Некалькі гадоў таму аўтар «Роднай прыроды» Андрэй Феакцістаў убачыў на зямлі каля адной з гомельскіх высотак маладую, яшчэ бяспёрую птушку. Ёй аказалася птушаня сокала, якое ўпала падчас аднаго з «трэніровачных» палётаў.
На шчасце, гісторыя з маладым драпежнікам скончылася шчасліва — з дапамогай спецыялістаў абласнога камітэта прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя сакаляня трапіла на ператрымку ў Жлобінскі заапарк, адкуль, здаровае і накормленае, вярнулася ў прыроду. Але ў большасці выпадкаў «ратаванне» можа прынесці подлеткам бяду.
Арнітолагі сцвярджаюць: падзенне подлеткаў на зямлю — натуральны, вучэбны працэс, і ўмешвацца ў яго не трэба. Першыя спробы лётаць праходзяць на гнездавым участку, дзе бацькі працягваюць апекаваць і падкормліваць сваіх дзетак. Забраўшы ж здаровую маладую птушку з прыроды, людзі могуць ёй моцна нашкодзіць і нават наблізіць яе гібель.
На жаль, не ўсе гэта разумеюць, і штогод у грамадскую арганізацыю «Ахова птушак Бацькаўшчыны» звяртаюцца дзясяткі людзей з пытаннем — што рабіць з крылатымі знайдышамі. І першая парада ад арнітолагаў у такіх сітуацыях: не чапаць подлеткаў!
Трэба таксама ведаць, што маладыя птушкі не зусім падобныя на сваіх бацькоў. І часта менавіта гэта становіцца прычынай, чаму людзі забіраюць, як ім здаецца, хворую ці недаразвітую птушачку. Насамрэч з птушанём усё ў парадку.
Чым выдае сябе подлетак?
— у птушаняці можа тырчаць пух на галаве ці спіне;
— хвост кароткі, як быццам «абгрызены»;
— махавыя і рулявыя пёры часткова ў трубачках;
— па краях дзюба ўпрыгожана жоўтымі валікамі.
Калі вы заўважылі хоць бы адну з гэтых прыкмет, то перад вамі — подлетак. Птушаня вучыцца, не замінайце яму!
Што рабіць пры сустрэчы з птушанём?
Калі вы ўбачылі подлетка ў дзікай прыродзе (у лесе, на полі, каля вадаёма) — адыдзіце далей і не станавіцеся прычынай стрэсу для птушаняці і яго бацькоў.
Калі вы заўважылі подлетка ў горадзе, ацаніце месца ў плане небяспекі для птушаняці. Калі побач праезная частка, сцяжынка, пляцоўка для выгулу сабак ці дзіцячая пляцоўка, лепш акуратна перанесці малога да найбліжэйшых кустоў ці дрэў, падсадзіць на галінку: бацькі знойдуць яго. Рабіце гэта толькі ў самых небяспечных месцах і вельмі акуратна: падчас пагоні птушка падвяргаецца стрэсу, да таго ж можна пашкодзіць яе яшчэ далікатныя косці ці вырваць пёры. Не варта таксама спрабаваць пакарміць подлетка.
Калі вы ўжо забралі такую птушку дахаты — як мага хутчэй вярніце яе туды, адкуль узялі! Пажадана пасадзіць птушаня на галінку, на казырок пад'езда ці дах гаража, каб па вашым паху яе не знайшлі сабака ці кот.
— Вельмі важна не прыносіць птушанят дахаты! — падкрэслівае спецыяліст АПБ па прыродаахоўных пытаннях Сямён ЛЕВЫ. — Людзям шкада птушанят, як шкада маленькіх дзяцей ці кацянят. Але птушаняты — гэта зусім іншае! Яны прывыклі жыць у дзікай прыродзе і ніколі не стануць «кватэрнымі». Так, не ўсе птушаняты змогуць стаць сталымі птушкамі, бо іх падсцерагае шмат небяспек. Але гэта натуральны адбор. У той жа час падумайце: вы ўзялі дахаты моцнае птушаня, якое выжыла б у прыродзе само. А больш за палову выпадкаў такой «дапамогі» заканчваюцца сумна — нават да смерці птушкі.
Усе, хто турбуецца за лёс подлеткаў, павінны памятаць: птушанят чапаць НЕЛЬГА!
Акрамя таго, па беларускім заканадаўстве адабранне птушак з дзікай прыроды забаронена, і вас могуць прыцягнуць да адміністрацыйнай адказнасці.
Падрыхтавала Вераніка КОЛАСАВА
Фота Андрэя Феакцістава
Амаль тысяча дзвесце чалавек збяруцца, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
