Вы тут

Анатоль Кашапараў: Машыны я мяняў кожны год, а жонка ўсё жыццё адна


Знакаміты спявак расказаў, што афіцыйна заключыў шлюб амаль праз чвэрць стагоддзя сумеснага жыцця

Саліст «залатога складу» ансамбля «Песняры» Анатоль Кашапараў — адзін з нямногіх музыкантаў калектыву, за плячыма якога адзін шлюб. Стаж сямейнага жыцця спевака — амаль 37 гадоў. Але, гледзячы на Ларысу і Анатоля, наколькі яны жвавыя, іранічныя, у гэта цяжка паверыць.


Ла­ры­са і Ана­толь.

— Раскажыце, як адбылося знаёмства?

Анатоль: — Дзень быў лёгкі, усяго толькі два канцэрты. Я адпачываў у перапынку паміж канцэртамі ў нейкім зацішным кутку Віцебскага дома афіцэраў. Убачыў прыгожую дзяўчыну і пайшоў знаёміцца...

Ларыса: — Ён пачаў з таго, што не жанаты, жыве ў Мінску з бацькамі і малодшай сястрой.

— А дзяўчына апынулася за кулісамі? Мусіць, фанатка «Песняроў»?

Л. — Я працавала мастацкім кіраўніком Дома афіцэраў. Вядома, як музыкант я ведала, хто такія «Песняры», але дакладна не была з тых дзяўчат, якія пільнавалі славутых артыстаў. Мой тата вайсковец, і дзяцінства прайшло ў Азербайджане. У Баку я вучылася ў музычнай школе, вельмі захаплялася класічнай музыкай. Неяк мая педагог дала мне білет на канцэрт «Песняроў», сказала, што гэты ансамбль варта паслухаць. Мяне вельмі ўразілі дзве песні: «Крык птушкі» і «Снег» у выкананні Уладзіміра Мулявіна і Юрыя Дзянісава.

Пасля выхаду ў запас тата рваўся на радзіму, у Беларусь. Мы прыехалі да сваякоў у Віцебск, а яны кажуць: «Песняры» такую класную песню спяваюць. Уключаюць радыё «Маяк», а там якраз «Волагда». А Толя вельмі правільна прадставіўся пры знаёмстве. У бок жанатага мужчыны я нават не паглядзела б, гэта для мяне прынцыпова.

— Як развіваўся раман?

А. — Імкліва. На наступны дзень павёз Ларысу ў Мінск знаёміцца з бацькамі.

— Анатоль, а колькі вам было гадоў, калі жаніліся? Здаецца, вы не спяшаліся...

— Калі пазнаёміўся з Ларай, было 33, а яна на дзевяць гадоў маладзейшая. Я сапраўды не спяшаўся, хоць у часы маёй маладосці жаніліся рана, а я прыйшоў у ансамбль у 21 год. Ну і практычна адразу пачаў назіраць за сямейным жыццём калег. Мне здавалася, што яно зводзіцца да выцягвання грошай з мужчыны, потым пайшлі скасаванні шлюбаў. Зразумела, што я не спяшаўся.

Ціску з боку родных на мяне, маўляў, ажаніся, не было. Але гадоў так у 30 я падумаў, што пара. Быў у мяне раман з дзяўчынай з Ленінграда. Запрасіў яе ў Мінск на тры дні, а потым памяняў зваротны білет на дзень раней. Не магу, калі на мяне ціснуць, не пакідаюць ніякай асабістай прасторы.

— Хто ў вас у сям'і саліст?

А. — Мы — дуэт. Мы ўсё абмяркоўваем. Разам прымаем рашэнні. І адно за аднаго, за дзяцей гарой стаім!

Л. — Часам мы адначасова пачынаем гаварыць і прамаўляем аднолькавыя словы.

— Дзяцей у вас трое. Двое нарадзіліся ў Беларусі. Мусіць, пакуль не далі канцэрт у радзільным доме, жонку не выпісвалі?

А. — У нас усё было сціпла. Імправізаваны канцэрт «Песняры» давалі, толькі калі першую жонку Мулявіна — Лідзію Кармальскую — забіралі з радзільні з Валодзем-малодшым. Я вам па сакрэце скажу, што ўсе нашы дзеці фармальна пазашлюбныя. Мы ж распісаліся толькі ў 2007 годзе ў Амерыцы, калі нас гэтая тэма юрыдычна прыціснула.

— Вось гэта нумар! А вашы калегі заўсёды казалі: Кашапараў — узорны сем'янін.

А. — Сем'янін ты ці не, ад штампа ў пашпарце, па-мойму, наогул не залежыць.

