Вось і надышоў час пасадкі азімага часнаку і азімай цыбулі! Найлепшы час для пасадкі азімага часнаку сёлета — перыяд з 5 да 10 кастрычніка. Галоўнае тут не перастарацца: не пасадзіць азімы часнок занадта рана або занадта позна. Наша штогадовая практыка і ўраджай гэтай культуры, які мы здымаем, гавораць пра тое, што трэба высаджваць азімы часнок бліжэй да сярэдзіны восені — гэта якраз аптымальны час.
А ў канцы верасня трэба ўскапаць і падрыхтаваць градкі пад пасадку, каб грунт злёгку зацвярдзеў. Строгага рэгламенту па тэрмінах пасадкі азімых часнаку і цыбулі не існуе. Тут галоўнае, каб пасля пасадкі быў час зубчыкам часнаку і галоўкам цыбулі ўмацавацца і ўкараніцца да наступлення замаразкаў або падмярзання глебы. Азімую цыбулю мы заўсёды высаджваем на тыдзень пазней, а часнок, адпаведна, на тыдзень раней.
- Часцяком дачнікі скардзяцца, што, нягледзячы на ўсе намаганні, азімы часнок вырастае не зусім буйны. Чаму? Таму што многія праблемы і пралікі закладваюцца яшчэ падчас пасадкі.
- Непажаданыя як вельмі ранняя, так і занадта позняя пасадкі азімага часнаку. Вопытныя дачнікі высаджваюць зубкі за 30—35 дзён да наступлення халадоў.
- Вялікія галоўкі часнаку вырастаюць з самых буйных зубкоў. Значыць, пасадачны матэрыял павінен быць адборны.
- Многія дачнікі высаджваюць азімы часнок занадта блізка ад паверхні глебы або, наадварот, вельмі заглыбляюць яго. Глыбіня пасадкі (калі лічыць ад вяршыні зубка да паверхні глебы) павінна складаць каля 5 см. Потым на зіму гэты часнок трэба яшчэ ўкрыць лістотай.
- Каб атрымаць буйныя часночыны падчас здыму ўраджаю, важна акуратна замульчыраваць яго пасадкі да наступлення замаразкаў або халадоў. Іх трэба прыкрыць рыхлым і сухім торфам або добра выспелым кампостам, але толькі тады ўкрываць, калі злёгку падмерзне глеба на градцы. Недзе ў сярэдзіне лістапада ці крыху пазней мы будзем укрываць свой азімы часнок і цыбулю з разліку 5 кг торфу на 1 м плошчы градкі. Рабіць гэта трэба своечасова!
- Здараецца, што рана пасаджаны пад зіму часнок пачынае прарастаць да пачатку ўстойлівых халадоў. Панікаваць у такім выпадку не варта! У пачатку снежня, а магчыма, і трохі раней, трэба будзе замульчыраваць пасадкі лісцем або лёгкім яловым лапнікам. У гэтай справе важна «абараніць» пункт росту кожнага зубчыка.
- Атрымаць буйныя галоўкі (пры гэтым без праполкі і рыхлення глебы) можна, калі паспрабаваць такі спосаб пасадкі. Бяром некалькі газет, кожную камячым і мочым у вадзе, потым адціскаем і акуратна раскладваем — плоска — па градцы пасадкі. Палажыўшы такім чынам 3-5 слаёў змочаных газет, нажніцамі робім адтуліны для кожнага зубчыка. Вось у іх, у гэтыя адтуліны, мы і высаджваем зубкі часнаку! Потым па газетах або паперы можна будзе прысыпаць іх апалай лістотай, а зверху яшчэ і сухім лёгкім торфам.
Для маладасведчаных дачнікаў падкажу, як адрозніць азімы часнок ад яравога. Азімы часнок мае аднолькавыя буйныя зубкі, якія раўнамерна размеркаваны вакол сцябла. У яравога часнаку зубчыкі дробныя і размяшчаюцца ў хаатычным парадку. Калі вы пераблытаеце і пасадзіце на зіму яравы часнок, то ён проста павымярзае!
Яўген Салановіч, дачнік са шматгадовым вопытам
