ЧАРНІЦЫ З ПАНЯМОННЯ
Неба — зорны чарнічнік. Не хочацца спаць.
«Ці працуе апоўначы пошта?»
Я шукаю нагоду табе напісаць,
Што цябе не люблю…
А навошта?
Я не ўмею чакаць. Я не ўмею маніць.
Я абмыла слязьмі сем падушак.
Перасолены месяц над дахам звініць.
Выліваецца мора з ракушак
І сцякае на вусны салёнай слязой,
І змывае з паперы чарніла…
Я збіраю чарніцы прыручаных зор —
Чарнаморскіх…
Не, я не забыла,
Што такое — з тарфянікаў ліпеньскі дым,
Што такое — зубры і Пагоня…
І калі ты раптоўна прыедзеш у Крым —
Прывязі мне чарніц з Панямоння!
Буду прагна іх есці на ўскрайку зямлі,
Цалаваць цябе
Чорнымі вуснамі…
Тут не знойдзеш чарніцы.
Мы — бач ты! — знайшлі!
Застанемся заўжды — беларусамі!
БАРБАРЫС
Сонная нябесная прастора
Хмарамі высоткі абняла.
Лета асыпаецца на горад
Жоўтымі аскепкамі цяпла.
Юны жораў адкрывае візу:
Хутка за мяжу! А на мяжы —
Пацеркі рабін і барбарысу
У халоднай восеньскай імжы.
Ты гуляеш па апалым леце,
З парку выбягаеш на праспект,
І паштоўка ў тоненькім канверце
Грэе рукі, нібы агняцвет.
На паштоўцы — сонца залатое
Запрашае ў казачны ваяж!
Тае сэрца ўлёт, а за шчакою
Тае барбарысавы лядзяш...
Мне б ізноў прайсціся днём асеннім
За сабой, па сцежках, след у след —
Там, дзе віншаванка з нараджэннем
Здольная сагрэць увесь Сусвет,
Дзе душа гарачая, як прысак,
І дажджом яе не астудзіць...
А на вуснах прысмак барбарысак —
Пацалунак верасня —
Гарыць.
ПАРЭЧКІ
У садочку
Каля рэчкі
Дужа смачныя парэчкі:
Чырванеюць, як агонь,
Самі просяцца ў далонь!
Сядзе сонца,
Прыйдзе ночка,
Дабяруся да садочка
Па высокім беражку,
Працягну за плот руку…
Гаспадар за мной цікуе,
Ягады свае пільнуе.
За руку мяне
Узяў
І да плота прывязаў!
Гаспадарык, чалавечак,
Не шкадуй сваіх парэчак:
Я ж не многа іх вазьму,
Толькі гроначку адну!
Ты не лайся, не сварыся,
Ідзі ў дом
І спаць кладзіся.
Я нікому не скажу,
Куды па ягады
Хаджу.
ЯБЛЫЧНЫ СПАС
Ззяюць нябёсы — блакіту выток,
Сноў залатое раздолле.
Жнівень здымае з аблокаў сярпок,
Жнівень спяшаецца ў поле.
Па–над абсягамі выспелых ніў
Ноч разгарнула крылле.
Коціцца поўня — белы наліў —
Плаўна
Па небасхіле.
Мяккі туман — нібы палас.
Сыплецца зарапад.
Раніцай прыйдзе на вёску Спас,
Зойдзе ў дзядулеў сад.
Мы госця не ўбачым — будзем спаць.
Скажа дзядуля: «Ну-тка!
Дзеці, бяжыце яблыкі рваць!», —
Зацягнецца самакруткай.
І мы пабяжым басанож, па траве,
Каб яблычак першым куснуць!
Суседзі — свае асвяцяць у царкве.
А нашы — святыя растуць!
Штрыфель, малінаўка, белы наліў —
Сок, пірагі і варэнне!
Кожнаму ўнуку дзед падарыў
Яблыньку ў дзень нараджэння
І паўтараў, вучыў кацянят,
Пакуль мы раслі і сталелі:
«Не забывайце, рабяткі, сад,
Каб яблыні не здзічэлі!
Не лётайце з ветрам. Свая зямля
Вялікую моц дае.
Трымайцеся побач, бо вы — сям’я,
З яблынькі аднае.»
Дзядулі няма. Гады ідуць,
Вярнуцца назад не ўмеюць.
А яблыні кожны год цвітуць,
І яблыкі спраўна спеюць.
Сонечны жнівень пакліча нас,
І мы — як адзін, гарадскія —
Прыедзем у вёску на Яблычны Спас
Па яблыкі наліўныя.
Сядзем за стол, як малыя — п’ём:
Чай, малако, цукерка.
Пахне дагэтуль яшчэ тытунём
Дзядулева табакерка.
Між намі, як водзіцца, мір і лад —
Пайшла на карысць навука.
Дзякуй, дзядуля, табе за сад,
Што ты гадаваў для ўнукаў!
АЖЫНА
Дзе ракіта моліцца,
Неба з рэчкі п’е,
Дзе ажыннік колецца,
Ягад не дае,
Ветру ціхі подых
Травы калыхне…
На руках пяшчотных
Ты нясеш мяне.
А вакол сцяжыны —
Пачакай, зірні! —
Чорныя ажыны,
Белыя агні.
Светлячок гуляе
Па тваім брыве,
Ліпень спачывае
У густой траве.
Расцвітаюць зоркі.
Хочацца ажын.
Ты бяры, ды толькі
Рукі беражы!
Знічкі нам дарыла
Зорнае суквецце.
Я цябе згубіла
Там, у спелым леце,
Хуткае каханне
Выпіла да дна
І пайшла світаннем
У жыццё
Адна.
Сны твае і мроі
Я ўзяла ў залог.
Гнаўся ты за мною,
А дагнаць не змог.
Праклінаеш восень
Ды шукаеш знак,
Як жа адбылося,
Як жа выйшла так,
Што прываражыла
Ягадка з куста…
Чорная ажына —
Боль і смаката.
МАЛІНАВЫ ЧАЙ
Прыйшоў лістапад.
Імжа, слата
І шэрань паўсюль — вядома!
Дзяўчынка прабеглася без занта.
Дзяўчынка хварэе дома.
Прыходзіў урач, напісаў рэцэпт:
Таблеткі, насоўкі, грэлка.
Малінавы чай.
Малінавы плед.
Вінілавая кружэлка.
Куды яна бегала пад дажджом,
Пра гэта не скажа маме.
Малінавы чай.
Фотаальбом.
Малюначкі ў Інстаграме.
Каму яна піша ўсю ноч радкі,
Для цэлага свету — тайна…
Восень паслабіць свае ціскі,
І ўсё будзе — незвычайна!
Прастуда адступіць —
Ці ў першы раз!
Дождж
Вымые эстакады.
Застыне на тратуарах гразь.
Адсыплюцца снегапады,
І прымецца зноўку вясна
Цвісці,
Вясёлкавы май настане,
І сонца пакажа, куды ісці,
Калі пазаве каханне!
Раскрые абдымкі вялікі свет,
Яваю стануць мары!
…Малінавы чай.
Малінавы плед.
Ружовыя акуляры.
Алёна БЕЛАНОЖКА
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».