Вы тут

Гросмайстар Міхаіл Семянюк: Мінулыя перамогі — не выпадковасць


Як камп'ютар замяніў дошку і навошта правяраць шашыстаў на допінг

Міхаіл Семянюк — рэкардсмен адразу па некалькіх крытэрыях. Па-першае, ён стаў самым маладым гросмайстрам у краіне, атрымаўшы гэтае званне ў 17 гадоў, па-другое, сёння ён адзіны ў краіне, хто з'яўляецца гросмайстрам адразу па двух відах шашак — рускіх і міжнародных. Гэтым спортам, а тады яшчэ хутчэй проста забаўляльнай гульнёй, Міхаіл пачаў займацца ў пяцігадовым узросце ў дзіцячым садку, у школе хлопец ператварыў гульню ў сур'ёзнае захапленне, а потым і ў прафесійную дзейнасць. Пра тое, як яму ўдалося дасягнуць гучных поспехаў на міжнароднай арэне ў такім юным узросце, як выседзець за сталом больш за пяць гадзін і колькі здольны працаваць чалавечы мозг, міжнародны гросмайстар расказаў у інтэрв'ю.


Фота Ганны ЗАНКАВІЧ

— Міхаіл, як вам удалося дасягнуць такіх высокіх званняў адразу ў двух відах шашак?

— Працэс выканання гросмайстра ў рускіх і міжнародных шашках адрозніваецца. У рускіх неабавязкова выйграваць нейкія турніры, галоўнае — набіраць ачкі і гуляць са знакамітымі сапернікамі, з гросмайстрамі. У канцы 2017 года я выканаў міжнароднага гросмайстра ў рускіх шашках, гэта больш папулярны від у нашай краіне, ды і ў прынцыпе ў СНД. Для гэтага мне спатрэбілася двойчы выканаць нарматыў на Кубку свету і на чэмпіянаце свету, дзе я заняў тады 12-е месца. У міжнародныя шашкі гуляў заўсёды, але асаблівых дасягненняў не было, першая буйная перамога здарылася летам 2018 года: я выйграў чэмпіянат Еўропы сярод юніёраў да 19 гадоў. Гэта было даволі нечакана, ніхто не верыў у мяне, таму што ў нас спартсмены даволі рэдка паказваюць вынікі ў гэтым відзе, у асноўным толькі дзеці. Потым я паехаў на чэмпіянат свету сярод юніёраў і там таксама выйграў, узніклі нават некаторыя спрэчкі, што зрабіў я гэта несумленна з-за таго, што рэйтынг у мяне быў нізкі, а ў канкурэнта, якога я абагнаў, — высокі. Напэўна, такое здарылася ўпершыню.

— Што дае вам званне гросмайстра?

— У прафесійным плане абсалютна нічога, мне ў прынцыпе на гэтыя званні ўсё роўна.

— Пераход у дарослыя турніры аказаўся адчувальным?

— Я вельмі даўно пачаў гуляць з дарослымі, таму паціху прывык. Прытым мне гэта больш падабалася асабліва ў рускіх шашках, таму што на дзіцячым узроўні няма жараб'ёўкі пачатковай пазіцыі, а гэта, хутчэй за ўсё, нічыя. Таму на Кубкі свету я пачаў ездзіць з 14 гадоў.

— Якія яшчэ тытулы вам хацелася б выйграць?

— Наогул, я не загадваю. Перамога на чэмпіянаце Еўропы дала мне магчымасць выступіць на чэмпіянаце свету ў верасні, а цяпер згуляць на сур'ёзным міжнародным турніры ў Кітаі, хацелася б паказаць, што я здольны на многае, бо некаторыя лічаць, маўляў, мінулыя перамогі — гэта выпадковасць.

— Шашкамі можна зарабляць на жыццё?

— Ганарары ў нас невялікія. Турніры Кубка свету дзеляцца на зоркі, дык вось прызавы фонд пяцізоркавага турніру складае каля 10 тысяч долараў, але такія спаборніцтвы праходзяць толькі пару разоў на год. У шахматах ганарары значна вышэйшыя, хоць гэтыя віды спорту даволі падобныя.

— Развіццё камп'ютарных тэхналогій мяняе ваш від спорту?

— Напэўна, хоць складана сказаць, што змяніўся ўзровень гульні. З'явілася ўдакладненне многіх пазіцый, варыянтаў, гэта, вядома, вельмі дапамагае расці, але мала хто гэтым карыстаецца. Як кажа мой трэнер, раней з'яўляўся часопіс у кіёсках, і ўсе адразу беглі яго купляць. Хто не паспеў, той чакаў наступнага, каб паглядзець нейкія камбінацыі. Цяпер ніхто не купляе кнігі, праграмамі таксама мала хто карыстаецца.

