У Віцебску для людзей з псіхічнымі захворваннямі створаны спецыяльны клубны дом. 1 лютага — афіцыйнае адкрыццё з удзелам прадстаўнікоў улады. Будуць і цікавыя госці. Напрыклад, чалавек з абмежаванымі магчымасцямі, які стаў паспяховым прадпрымальнікам. А карэспандэнт «Звязды» атрымаў адтуль запрашэнне стаць валанцёрам.
На добрым рахунку...
Клубны дом «Крылы надзеі» функцыянуе на базе Тэрытарыяльнага цэнтра сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Першамайскага раёна г. Віцебска. Гэта ўстанова вядомая тым, што тут укараняюцца перадавыя метады работы і актыўна выкарыстоўваецца найлепшы замежны вопыт.
— Летась на конкурсе «Брэнд года» (па выніках 2015-га) цэнтр быў удастоены бронзавага медаля ў намінацыі «Актыўная сацыяльная пазіцыя». На тым жа конкурсе дыпломам фіналіста была адзначана дзейнасць у прафесійнай намінацыі «Навука і адукацыя» — за стварэнне «Народнага сацыяльнага ўніверсітэта», — расказвае намеснік дырэктара Анатоль МІХАЙЛАЎ.
Установа з'яўляецца яшчэ і вучэбным навукова-кансультацыйным цэнтрам. Тут праводзяцца лекцыі, семінары, «круглыя сталы», сустрэчы ў незвычайных фарматах: «Ореn Space» і «Сусветнае кафэ». Паспяхова рэалізуецца праект «Танцы на калясках».
Цэнтр — «лабараторыя» для навуковых даследаванняў. Тут вядзецца навукова-інавацыйная работа, рыхтуюцца даследчыя праекты. Студэнты Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя П.М. Машэрава праходзяць у цэнтры практыку, пішуць дыпломныя работы... Былы міністр працы і сацыяльнай абароны Мар'яна Шчоткіна не раз давала высокую ацэнку дзейнасці супрацоўнікаў гэтай установы і валанцёраў.
Цяпер тут укараняецца чарговы кірунак дзейнасці.
— Мы маем гонар першымі ў вобласці распачаць новую форму работы з жыхарамі не толькі нашага раёна, але і ўсяго горада. Трэба стварыць аптымальныя ўмовы, каб людзі з псіхічнымі расстройствамі адчувалі ўвагу да сябе не толькі з боку медыкаў. Каб маглі знайсці месца ў грамадстве, — каментуе намеснік кіраўніка адміністрацыі Першамайскага раёна Віцебска Вольга ГУРЧАНКА.
Як на Захадзе
Клубны дом — сацыяльная служба для людзей з псіхічнымі захворваннямі. Асноўная мэта — дапамагчы ім жыць паўнавартасным жыццём. Сотні падобных «клубаў» дзейнічаюць прыкладна ў 40 краінах. І штогод ствараюцца дзясяткі новых.
А першы з'явіўся ў 1948-м у Нью-Ёрку. Людзі, якія лячыліся ў псіхіятрычнай клініцы, аб'ядналіся для стварэння групы самадапамогі. Яе назва з англійскай перакладаецца як «Мы не адзінокія». З часам група стала інавацыйнай супольнасцю. Праз некалькі гадоў валанцёры дапамаглі ёй купіць будынак. Арганізацыю перайменавалі ў «Фантан Хаус». Кіраўнік атрымаў грант ад Нацыянальнага інстытута псіхічнага здароўя ЗША — на распрацоўку трэнінгавай праграмы, каб распаўсюджваць вопыт...
«Беларуская асацыяцыя сацыяльных работнікаў» выявіла, што выдаткі на работу двух супрацоўнікаў клубнага дома, якім дапамагаюць валанцёры, роўныя месячнаму знаходжанню пацыента ў стацыянары. А ў 60% тых, хто наведвае клубы, працягласць лячэння скарачаецца на трэць. Такім чынам, можна сэканоміць бюджэтныя сродкі.
У Беларусі клубныя дамы створаны ў сталіцы (у 2011-м), пазалетась — у Брэсце. А пасля віцяблян плануюць працягнуць эстафету гродзенцы.
Праект рэалізуецца Беларускай асацыяцыяй сацыяльных работнікаў у супрацоўніцтве з Парытэтным сацыяльным псіхіятрычным цэнтрам і клубным домам «Ластаўчына гняздо» (Мюнхен) пры падтрымцы нямецкага фонду «Акцыя — Чалавек».
Вучацца і вучаць...
Клубны дом афіцыйна справіць наваселле ў канцы студзеня — у некалькіх пакоях былога прытулку для непаўналетніх. Пакуль што члены клуба збіраюцца ў цэнтры сацыяльнага абслугоўвання.
— Працуем штодня, акрамя выхадных. Можам сабрацца і на святы. У штаце я і сацыяльны работнік. Дапамагаюць валанцёры, якіх усё больш. У тым ліку гэта і псіхічна нездаровыя людзі. Сярод тых, для каго створаны клуб, людзі розных узростаў. І нямала вельмі адораных. Напрыклад, хлопец Барыс захапляецца камп'ютарамі і пажадаў вучыць камп'ютарнай грамаце, весці клубную старонку ў інтэрнэце. 32-гадовы Іван — чалавек з «залатымі рукамі». Сказаў, што гатовы нешта рамантаваць, мэблю збіраць. Прызнаўся, што не хоча тупець ля тэлевізара без працы. Ігару за 40 гадоў, у яго дзве вышэйшыя адукацыі. Ганна «на хаду» прыдумвае вершы, — тлумачыць дырэктар віцебскага клубнага дома «Крылы надзеі» Алена БАРЫЛА.
Для членаў клуба арганізуюць экскурсіі, наведванні тэатраў, майстар-класы. Напрыклад, вучыліся рабіць ёлкі с цеста, 3D паштоўкі. Вучацца кухарыць, выступаць у нумарах мастацкай самадзейнасці.
Важна, што клубны дом дапамагае знайсці працу. На старонцы на сацыяльным рэсурсе ёсць інфармацыя пра вакансіі. У прыватнасці, шукалі маляра вырабаў з дрэва з зарплатай 350 рублёў. Гэта вакансія і для тых, хто гатовы стаць вучнем. Столькі ж прапаноўвалі кур'еру, сартавальніку драўнінных матэрыялаў і вырабаў з дрэва. А на 50 рублёў больш — рамшчыку.
— Асаблівасць нашай дзейнасці ў тым, што нас не цікавіць дыягназ, мы не патрабуем даведак з дыспансера. Вы таксама можаце ўступіць у клуб. Чаму б не весці курс па азах журналістыкі? Цікавіцеся псіхалогіяй? Раскажыце і пра гэта, — прапанавала дырэктар.
У планах дабрачынныя акцыі для збору грошай на патрэбы клубнага дома. Яго члены зоймуцца і прапагандай таго, што людзі з праблемамі псіхікі могуць прыносіць карысць грамадству. Яны маюць права не быць чужымі і абузай, атрымаць шанц рэалізаваць сябе.
Аляксандр ПУКШАНСКІ
Набор на бюджэтныя месцы павялічыцца.
Колькі ж каштуе гэты важны кампанент здаровага рацыёну зараз?
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
