Велізарная колькасць даследаванняў пацвярджае, што актыўны адпачынак значна больш эфектыўны, чым пасіўны. Аднаўленне працаздольнасці адбываецца ў 4—5 разоў хутчэй.
Для павышэння эфекту актыўнага адпачынку ў першую чаргу неабходна стварыць найлепшую псіхалагічную абстаноўку для пераключэння ўвагі. Фізічныя практыкаванні павінны даваць танізуючую нагрузку. Рэкамендуецца, безумоўна, улічваць узроставыя і індывідуальныя асаблівасці кожнага чалавека, кантраляваць уздзеянне нагрузкі на арганізм.
Навуковыя даныя сведчаць аб велізарнай карысці заняткаў фізічнымі практыкаваннямі для людзей, праца якіх звязана з разумовымі працэсамі пры павышаных нервовых і эмацыянальных нагрузках. Устойлівасць і адэкватнасць такіх паказчыкаў, як памяць, увага, хуткасць перадачы інфармацыі праз зрокавы аналізатар, у многім залежаць ад узроўню фізічнай трэніраванасці. Павышэнне разумовай працаздольнасці аператара або студэнта, наогул работнікаў разумовай працы, заснавана на фізіялагічных механізмах, якія ўдасканальваюцца пры павышэнні фізічнай працаздольнасці. Вымушанае абмежаванне рухальнай актыўнасці падчас працяглай разумовай дзейнасці скарачае паток імпульсаў да рухальных цэнтраў кары галаўнога мозга. Для падтрымкі прадукцыйнай разумовай працы неабходны штодзённыя прагулкі на працягу 1 гадзіны і самастойныя заняткі фізкультурай тройчы на тыдні па 1—1,5 гадзіны.
Фізічныя практыкаванні зніжаюць стомленасць, рэгулююць мазгавы і перыферычны кровазварот. Мышачныя рухі выклікаюць велізарную колькасць нервовых імпульсаў, якія ўзбагачаюць мозг масай інфармацыі, спрыяюць развіццю ўстойлівага добрага настрою.
Звярніце ўвагу на падзабытую вытворчую гімнастыку, якая можа складацца з самых простых рухаў — хада на месцы, практыкаванні для мышцаў плечавога пояса і тулава, рук і ног, а таксама на дакладнасць руху і канцэнтрацыю ўвагі. Асаблівую ўвагу трэба ўдзяляць тым органам і сістэмам, якія не прымалі ўдзелу ў працэсе працы — іх трэба нагрузіць.
Фізкультурная паўза праводзіцца пры з'яўленні першых прыкмет стомленасці на працягу 5—7 хвілін. Выконваць комплекс трэба ў хуткім або сярэднім тэмпе. Узмацняць нагрузку неабходна ў сярэдзіне комплексу, пасля чаго зніжаць. Мяняць або абнаўляць комплексы варта дзесьці раз на месяц.
Нельга забывацца і на гігіенічную гімнастыку, якая паляпшае дзейнасць сардэчна-сасудзістай і дыхальнай сістэм. Такі комплекс павінен складацца з практыкаванняў на сілу і гнуткасць, павелічэнне рухавасці суставаў і расслабленне мышцаў.
Паслядоўнасць такая:
1. Практыкаванні ў пацягванні з выпрамленнем і прагібаннем у грудным аддзеле.
2. Кругавыя і махавыя рухі рукамі ў бакі, наверх, назад.
3. Прысяданні, выпады, згібанні і разгібанні ног.
4. Кругавыя рухі тулавам, нахілы наперад, назад, у бакі.
5. Згібанні і разгібанні рук ва ўпоры, практыкаванні на супраціўленне з гантэлямі.
6. Падыманне тулава пры замацаваных нагах седзячы/лежачы на жываце.
7. Махі нагамі ў розных напрамках і плоскасцях.
8. Павароты тулава налева, направа ў спалучэнні з нахіламі.
9. Хуткая хада, бег з умеранай хуткасцю, падскокі.
10. Практыкаванні на расслабленне мышцаў і дыханне — спакойная хада, нахілы.
Паўторы практыкаванняў у комплексе могуць быць ад 10 да 30 разоў. Лепшы паказчык правільнасці выбару практыкаванняў — самаадчуванне. Пасля выканання частата пульсу можа павялічыцца на 50 працэнтаў і больш. Праз 5—10 хвілін пульс павінен вярнуцца да нормы.
Святлана БАРЫСЕНКА
Сумесныя праекты ядзерных тэхналогій.
У парадку дня — зацвярджэнне Канцэпцыі нацбяспекі і Ваеннай дактрыны.
