Ватага ў шынку

Штотыдзень у эфіры тэлеканала «Беларусь 3» гульня «Размаўляем па-беларуску». Для таго каб стаць яе ўдзельнікамі, неабходна зайсці на сайт tvrgоmеl.bу або 3bеlаrus.bу і праз банер «Размаўляем па-беларуску» запоўніць заяўку на каманду з трох чалавек. Ну, а праверыць сваё веданне роднай мовы пасля таго, як праграма выйшла ў эфір, можна з дапамогай «Звязды».

Ці ведалі вы, што:

о́хабень — каптан з чатырохвугольным адкладным каўняром. Такі насілі ў старажытнай Русі;

вата́га (разм.) — шумны натоўп, зборышча. «Па вуліцы, гучна перамаўляючыся, прайшла ватага партызан», — пісаў Іван Навуменка;

шыно́к — пітны дом, дзе прадаваліся, распіваліся спіртныя напіткі. Шырокае распаўсюджанне шынкі мелі ў часы дарэвалюцыйнай Расіі;

варыўня́ — невялікі будынак для захавання бульбы, агародніны (стопка). Найбольшае пашырэнне на Беларусі варыўня мела на Віцебшчыне, Палессі;

шыцік — рачны чарвячок, які жыве ў рухомым доміку-трубачцы. «Сказаў .. [дзед] пра гэта раніцай, і я ўвесь дзень не ведаў спакою: накапаў чарвякоў, у ручаі назбіраў шыцікаў...» — чытаем у Васіля Хомчанкі;

гано́к — невялікі плыт з некалькіх бярвён. «Вяжуць сасну // У ганкі плытагоны», — чытаем у Анатоля Астрэйкі;

пень асінавы — бесталковы чалавек, дурань. Беларускія сінонімы: без галавы, галава і два вухі. Рускі адпаведнік: голова садовая;

перагнуць палку — дайсці да самай крайнасці. Беларусы яшчэ скажуць: наламаць дроў, перабраць меру. Рускія: хватить через край.

Чарговыя выпускі тэлевіктарыны глядзіце ў эфіры «Беларусь 3» раніцай кожную суботу.

Ірына АСТАШКЕВІЧ

іоst@zvіаzdа.bу