Вясёлыя гісторыі нашых чытачоў

Надзейны метад

Гэта адбылося шмат гадоў таму, калі на змену пральным машынам «Рыга» ды «Малютка» сталі прыходзіць так званыя аўтаматы. Яны сапраўдным цудам былі, бо гэта ж трэба — закінуў у барабан нешта бруднае, кнопку націснуў і гуляй сабе: тэлевізар глядзі, газеты чытай... Машына ўсё памые, папалошча ды, адціснуўшы, сігнал падасць — «скажа», што ўсё гатова, можна развешваць. Ну ці ж не любата?!

Дык вось неяк напярэдадні жаночага свята мае знаёмыя бацька з сынам (у кожнага па два метры росту, па пяць пудоў вагі) купілі тую заморскую цацку — новенькую, бліскучую. Прывезлі дамоў, падключылі, пачыталі інструкцыю — праўда, спехам.

— Першае мыццё — за мной. А далей — як сабе хочаце, — сказаў гаспадар.

Адкрыў ён барабан, закінуў туды свае рэчы, націснуў на патрэбныя кнопкі. Машына ўключылася, загула — «працэс пайшоў». «Стараецца, бач, мые», — узрадаваўся гаспадар і толькі хацеў адхінуцца, як з ягонай пралкай нешта зрабілася. Спачатку яна затрэслася, бы тая ігруша, на якой сабралася ўся дзятва, а потым... сарвалася з месца.

Васіль, каб спыніць, падмяў яе пад сябе, абхапіў рукамі.

Гэта, як быццам, дапамагло, але толькі спачатку, бо потым, прыбавіўшы абаротаў, машына проста «павезла» Васіля па ванным пакоі:

— Рама-а-а-н, — закрычаў бацька, — дапамагай!

Удвух яны неяк саўладалі — утаймавалі свавольніцу, хоць і змарыліся...

— Калі кожны раз яе трэ будзе гэтак трымаць, — выціраючы пот, прамовіў бацька, — то прападзі яно пропадам — вернемся да «Малюткі».

...Кропку ў гэтай гісторыі паставіла больш кемлівая дачка Васіля. Яна ўжо карысталася падобнай тэхнікай і таму адразу ж спытала ў мужчын:

— А вы балты для транспарціроўкі адвінцілі? Не? Вось яна і «сарвалася».

...З тае пакупкі гадоў з пятнаццаць прайшло. Не так даўно ёй на змену іншую прывезлі, і Васіль, здымаючы блакіроўку, сказаў Раману:

— З машынкай на чатыры кіло загрузкі мы некалі саўладалі, а з гэтай, на сем, — справімся?

Сын замест адказу стаў моўчкі загружаць свае брудныя рэчы:

— Зараз праверым, — сказаў. — Метадам тыку.

Генадзь РЫНЯК, г. Бялынічы

«Гуляй, Вася?..»

...Стамілася я ў той дзень — набегалася па крамах. Да таго ж і час яшчэ быў да адпраўлення аўтобуса. Так што прыплялася на вакзал, села ў зале чакання, дастала з сумкі часопіс — думала пачытаць. Але ж, чую, на лаўку, што ў мяне за плячыма, нейкія дзецюкі садзяцца, гамонку вядуць.

— ...У мяне таксама быў момант, калі думаў, што ўсё, канец — жонка не даруе, — казаў адзін. — А ўсё праз што? Праз дурное! Мая, значыць, разам з дзецьмі паехала ў вёску да бацькоў. Я — атрымліваецца — нічым не звязаны. Вось і загуляў: добра «накаціў» з сябрамі — дадому ледзьве прыпоўз. Але ж раздзеўся, з бутэлькай піва ўваліўся ў крэсла, уключыў тэлевізар, закурыў (кайфаваць дык кайфаваць!) і... заснуў. Колькі там праспаў — не ведаю. Прахапіўся ад таго, што нешта пячэ... І трусы... дымяцца. Я на іх піва — плюх... Крэсла пада мной, чую, мокрае-мокрае... Але ж, дзякаваць богу, цэлае — не спаліў... Факт, што назаўтра, — расказваў мужчына, — я пра гэта забыўся б. Але ж не: адчуваю, што нешта са мною не так: то свярбіць там, дзе не павінна, то смыліць... Няўжо, думаю, адпіўшы мазгі, я з нейкай бабай пабыў? Няўжо заразы якой падчапіў? А тут і жонка ўжо хутка вернецца... Ад думак пра гэта ні есці, ні спаць не магу! Трэба, думаю, схадзіць да доктара. Няёмка, але ж адважыўся... І там цярпеў, пакуль той глядзеў мяне: круціў і так, і гэтак. Не іначай, думаю, благую хваробу знайшоў? Я давай тады спавядацца: казаць яму, што жонцы не здраджваю, хіба па п'янцы чорт падбіў... «Гэта не чорт, — пасміхаецца доктар. — Гэта — чартоўка: калі будзеш і далей гарэлку піць ды ў крэсле курыць, — не толькі да чужой, да ўласнай жонкі не пойдзеш, бо не будзе з чым. А пакуль — гуляй, Вася: лёгкі апёк і болей нічога!»

Пачуўшы гэта, я ад радасці ледзь з портак не выскачыў. І — ці паверыш? — кінуў курыць! А вось выпіць — яшчэ магу. Праўда, у меру. Адну на дваіх і досыць, так?»

З гэтымі словамі мужчыны выйшлі з вакзала. Але ж ці спыніліся пасля першай, я не ведаю.

Галіна НІЧЫПАРОВІЧ, Уздзенскі раён

Гара з гарой...

