Многія думаюць, што моркву трэба саджаць вясной, а ўраджай збіраць восенню. Дасведчаныя ж агароднікі сеюць яе пад зіму, што дасць магчымасць атрымаць першыя вітамінныя караняплоды значна раней за самыя хуткаспелыя сарты, пасаджаныя ў вясной.
Сяўба морквы пад зіму валодае шэрагам пераваг:
Насуперак усеагульнай думцы для сяўбы пад зіму абсалютна не падыходзяць ранняспелыя сарты морквы. Яны даюць хуткія і раннія ўсходы, якія часта пашкоджваюцца маразамі. У выпадку нечаканага пацяплення могуць з'явіцца парасткі, наступнае пахаладанне іх непазбежна знішчыць.
Пасяўныя тэрміны
Дакладныя тэрміны правядзення пасяўных работ прадбачыць загадзя немагчыма, паколькі восеньскае надвор'е мае зменлівы нораў. Найбольш спрыяльным лічыцца перыяд, калі тэмпература ўжо стала трымаецца каля адзнакі -2 ... 0 °C, а цёплыя дні засталіся ў мінулым. Зваротнае пацяпленне можа выклікаць прарастанне насення. Ад наступных халадоў парасткі адназначна замерзнуць, і ўся праца будзе марная. Лепш за ўсё сеяць прыкладна за 7—10 дзён да наступлення сапраўдных маразоў.
Зямля павінна трохі падстыць, але не прамерзнуць. Дапускаецца нават пасадка морквы пад снег у загадзя падрыхтаваныя на градцы разоры.
Падрыхтоўка градкі
Для градкі трэба выбраць месца на ўзвышаным, добра асветленым, сонечным участку, там, дзе снег вясной сыдзе ў першую чаргу.
Нельга саджаць моркву на месцы, дзе яе толькі што ўбралі восенню. Паўторная пасадка на гэтым участку дапускаецца толькі праз тры-чатыры гады.
Найлепшымі папярэднікамі будуць: гарбузовыя (агуркі, гарбуз, кабачок і інш.); цыбульныя (цыбуля, часнок); бульба; зяленіўныя (салата, кроп і інш.); капуста; памідоры.
Не рэкамендуецца саджаць моркву там, дзе ў гэтым сезоне раслі бабовыя.
Градка пад моркву для восеньскага пасеву рыхтуецца наступным чынам. Глебу старанна і глыбока перакопваюць (на 25—30 см). Уносяць угнаенні з разліку на 1 м2:
арганіку — попел драўняны (1 шклянка) і перапрэлы гной (2—3 кг);
мінеральныя ўгнаенні — суперфасфат (25—30 г) і соль калійную (10—15 г).
На перакапанай і ўгноенай градзе робяць баразёнкі глыбінёй прыкладна 3—5 см. Каб іх не размыла дажджамі і вада не прынесла з сабой насенне пустазелля, прыкрыйце разоры чым-небудзь. Падрыхтуйце матэрыял для мульчыравання і сухі грунт. Засталося толькі дачакацца неабходнага часу для сяўбы.
Сяўба
Насенны матэрыял нельга папярэдне замочваць. Насенне сеюць больш густа, чым пры вясновай сяўбе, бо многае з яго не перажыве маразы. Прысыпаюць пластом сухой цёплай садовай зямлі, падрыхтаванай загадзя. Зверху ўкладваюць пласт мульчы з торфу або перагною (2—3 см). Злёгку ўшчыльняюць рыдлёўкай або прыкатваюць спецыяльным катком. Калі ўжо выпаў снег, градку можна прысыпаць ім. Калі ж не — мульчыруюць пасадкі загадзя падрыхтаванай, напрыклад, сухой апалай лістотай або прыкрываюць лапкамі. Зімой трэба абавязкова падграбаць на градку снег.
Догляд
Вясной, як толькі сыдзе снег, трэба прыбраць лапкі. Робяць парнік пры дапамозе дуг і нятканага аграматэрыялу (плёнкі) для паскарэння прарастання насення. Пры з'яўленні першых усходаў яго адразу прыбіраюць.
На стадыі ўтварэння першай пары сапраўдных лісткоў пасевы прарэджваюць, пакідаючы паміж раслінамі не больш за 2 см.
Праз тры тыдні праводзяць паўторнае рыхленне і прарэджванне, павялічваючы адлегласць да 4—5 см.
Сеем радыску
Высадзіць у канцы восені, каб атрымаць асалоду ад свежай гародніны ранняй вясной, можна і сакавіты, вітамінавы і яркі караняплод — радыску!
Радыска вылучаецца сваёй непераборлівасцю, прастатой у доглядзе, хуткаспеласцю і стойкасцю да замаразкаў. Але не варта падбіраць месца для пасадкі дзе-небудзь у нізіне. Вашы пасевы проста затопіць вясной. Трэба ўлічыць, што калі вы пасадзіце насенне ў цені дрэва або дома, то радыска пры росце проста сыдзе ў зелень і караняплод будзе маленькі.
Незвычайны метад пасадкі радыскі мае шэраг сваіх плюсоў:
Ірына Тамковіч
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
