Знойдзены гульнявыя косці, якія выкарыстоўвалі ашуканцы

У ходзе раскопак у сярэднявечным квартале нарвежскага горада Бергена археолагі знайшлі гульнявыя косці, якія выкарыстоўвалі ашуканцы.

Гульнявыя косці з'явіліся шмат тысяч гадоў таму. Найстаражытнейшыя з іх узростам каля 5200 гадоў былі знойдзены ў Іране, але гэтая гульня была вядомая і ў Егіпце, і ў Індыі, і ў іншых краінах: магчымасць перамогі на падставе выключна ўдачы стала вельмі папулярнай і распаўсюдзілася па ўсім свеце.

Партовыя гарады Нарвегіі не сталі выключэннем, на цяперашні момант вядома аб трох дзясятках гульнявых касцей, знойдзеных у сярэднявечных раёнах Бергена. Мяркуючы па ўсім, махлявалі нямала людзей: гэтым можна растлумачыць указ 1276 года, згодна з якім улады канфіскоўвалі ўсе грошы са стала з несумленнай гульнёй. Акрамя таго, ашуканцам давалі штраф у памеры паловы маркі (каля 107 грамаў серабра).

Нядаўна археолагі раскрылі адну з жульніцкіх схем. Пры раскопках драўлянай маставой раёна Вогсбюнен у Бергене, пабудаванай у пачатку ХV стагоддзя, былі знойдзены гульнявыя косці, якія гарантавана забяспечвалі перамогу ўладальніку. На месцы адзінак і двоек на гранях кубіка былі выразаныя чацвёрка і пяцёрка. «Ці згубіў кубік гаспадар, ці ж выкінуў яго сам, каб пазбавіцца ад доказу махлярства? Гуляў ён адзін або ўдзельнікамі ашуканскай схемы было некалькі чалавек? А быць можа, косці са злосці шпурнуў той, хто прайграў?» — разважае ўдзельніца раскопак археолаг Інгрыд Рэкавік.

Іван КУПАРВАС