Чытаю «Звязду» ды іншыя кніжкі-газеты і цешуся: колькі ж розных мудраслоўяў у нашай беларускай мове!

Нехта можа дадаць: «І адкуль жа яны бяруцца?..»

А я — ведаю: з жыцця... З нашай вёскі Лучын.

Ну вось, напрыклад, людзі кажуць: «даў (нечага), як Мендэль глісніку».

Гэта ад нас пайшло, бо некалі па ваколіцах гандляр такі ездзіў, прадаваў розныя рэчы, лекі... А глісніку — яго ж мала трэба? Мендэль столькі і даваў. Можа, яшчэ і хітраваў крыху — у свой бок. У адрозненне ад жонкі. Яна, ягоная Сора, Сорка, як гэта ні дзіўна, нічога ў грашах не разумела. Адкуль і показка: «глядзіш, як Сорка ў грош».

Ці вось яшчэ: «загарнуў, як немец сала». Гэта — з вайны засталося: немцы доўга ў вёсцы стаялі (з нашай царквы нават мост цераз Дняпро перакінулі). Людзям страху было, бо фрыцам жа што стрэльнуць, што плюнуць... Але і цікавасці, бо прыглядаліся да немцаў. І заўважалі шмат... У тым ліку — як яны сала захоўваюць.

Ад нас і показка: «што ў багатага ў клеці, тое ў язя ў галаве», бо язь жа, і праўда, рыба карысная. Можа, нават самая карысная з усіх рачных, таму нашы гурманы раяць галовы іх разбіраць і абсмоктваць да апошняй костачкі.

...Показка «гарой з гарой не сходзіцца, а чалавек з чалавекам могуць» не з Лучына, на жаль, але ж пра нас — далібог, бо сходзяцца людзі пры самых неймаверных абставінах. Ну вось напрыклад: родныя брат і сястра. Вайна... У 1944-м яго часць стаіць на Гомельшчыне, яна служыць у Мурманску. Адчуваеце адлегласць? Да таго ж — тут армія, там — флот... Але яны — сустрэліся: у Гомелі, на чыгуначным вакзале, без ніякіх мабільнікаў і дамоў!

Зрэшты, зараз не пра гэту сустрэчу — пра іншую, але таксама неймаверную.

У канцы 80-х гадоў мінулага стагоддзя многія нашы маладыя мужчыны падаліся на заробкі ў Сургут. Працавалі там вельмі цяжка, да таго ж — у страшэнныя маразы, на ветры... Затое — капейку мелі, адпачынак цягам трох месяцаў і на адзін з іх (калі не болей) ехалі, напрыклад, на Чорнае мора. Прычым — са сваім аўтобусам. «Загрузяць» яго ў самалёт («Сургутнафта» ж не бедная), ды і паляцелі. Затое потым выгада: не ўсё ж на пляжы смажыцца, — можна «сваім ходам» у нейкі рэстаран матнуцца, на канцэрт альбо на экскурсію.

Цікавасць да іх мела і наша Ляшчыха. Прафсаюз ёй неяк пуцёўку ў санаторый выдзеліў. Пражыванне, харчаванне ды розныя працэдуры — сучаснай мовай кажучы — уключаны, а вось экскурсіі — ужо за грошы.

Заплаціла яна, пачуўшы, што людзі на нейкі Афон збіраюцца, — першай запісалася. З ранку падхапілася — яшчэ дзень не займаўся, — села ў аўтобус ды едзе, час ад часу носам клюе, бо нікога не ведае — паразмаўляць няма з кім...

А аўтобус тым часам па серпанціне «кругі наразае», у гару ўсё вышэй і вышэй падымаецца. Кіроўца — адпаведна — за дарогай глядзіць. Але ж не толькі: перад носам люстэрка задняга віду: усе пасажыры там — нібы на далоні! А сумненні між тым застаюцца: няўжо Ляшчыха ля вакна сядзіць? Ды быць не можа! Бо дзе той Лучын, а дзе Афон? А з іншага боку падобна!

Не вытрымаў, карацей:

— Ляшчыха! Ты? — спытаў праз мікрафон. — Здарова!

Кабета прахапілася, азірнулася — нічога не разумее: хто гэта пытае?

— ...Дык ты адна тут ці з Ляшчом?

Голас быццам з нябёсаў. Ды і хто Ляшча можа ведаць? Толькі Бог... Ці архангелы?

Кабета — бедная — давай хрысціцца.

— Ты што — не пазнаеш мяне? — кіроўца аж галаву з кабіны высунуў. — Гэта ж я, Гулік!

(У нас, каб хутчэй прызналі, трэба мянушку сказаць...)

Кабета ўсё роўна веры не дае, бо Гулік жа ў Сургуце... Яна таксама не ў Лучыне.

Вось такая была сустрэча... Прыемная для абаіх. А для Ляшчыхі дык яшчэ і выгадная, бо тая потым па ўсіх тамтэйшых «Афонах» «рассякала» на знаёмым аўтобусе.

Дамоў вярнулася цалкам шчаслівая, з прывітаннем Ляшчу і з паведамленнем, што Гулік ужо ў дарозе, хутка ў вёсцы будзе — без самалёта, але ж з аўтобусам.

...Што ні кажы, а некалі ўсё прасцей было і шчырэй: людзі радасць мелі ад паездак, ад сустрэч. Цяпер, здаецца, — хіба ад грошай ды ад сябе, па святах.

Соф'я КУСЯНКОВА, в. Лучын, Рагачоўскі раён

Рубрыку вядзе Валянціна ДОЎНАР

dounar@zviazda.by