Яшчэ раз пра ламбарды

У афармленні старадрукаў вялікая роля належыць узорным ініцыяльным літарам, у якія ўкладзена шмат таленту і творчай выдумкі. Ініцыяльныя літары можна падзяліць на ламбарды і ініцыялы.

Ініцыялы ўпрыгожвалі пачатак галоўных раздзелаў кнігі. Частым упрыгажэннем ініцыялаў былі кветкі, лісце, трава. Раслінны арнамент мог быць у тонкіх рамках з чорным фонам, а мог і павольна закручвацца па форме літар. Часам ініцыяльныя літары поўнасцю змяшчалі ў прамавугольныя рамкі, а праз літары нібыта прарасталі расліны розных форм. Ламбарды — дробныя ініцыялы, падобныя да малых прапісных літар з абсалютна простымі абрысамі, часам упрыгожанымі завіткамі. Такія літары, суцэльна залітыя чырвонай фарбай, выкарыстоўваліся пераважна для вылучэння тэкстаў другарадных раздзелаў. Ламбарды друкаваліся па ўзоры рукапісных кніг, малюнак ламбарда быў просты і зразумелы.

Ламбарды маюць не меншую мастацкую каштоўнасць, чым ініцыялы (клішаваныя літары), а часам і прыгажэйшыя за іх. Гравёр, які браўся за разьбу ламбардаў, павінен быў зарэкамендаваць сябе як выдатны каліграф.

З ламбардаў друкары стваралі радкі вязі. Ламбарды ставіліся побач — так атрымлівалася прыгожая складаная паласа, якая, аднак, не заўсёды лёгка чыталася.

Узорныя літары ўпрыгожвалі многія старадрукаваныя кнігі, былі важным элементам дэкору выданняў.

Алена ЦІТАВЕЦ