— Ларыса, палажыўшы руку на сэрца, вы таксама так думаеце?

Л. — У нашым выпадку штамп нічога не змяніў. Я заўсёды была ўпэўненая ў тым, што ў любой сітуацыі Толя будзе паводзіць сябе высакародна. Часам у маладых сем'ях надыходзіць разлад, калі з'яўляецца дзіця. Нас жа дзеці яшчэ больш з'ядналі. Толя спяваў ім калыханкі, купаў іх, гуляў з імі. Да гэтага часу ёсць тэмы, якія дзеці абмяркоўваюць толькі з ім, маўляў, маме гэта ведаць неабавязкова. І я гэта прымаю. Прытым што ў мяне таксама выдатныя адносіны з дзецьмі. З дочкамі, мне здаецца, мы ўвогуле сяброўкі, але я крыху больш строгая. Толя заўсёды песціў дзяцей.

— Ці часта суправаджалі мужа на гастролі?

Л. — У «Песняроў» была традыцыя — летам браць з сабой сем'і ў курортныя гарады. А так нячаста ездзіла, таму што заўсёды працавала. Толя выдатна ўтрымліваў сям'ю, але зноў-такі я лічу, што жанчына павінна быць фінансава незалежная. На памаду і туфлі трэба мець свае грошы! Тады жанчына не будзе ўспрымаць мужчыну як крыніцу свайго існавання і бязмежна ад яго залежаць. Такія адносіны ні да чаго добрага не прыводзяць. Нашых дзяўчынак мы выхоўвалі ў тым духу, што ў жанчыны павінна быць прафесія. Яны абедзве вырашылі, што будуць медыкамі, і цяпер працуюць у адным шпіталі ў Сан-Францыска.

Ла­ры­са і Ана­толь.

— Ларыса, у «Песняроў» было шмат прыхільніц. Раўнавалі, калі ён без вас выязджаў на гастролі?

Л. — Я вельмі раўнівая, калі шчыра. Ведаеце, пару разоў жонка аднаго з музыкантаў агітавала мяне раптам прыехаць у горад, дзе ў «Песняроў» канцэрты былі дзён дзесяць. Яна была ўпэўненая, што зловіць свайго мужа на адзюльтэры. І гэта будзе нагода не разысціся з ім, а, як сёння кажуць, раскруціць на грошы. Мне яна казала: і твой таксама сваволіць. Я з такімі рэвізіямі не ездзіла. Не таму, што вочы не бачаць, сэрца не баліць, а таму, што давярала Толіку. Наогул перакананая: без даверу няма сям'і.

Вось яшчэ што скажу, хоць на мяне пакрыўдзяцца многія музыканты. У савецкі час артысты ў інтэрв'ю маглі гаварыць толькі пра творчасць. Усе гэтыя «амурныя» гісторыі ўсплылі ўжо ў перыяд галоснасці. Не сумняваюся, што ў хлопцаў былі раманы і раманчыкі, усякага роду эратычныя прыгоды. Але я ўпэўненая, што многае і перабольшваецца. У 70—80-я гады ў іх было па чатыры канцэрты ў дзень. Велізарныя залы, жывы гук. А яшчэ рэпетыцыі. Колькі магло застацца часу і сіл на тыя прыгоды?

— Неверагодна! Прыблізна тое ж самае казала мне жонка іншага музыканта. Цяпер Анатоль аспрэчыць.

А. — За іншых не скажу, а я — адказны муж. З вышыні пражытых гадоў думаю, што ствараць сям'ю трэба пасля трыццаці. Каб, як кажуць у народзе, нагуляцца, набыць нейкі вопыт у адносінах. У мяне так атрымалася, што машыны я мяняў кожны год, а жонка ўсё жыццё адна. І я вельмі рады, што сустрэў Ларысу. Гэта на сто працэнтаў мой чалавек, бо за 37 гадоў мы не надакучылі адно аднаму.

Ана­толь Ка­ша­па­раў з дзець­мі.

— А як вас у гасцініцы сялілі ў адзін нумар? Па савецкіх правілах патрэбен быў штамп у пашпарце.

А. — Хто ж «песняру» адмовіць? Я заўсёды паважліва ставіўся да тых, каго ў рускай класічнай літаратуры назвалі «маленькім чалавекам». Камфорт у гатэлі значна больш залежыць ад пакаёўкі, чым ад дырэктара. Таму мы добра ўладкоўваліся. Хоць трэба сказаць, што і такія моманты былі: адзін музыкант адцягвае ўвагу дзяжурнай па паверсе, іншыя праводзяць у нумар дзяўчат.

