Пра гэта сведчыць даследаванне, якое праводзілася па замове даследчага цэнтра Інстытута прыватызацыі і менеджменту (ІПМ). У апытанні прынялі ўдзел 1016 чалавек з усіх рэгіёнаў Беларусі, якія прадстаўляюць усе ўзроставыя, сацыяльныя і гендарныя групы насельніцтва.
Галоўныя каштоўнасці
Як падкрэсліла Дар'я Урбан, сацыёлаг цэнтра ІПМ, ў анкеце было 74 пытанні, складзеныя абсалютна нейтральна, без эмацыйнай афарбоўкі.
Такім чынам, на думку беларусаў, больш за ўсё заслугоўваюць грамадскага асуджэння: крадзеж чужой уласнасці – 94,4%, наркаманія – 94,1%, калі муж б'е жонку – 91,3%, атрыманне хабару – 86,5% алкагалізм – 84,1 %. Найбольш памяркоўна людзі ставяцца да нараджэння дзяцей па-за шлюбам – 27,9%, разводу – 25,8%, сэксуальных адносін да шлюбу – 24,7%, рэлігійнасці – 21,2%.
Што важна ў жыцці |
Не важна |
Важна |
Аддаваць максімум часу і сіл сваёй сям'і |
4,8 |
92,2 |
Клапаціцца аб навакольным асяроддзі і прыродзе |
9,3 |
87,1 |
Добра бавіць час |
1,1 |
86,5 |
Не лезці ў непрыемнасці і пазбягаць небяспекаў |
10 |
84,9 |
Прытрымлівацца традыцый і звычаяў, прынятых у маёй сям'і або рэлігіі |
12,1 |
83,6 |
Рабіць нешта добрае для грамадства |
16,6 |
78,9 |
Заўсёды паводзіць сябе правільна, не здзяйсняць учынкаў, якія людзі не адабраюць |
23 |
71,9 |
Быць вельмі паспяховым і дзяліцца сваімі дасягненнямі з грамадствам |
24,6 |
68,7 |
Прапаноўваць новыя ідэі, быць творчай асобай, ісці сваім шляхам |
27,5 |
65 |
Зарабіць шмат грошай і мець шмат дарагіх рэчаў |
34,6 |
60,6 |
Жыць жыццём, поўнай захапляльных падзей, прыгод і рызыкі |
37,3 |
56,2 |
Як працуем
Блок пытанняў быў прысвечаны адносінам людзей да працы. На першае месца 65,4% апытаных паставілі высокую аплату працы, для 45,8% важны зручны графік, для 37,3% – гарантаваная праца. Магчымасць праявіць ініцыятыву вітаюць ўсяго толькі 15,7% апытаных, гатовых узяць на сябе адказнасць і таго менш – 11,6%.
Цікавае стаўленне да працы ў разрэзе гендарных і узроставых адрозненняў. Як патлумачыла Дар'я, высокая аплата працы ў прыярытэце і ў мужчын, і ў жанчын, але для мужчын яна важней, чым для жанчын. Гэтак жа гнуткі графік важней для жанчын, чым ля мужчын. Маладое пакаленне (18-29 гадоў) нацэлена на высокую зарплату, адказнасць, магчымасць дасягнуць чагосьці і зручны графік. Для узроставай групы 45-60 гадоў найбольш важная гарантаваная праца.
На думку удзельнікаў апытання, вырашальнымі фактарамі пры прасоўванні па службе з'яўляюцца: працавітасць – 95,8%, давер начальства – 95,6%, уменне хутка вучыцца – 95,2%. Менш за ўсё на павышэнне на пасадзе ўплываюць: узрост – 49,7%, наяўнасць дзяцей – 32,6%, пол – 30%.
Як бавім вольны час
Забавы ў вольны час часцей за ўсё беларусы выбіраюць з тых, якія можна атрымаць бясплатна: 81,7% слухаюць музыку, 76,85 глядзяць кіно, на трэцяй пазіцыі – заняткі спортам, але гэта ўсяго толькі 25,5%. Найменш папулярныя ва ўдзельнікаў апытання такія забавы як наведванне выстаў і музеяў – 7,2% тэатра – 6,4%, ужыванне алкаголю – 5,3%.
Цікава, што часта вандруюць па Беларусі 8,9% апытаных, а 39,2% – ніколі не цікавіліся сваёй краінай. Што тычыцца замежных паездак, то не бывалі ў іншых краінах 53% апытаных, часта выязджаюць за мяжу 2,6%, умерана – 10,9%, рэдка – 33,6%.
Выбар забаў напрамую звязаны з даходамі людзей. Больш падарожнічаюць і займаюцца спортам тыя, хто мае высокі даход, яны ж у свой вольны час чытаюць спецыяльную літаратуру.
Людзі ва ўзросце 18-29 гадоў у вольны час наведваюць кафэ і рэстараны, а таксама займаюцца спортам, часцей за астатніх падарожнічаюць, наведваюць навучальныя мерапрыемствы, выставы і музеі. Самыя актыўныя чытачы мастацкай літаратуры –людзі, які перасягнулі 61-гадовую мяжу.
Шчаслівых больш чым незадаволеных
Апошнія пытанні анкеты былі абагульняючымі. Адказы на пытанне: “Ці шчаслівыя вы” размеркаваліся наступным чынам: вельмі шчаслівыя – 19,3%, хутчэй шчаслівыя – 68,1%, не вельмі шчаслівыя – 12%, вельмі нешчаслівыя – 0,5%. Абсалютна задаволены сваім жыццём 10,8%, сярод “хутчэй задаволеных” аказалася 30,6%, нейтральна ацэньваюць сваё становішча 39,4% апытаных, хутчэй незадаволеныя – 14%, цалкам незадаволеныя – 5,2%.
Падводзячы вынікі, Дар'я Урбан адзначыла, што апытанне паказала высокі патэнцыял у многіх сферах, няма вялікага гендарнага разрыву, а таксама моладзь апынулася лепш і больш сур'ёзнай, чым склаліся пра яе стэрэатыпы.
Аксана ЯНОЎСКАЯ
Як мы бярозавік куплялі на гандлёвай пляцоўцы лясгаса і ў лясніцтве
Творчая вечарына народнага артыста Беларусі прайшла ў адной з мінскіх гімназій.