Нядаўна ў метро ўвагу прыцягнула аб'ява: «Запрашаем на курсы печнікоў». Прафесія сёння рэдкая і, здавалася б, сярод моладзі забытая. Як хутка можна асвоіць гэта рамяство і хто ідзе ў печнікі, мы даведаліся ў Мінскім дзяржаўным прафесійным ліцэі №5 транспартнага будаўніцтва, дзе і праводзяцца курсы.
Уладары цяпла
Курсы печнікоў у ліцэі адкрылі сем гадоў таму, цяпер яны вельмі папулярныя.
— Ёсць ужо заявы на студзень, — кажа намеснік дырэктара ліцэя па вучэбна-вытворчай рабоце Алена ДАРОШКА. — Бяром усіх: ад піянераў да пенсіянераў. За год звычайна выпускаем тры групы. Курсы цягнуцца два месяцы. Паўтара тыдня тэорыя (у праграме ёсць чарчэнне, асновы эканомікі, ахова працы і нават этыка дзелавых адносін), астатні час — практыка. Інструмент і матэрыялы для заняткаў мы даём.
Вучыцца прыходзяць людзі розных прафесій: стаматолаг, праграміст, ратавальнік, малодшы навуковы супрацоўнік універсітэта. Гэта не толькі мінчане — былі слухачы з Полацка, Слуцка. Іншагароднім ліцэй прапануе месца ў інтэрнаце за 30 рублёў у месяц.
Практыку вядзе майстар Веніямін ЯРУСАЎ — пячнік з 15-гадовым стажам.
— У мяне бацька таксама пячнік, — расказвае Веніямін Мікалаевіч пра тое, як прыйшоў у прафесію. — А я па спецыяльнасці муляр. Працаваў у асноўным «на катэджах», а пасля таго, як адзін з заказчыкаў папрасіў зрабіць камін, вырашыў асвоіць і іншы род дзейнасці. Цяпер перадаю сакрэты вучням. Ці пашлі па маіх слядах дзеці? А ў мяне дочкі, ім гэтыя навыкі не патрэбныя.
Хоць на курсы запісваюцца і дзяўчаты — за ўсе гады іх было чалавек сем.
Майстар расказвае пра тэхналогію будаўніцтва печы. Спярша робіцца разметка: на сцяне — пачынаючы зверху — малюецца контур. Пасля збіраецца непасрэдна канструкцыя. На ўкладку адной печы ідзе ў сярэднім 7—10 дзён і каля тысячы цаглін. «На іх не павінна быць трэшчын, — дае парады па выбары матэрыялу Веніямін Мікалаевіч. — З інструментаў раней былі патрэбныя малаток, адвес і кельма. А цяпер у арсенале майстроў і адразныя машынкі, і лобзікі — у мяне ўвесь багажнік забіты».
Ёсць мноства разнавіднасцяў печаў: з плітой, з ляжанкай, каміны. Руская, напрыклад, лепш падыходзіць для гатавання, а «галандка» — для абагрэву памяшкання. Але цяпер часцей замаўляюць барбекю.
— У нашай прафесіі патрэбна не толькі веданне тэхналогіі, але і фантазія. Усе хочуць, каб печ была прыгожая. Чым лепш зробіш, тым ахвотней табе заплацяць, — усміхаецца майстар.
Добра складзеная печ можа прастаяць больш за 50 гадоў. Але каб яна праслужыла доўга, прапальваць трэба рэгулярна. «Многія гаспадары прыязджаюць у вёску ў пятніцу ўвечары і хочуць, каб у хаце адразу стала цёпла. А такога ж не бывае. У выніку печ пераграваюць, і яна лопаецца. У сябе на лецішчы я паставіў невялікую дадатковую металічную печку: яна праз паўгадзіны ўжо дае цяпло, пакуль асноўная паступова разгараецца», — дзеліцца карысным досведам Веніямін Мікалаевіч.
Рамяство з прыцэлам
У майстэрні, дзе праходзяць практычныя заняткі, паступова збіраюцца вучні. У воблаку пылу яны складаюць свае першыя печы. Замест глінянага раствору выкарыстоўваюць мокры пясок, каб потым лягчэй было разбіраць канструкцыю.
У многіх наведвальнікаў курсаў ёсць вышэйшая адукацыя. 29-гадовы Сяргей Сарокін, напрыклад, скончыў Ваенную акадэмію. Капітан запасу. Але ў цяперашні момант не працуе, таму і вырашыў асвоіць дадатковую спецыяльнасць.
— Па-першае, валодаць рамяством ніколі не перашкодзіць. Па-другое, мая цешча ў Браславе пабудавала домік, збіраецца заняцца агратурызмам. Ужо два заказы на печкі будуць вясной, — тлумачыць Сяргей.
У будучым ён збіраецца аднавіцца ў сілавых структурах, але, калі што, смяецца, без работы ўжо не застанецца.
Менеджар па продажах Антон Картыннік прыехаў на заняткі адразу пасля працоўнага дня. У 28-гадовага хлопца ёсць вышэйшая тэхнічная адукацыя, а будаўніцтва для яго — хобі. «Печку буду класці на лецішчы, — дзеліцца планамі. — У лазні старая стаіць, трэба памяняць. Ці складана гэтаму вучыцца? Калі ёсць задаткі, то не. Я люблю будаваць».
А вось Яўген Лексін яшчэ студэнт. Вучыцца ў гэтым жа ліцэі на сталяра.
— Не шкадую, што запісаўся на курсы. У будучым хачу дамы будаваць, таму ўменне складаць печы спатрэбіцца. Пакуль складана, але стараюся.
— На курсах будучыя печнікі знаёмяцца, аб'ядноўваюцца ў брыгады, — заўважае майстар Веніямін Ярусаў. — Самае галоўнае для хлопцаў — пераадолець страх. Трэба пасля навучання хутчэй прыступіць да работы, не адцягваць гэты момант. Першая печ, вядома, ідэальнай не атрымаецца, але, як наб'юць руку, будуць добрымі майстрамі.
Наталля ЛУБНЕЎСКАЯ
Фота Сяргея НІКАНОВІЧА
Набор на бюджэтныя месцы павялічыцца.
Колькі ж каштуе гэты важны кампанент здаровага рацыёну зараз?
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