— Анатоль, артысты з «Песняроў» казалі, што вы такі дзелавы хлопец — першы ў ансамблі аўтамабіль купілі, абзавяліся лецішчам.

А. — А што дзіўнага? Першую машыну купіў яшчэ да жаніцьбы. Зараблялі мы добра. Таму на машыну можна было хутка назапасіць грошай. Я яшчэ ўсім жанатым калегам пазычаў грошы, калі ім не хапала. Лецішча, дакладней, дом у вёсцы Лапаровічы, таксама я першы купіў. Потым гэты дом прадаў Мулявіну, ён там грандыёзную перабудову задумаў. А ў мяне ўжо быў участак у садовым таварыстве творчых работнікаў «Сябры».

— Хто вырашыў ехаць у Амерыку?

Л. — Мы разам прынялі такое рашэнне. У пачатку 90-х, мне здаецца, усе, хто мог, з'язджалі з Беларусі, ды і ўсяго былога СССР. Было цяжка і страшна...

А. — Шчыра: мы, вядома, пры Саюзе жылі лепш, чым шараговы грамадзянін. За мяжу выязджалі. Вар'яцкая папулярнасць ансамбля, поўныя залы. Ужо ў канцы 80-х прагучалі трывожныя званочкі. Пачалося жыццё па талонах на цукар і шкарпэткі, людзям было не да канцэртаў. Калі ў мяне ў адзін дзень практычна разабралі машыну, а яшчэ раней мы баяліся адпускаць дзяцей адных на вуліцу, зразумелі, што трэба нешта мяняць. У 1991-м я з'ехаў у Амерыку.

— А сям'я?

Л. — Толя з'ехаў паглядзець, што там і як, падрыхтаваць глебу. Я з дзяўчынкамі засталася ў Мінску.

— А не баяліся: сівізна ў бараду... Адзін у іншай краіне.

А. — Які там чорт у рабрыну... Трэба было думаць пра выжыванне сям'і. Ларыса з дзяўчынкамі прыехалі праз год. Я ўжо казаў некалі ў інтэрв'ю: Амерыка — гэта працоўны лагер з узмоцненым харчаваннем. Але там рэальна зарабіць. І нікому не цікава, топ-менеджар ты або просты рабацяга, ацэньваюць цябе па тым, чаго ты дасягнуў. Першыя гады і я, і Ларыса працавалі па 16-18 гадзін у дзень, потым выкараскаліся з крызісу 2008 года.

— Гэта значыць, тут вы — славутасць, а там — усё з нуля.

А. — Славутасці яшчэ цяжэй. Мне казалі, маўляў, вас або вашу жонку нам нязручна браць на такую работу. І вось атрымлівалася, што на «такую» ім нязручна, а вартай «песняра» работы няма. Ну і я таксама не зусім правільна сябе павёў. Прыехаў як звычайны эмігрант, а трэба было ўсё дасье везці, амерыканскі часопіс са сваім фота на вокладцы. Славутасці там вельмі добра зарабляюць. Цяпер у нас ёсць свой дом, а да таго і ў Лос-Анджэлесе, і ў Нью-Ёрку пажылі.

У Лос-Анджэлесе мы апынуліся падчас землятрусу. Другі раз у жыцці трапіў у такі пераплёт. Першы раз — на гастролях у Душанбэ.

Л. — У Нью-Ёрку ў Толі з'явілася работа ў рэстаране, усё ішло нядрэнна. Але тут у 1994 годзе патэлефанаваў Мулявін і запрасіў мужа на юбілей «Песняроў». Ён паляцеў і пасля юбілею некалькі месяцаў працаваў з імі. Тым часам ансамбль, у якім Толя працаваў у Штатах, звольнілі з рэстарана, маўляў, без Кашапарава вы нам не патрэбныя. Ён прыехаў — работы няма. Звярнуўся ў беларускую дыяспару. Там расказалі, як яны дапамагалі іншым беларускім музыкантам-эмігрантам, і абяцалі падумаць, што могуць зрабіць для нас. Час ішоў, але ніхто так нічога і не прыдумаў. Мы былі гатовыя згаджацца на любую работу — трэба жыць, вучыць дзяцей, а нам кажуць, што ах, вам такое прапаноўваць не па статусе. Мы рванулі ў Фларыду, далей ад прыхільнікаў «Песняроў».

— І там у вас з'явілася свая піцэрыя...

