў беларускага, рускага, сербскага і ўкраінскага іканапісу XIV-XIX ст. з музеяў Белграда, Кіева, Мінска, Масквы, Гродна і Полацка. Гэтыя шэдэўры розных эпох і школ злучыла агульная духоўная аснова - вобраз Заснавальніка хрысціянскай рэлігіі.
Творы беларускага іканапісу вызначаюцца вернасцю канону, але пры захаванні рэлігійнага зместу і іканаграфіі малюнка евангельскіх сюжэтаў узбагачаюцца рэальнымі прадметамі з паўсюдзённага побыту. Унікальная рарытэты захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі, Музеі старажытнабеларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Гродзенскім дзяржаўным музеі гісторыі рэлігіі, Нацыянальным Полацкім гісторыка-культурным музеі-запаведніку.
НАРАДЖЭННЕ ХРЫСТОВАЕ
XVII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 128×93
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з царквы Аляксандра Неўскага, г. Пружаны Брэсцкай вобл.
Адзін з самых ранніх беларускіх абразоў на гэтую тэму.
ХРЫСТОС УСЕДЗЯРЖЫЦЕЛЬ
1678 г.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 133×72
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Мікольскай царквы, г. Пінск Брэсцкай вобл.
МАЦІ БОЖАЯ АДЗІГІТРЫЯ
1678 (?) г.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 134×72,5
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Мікольскай царквы, г. Пінск Брэсцкай вобл.
УВАСКРЭСЕННЕ – САШЭСЦЕ Ў ПЕКЛА
1678 г.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 121×90
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Спаса-Праабражэнскай царквы, г. Чачэрск Гомельскай вобл.
Абраз з Чачэрска - класічны і, разам з тым, унікальны ўзор беларускага іканапісу, бо гэта адзіная ікона XVII ст., уцалелая ў паўднёва-ўсходнім (Гомельскім) рэгіёне Беларусі.
ХРЫСТОС УСЕДЗЯРЖЫЦЕЛЬ
XVII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 98×68
Музей старажытнабеларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.
Паходзіць з царквы вёскі Кастыка Вілейскага р-на Мінскай вобл.
МАДОННА З ДЗІЦЁМ У ВЯНКУ
XVII ст.
Палатно, алей. 83×70
Музей старажытнабеларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.
Паходзіць з Праабражэнскай царквы, г. Докшыцы Віцебскай вобл.
ХРЫСТОС – ВІНАГРАДНАЯ ЛАЗА
Пачатак XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, алей. 98×62,5
Музей старажытнабеларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.
Паходзіць з Васкрасенскай царквы, в. Альгомель Столінскага р-на Брэсцкай вобл.
Тамаш Міхальскі
УЗНЯСЕННЕ
1751 г.
Дрэва, ляўкас, тэмпера, алей. 121×83
Музей старажытнабеларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.
Паходзіць з царквы Раства Багародзіцы, в. Дзівін Кобрынскага р-на Брэсцкай вобл.
БОГАЯЎЛЕННЕ
Сярэдзіна XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 122×84
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Пакроўскай царквы, в. Андронава Брэсцкай вобл.
ХРЫСТОС ВЯЛІКІ АРХІРЭЙ
Сярэдзіна XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 137,8×88
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Мікалаеўскай могілкавай царквы (1823), г. Пінск
ТАЙНАЯ ВЯЧЭРА
Сярэдзіна XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 76×91
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з царквы в. Альшаны Столінскага р-на Брэсцкай вобл.
Васіль Маркіянавіч (1730–?, Слуцк)
ТРОІЦА (ГАСЦІННАСЦЬ АЎРААМА)
1761 г.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 108×95
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Пакроўскай царквы, с. Вялікі Рожан Салігорскага р-на Мінскай вобл.
ХРЫСТОС НА ПРАСТОЛЕ. МАЦІ БОЖАЯ ЗНАМЕННЕ
Другая палова XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 189×103,5×1,5
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з Прачысценскай царквы, г. п. Шарашова Брэсцкай вобл.
ХРЫСТОС УСЕДЗЯРЖЫЦЕЛЬ
XVIII ст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 104×82
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
Паходзіць з царквы Раства Багародзіцы, в. Лыскава, Пружанскага р-на Брэсцкай вобл.
Вобраз Спаса Усемагутнага з дзяржавай рэдка сустракаецца ў беларускім іканапісе. Ад строгіх франтальных малюнкаў Хрыста XVI-XVII ст., арыентаваных на візантыйскія ўзоры, абраз адрозніваецца свабодным размяшчэннем фігуры, лёгкім натуральным нахілам галавы.
Дэкаратыўнае рашэнне фону з буйнымі кветкавымі бутонамі, аналагі якіх можна знайсці на акладах, выкананых беларускімі майстрамі першай паловы XVIII ст., выканана пад уплывам распаўсюджанага на беларускіх землях мастацтва апрацоўкі металла.
УВАСКРЭСЕННЕ
Канец XVIII – пачатак XIX стст.
Дрэва, ляўкас, тэмпера. 32×25,8×3
Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь
Паходжанне не ўстаноўлена.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».