Я крочыла па зімовай вуліцы і каля прыпынку заўважыла бабулю — яна гандлявала мандарынамі. Тата кажа: вулічным гандлем часта займаюцца махляры, невядома, якой якасці ў іх прадукты. Я зірнула на бабулю. Яе позірк здаўся мне добрым. Я падумала: бабуля ніякая не махлярка, а звычайная, як і мая. Падышла да яе і пацікавілася, колькі каштуюць мандарыны. Бабуля назвала цану. Грошай на кілаграм у мяне не хапала, але якія-ніякія ўсё ж былі. Я працягнула іх бабулі.
Яна зірнула на манеты, на мяне, сказала:
— Зусім мала, унучка. Але я ўзважу больш.
Бабуля паклала на вагу мандарыны — я заўважыла, як стрэлка спынілася на пяцістах грамах. Яна паклала мандарыны (восем штук) у невялічкі пакет і дала яго мне. Я падзякавала і пайшла.
Насустрач крочыла жанчына з маленькім хлопчыкам. Хлопчык убачыў пакет з мандарынамі і звярнуўся да маці:
— І я хачу мандарыны. Давай купім!
— У нас няма часу. Мы і так спазняемся.
Я дастала з пакета мандарынку і працягнула хлопчыку.
— Скажы дзякуй дзяўчынцы, — падказала маці.
— Дзякуй, — паўтарыў хлопчык і падняў на мяне вочы. У іх з'явіліся іскрынкі радасці і шчырай удзячнасці.
Я падумала, што гэтага мандарына ў мяне магло і не быць, бо на яго ў мяне ўсё роўна не хапала грошай. Атрымліваецца, бабуля пачаставала мяне, а я — хлопчыка.
Тут да мне дайшло: «Я ж сама яшчэ іх не пакаштавала!»
Дастала адзін з пакета і пачала здымаць лупіну. Потым адарвала дзве долькі і пакаштавала. Якая прыемная слодыч! Мандарын, вядома, не аўсяная ці грэцкая каша, якую даюць у школьнай сталовай. Лепш бы замест іх нам давалі мандарыны! Але гэта толькі мары...
— Дзяўчынка, давай памяняемся! — пачула раптам. — Я дам табе цукерку, а ты мне — мандарын.
Азірнулася і ўбачыла побач з сабой сямі-васьмігадовую малую, якая працягвала мне цукерку. Нічога не засталося, як дастаць з пакета мандарын і працягнуць ёй. Затое ў мяне з'явілася цукерка «Мішка на Поўначы».
— А ў мяне ёсць цацка з кіндар-сюрпрыза — качаня. Яе можна выкарыстаць як бірульку. Давай мяняцца, — прамовіла яшчэ адна дзяўчынка, мая равесніца. Яна, пэўна, таксама ішла са школы.
Так у мяне з'явілася цацка.
Я падумала, якая цудоўная пара года — зіма. На дварэ холад, сцюжа, гурбы снегу, пахмурна. І якраз у гэты час у нас прадаюцца мандарыны, якія прывозяць з цёплых краін. Мандарын — як невялічкае сонца, ярка-аранжавы і такі смачны! Ён нагадвае пра лета, а таму ўзнімае настрой.
Каля самага пад'езда заўважыла бабулю Ніну, якая жыве паверхам ніжэй. Летам яна часта сядзіць на лавачцы каля дома, а вось зімой больш часу праводзіць у кватэры. На вуліцу выходзіць толькі ў краму ці па нейкіх неадкладных справах. Калі ў бабулі Ніны ёсць цукеркі, яна частуе мяне. Так што мы, так бы мовіць, сябры.
Заўважыўшы ў маіх руках пакет з мандарынамі, яна сказала:
— І я сёння ў краму хадзіла. Але там такая чарга ў аддзеле садавіны, што не рызыкнула стаяць.
Я дастала мандарын і працягнула яго бабулі.
— Гэта вам. Няхай ён вас парадуе.
— Дзякуй, Насцечка, — узрадавалася старэнькая.
Я паднялася на свой паверх і адчыніла кватэру, адкуль адразу павеяла цяплом. Распранулася і аднесла на кухню пакет з мандарынамі. У ім заставалася тры штукі — адзін для мяне і два для бацькоў. А яшчэ ў маёй кішэні ляжалі цацка і цукерка. Я ўспомніла сённяшні дзень і падумала, што добрая справа заўсёды прыцягвае добрую, дрэнная — дрэнную. Гэта прынцып звычайнага ланцужка.
У гэты момант мне захацелася, каб «добрых» ланцужкоў у жыцці кожнага чалавека было як мага больш.
Андрэй Сідарэйка
З усіх куточкаў Беларусі.
Яе песні займаюць першыя радкі ў музычных чартах краіны, пастаянна гучаць на радыё і тэлебачанні.