А. — Сваёй яна не адразу стала. Спачатку мы там былі наёмныя работнікі. Потым выкупілі, нават дзве, моцна пераплаціўшы. Магу даць бясплатную параду ўсім, хто хоча шукаць лепшай долі за мяжой: без добрага ведання мовы, з нашай славянскай бязладнасцю — калі ленавацца чытаць, што ў дагаворы напісана самым дробным шрыфтам, — давядзецца цяжка. Гэта ўжо значна пазней мы сталі дзейнічаць па-амерыканску: вывучаць дакументы, наймаць адвакатаў. Піцэрыі мы прадалі, калі фактычна пачалі жыць на дзве краіны — Амерыку і Беларусь. Нават на тры — яшчэ і Расія.

Л. — А давайце я раскажу цікавую гісторыю з нашага амерыканскага жыцця. Неяк увечары ў адной піцэрыі скончыўся сыр. Толя паехаў па яго ў іншую. Яго ўсё няма і няма. Я хвалююся, кур'ер чакае заказ... Раптам раздаецца званок, Толя кажа, што ён арыштаваны і знаходзіцца ў паліцэйскім пастарунку. Разам з кур'ерам паехалі туды. Кажуць, Толю арыштавалі як злоснага неплацельшчыка аліментаў і ўладальніка фальшывага пасведчання кіроўцы. Паліцэйскія вераць не нам, а камп'ютару. Дзень тады яшчэ быў дажджлівы. Я плакала разам з дажджом. Заплаціла заклад, Толю адпусцілі з пастарунка ў пяць раніцы. А ў сем мы пайшлі ў дом правасуддзя разбірацца, у чым справа. Там ні ў адным спісе не было такога даўжніка і з правамі ўсё ў парадку. У Амерыцы Толя атрымаў правы кіроўцы-прафесіянала. Увесь сыр-бор здарыўся з-за збою ў камп'ютары паліцэйскіх. У такіх выпадках у Амерыцы прынята патрабаваць кампенсацыю маральнай шкоды. Паліцэйскі пастарунак выплаціў 5 тысяч долараў. Толькі мы ўжо разумелі, што для поспеху ў цяжбе трэба наймаць адваката. З пяці тысяч мы атрымалі роўна палову сумы, другая частка — ганарар юрыста.

— А дзеці разумеюць, што іх тата — славуты артыст?

Л. — Канешне, яны ведаюць, што тата выступаў у самым папулярным ансамблі СССР. І адгалоскі гэтай славы ёсць і цяпер, калі яго пазнаюць на вуліцах у тым жа Віцебску, дзе мы часта бываем. У Дашы ў шпіталі былы суайчыннік прачытаў на бэйджы яе прозвішча і пытаецца: «Вы дачка Анатоля Кашапарава з «Песняроў»?» Была яшчэ вельмі смешная гісторыя. Мы з малодшым сынам пайшлі ў Эрмітаж. У нейкі момант каля Толі сабраліся прыхільніцы. Даніла кажа: «Мама, яны пазналі Тольійка Кашьепарава?» Так, малодшыя дзеці размаўляюць з акцэнтам...

— Ваш трэці сын нарадзіўся ў Амерыцы. А ў Беларусі ён быў?

А. — Вядома, дзеці прыязджалі. Старэйшая дачка Лена шмат што памятае з нашага жыцця тут, малодшая — вельмі цьмяна. Даша і Даніла па-руску гавораць, а вось пісаць мы іх не навучылі, пра што шкадую. Цяперашняя Беларусь дзецям спадабалася.

Мы таксама ў захапленні, гэта ўжо цалкам еўрапейская дзяржава. Я лічу, што многае робіцца для чалавека. У 90-92-м было ўсё такое шэрае і безнадзейнае. Цяпер шыкоўныя дарогі, добраўпарадкаваныя гарады, сучасныя гандлёвыя цэнтры, добрыя прадукты. А на якіх машынах людзі ездзяць! Зноў ходзяць на канцэрты! Я і ў Беларусі выступаю, і ў Расіі ёсць работа.

І ведаеце, адчуваю сябе пестуном лёсу: у мяне выдатная сям'я — гэта самыя блізкія, самыя родныя, самыя надзейныя людзі. Я працаваў ва ўнікальным калектыве — «Песнярам» у верасні споўнілася 50 гадоў, а мы пасюль спяваем!

Аксана ЯНОЎСКАЯ

Фота з асабістага архіва сям'і Кашапаравых

Выбар рэдакцыі

Рэгіёны

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Як мы бярозавік куплялі на гандлёвай пляцоўцы лясгаса і ў лясніцтве

Культура

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Творчая вечарына народнага артыста Беларусі прайшла ў адной з мінскіх гімназій.