— Вашы трэніроўкі сёння праходзяць на дошцы або за камп'ютарам?

— За камп'ютарам, а калі нават і без яго, то з раздрукаванымі камбінацыямі з розных праграм.

— Як часта неабходна трэніравацца шашыстам?

— У будныя дні я звычайна гуляю ў стаклетачныя шашкі, а ў суботу хаджу на рускія. Заняткі доўжацца не больш за дзве гадзіны, таму што далей мозг перастае працаваць і ў трэніроўцы няма сэнсу.

— Якія якасці важныя для шашыстаў?

— Самае галоўнае — цягавітасць. У рускіх шашках гэта не так прыкметна, таму што партыя доўжыцца значна менш, чым у стаклетачных. Два туры там ты можаш згуляць гадзіны за 4 максімум, а вось у стаклетачныя адну партыю гуляеш гадзіны 4—5. На чэмпіянаце Еўропы ў нас адбываліся сітуацыі, калі было два туры ў дзень, гэта значыць, ты гуляў 8—9 гадзін. Гэта цяжка. Можа быць, мне з-за гэтага і пашанцавала, я больш малады і мог выседзець больш. Хоць нам, вядома, можна ўставаць, хадзіць, піць ваду падчас партыі, але гэта ўсё роўна складана.

— Нядаўна амерыканскую гімнастку выкрылі ва ўжыванні прэпаратаў, якія спрыяюць канцэнтрацыі ўвагі. У вашым відзе спорту былі выпадкі, калі спартсмены звярталіся да падобных дапаможных рэчываў?

— Не чуў пра гэта, я дакладна нічога такога не п'ю. У нас таксама ёсць праверка на допінг, але асабіста я ніколі не праходзіў гэтую працэдуру. Наогул, гэта цікава, трэба даведацца (смяецца).

— Ваш трэнер неяк казаў, што за партыю шашыст можа страціць да кілаграма вагі, з чым гэта звязана?

— Напэўна, з нервамі. Але я стараюся ніколі не паказваць сваіх эмоцый.

— Вядома, што ў шашкі гулялі такія вялікія палкаводцы, як Сувораў і Напалеон. Гэтая гульня развівае разумовыя здольнасці ў іншых сферах жыцця?

— Па ідэі павінна развіваць, напрыклад, нейкія аналітычныя навыкі, але па сабе, шчыра скажу, я гэтага не заўважаў. У школе не надта займаўся вучобай, якія адзнакі выходзілі, такія і атрымліваў, прагульваў, 10-ы клас наогул ледзь скончыў (усміхаецца).

— У вас ёсць нейкія асаблівасці ў падрыхтоўцы да гульні?

— Падчас турніру, так. Гляджу партыі, абмяркоўваю іх з трэнерам, але галоўнае — настроіцца псіхалагічна.

— Харчаванне мае значэнне або падсілкоўванне мозга шакаладам — гэта толькі стэрэатып?

— Не думаю, што ёсць нейкая залежнасць паміж тым, што ты ясі, і вынікам партыі, але вось на нядаўнім турніры паміж гульнямі з сур'ёзнымі сапернікамі, я вырашыў паесці. І так шчыльна гэта зрабіў, што да пачатку партыі проста засынаў, потым мяне скаланула ад нечаканасці, што сапернік штосьці мне падстроіў. Прачнуўся, але зразумеў, што больш так есці перад партыяй не буду.

— Шашкі — непапулярны від спорту ў моладзі, як рэагуюць аднагодкі на ваш род дзейнасці?

— Некаторыя кажуць, маўляў, не ведалі пра тое, што ёсць яшчэ і спаборніцтвы па шашках, што наогул гэта лічыцца спортам. Многія ведаюць гэтую гульню проста як спосаб правядзення вольнага часу ў коле сям'і.

— Каб быць паспяховым шашыстам, трэба мець азарт?

— Так. Гэта, напэўна, і прыводзіць да поспеху: ты ўвесь час хочаш гуляць, гуляць, гуляць і перамагаць.

— У іншыя азартныя гульні гуляеце?

— Шахматы люблю, гляджу нават некаторыя партыі.

— Цяпер атрымліваеце адукацыю ў БДУФК, лёгка гэта даецца?

— Я вучуся на кафедры лячэбнай фізкультуры, хацеў выбраць менавіта гэты кірунак. Пакуль усё вельмі падабаецца, у тым ліку і тое, што там ёсць фізічная нагрузка: бегаем, скачам цераз бар'еры, іншы раз гэтага не хапае ў падрыхтоўцы шашыстаў.

Дар'я ЛАБАЖЭВІЧ

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».