Вы тут

Асабістая майстэрня ўнікальнага майстра Аляксандра Харкевіча з магілёўскай глыбінкі


Музыкі і майстры заўжды былі ў Беларусі асобамі адметнымі. Асабліва вылучаліся ўмельцы, якія стваралі музычныя інструменты. Невядома, як і калі склалася іх асабістая майстэрня, часцей за ўсё выраб інструментаў быў з’явай стыхійнай і рэдка перадаваўся з пакалення да пакалення.


Фота БЕЛТА

Здаўна музыкаў запрашалі на вяселлі, радзіны, розныя вячэры. Папулярнасць народных інструментаў абапіралася на мясцовыя традыцыі, таму на Магілёўшчыне самымі запатрабаванымі былі шумавыя, ударныя і духавыя інструменты, скрыпка і гармонік. У наш час на Кругляншчыне іх стварае таленавіты майстар з вёскі Ваўканосава Аляксандр Харкевіч, які вядомы далёка за межамі свайго рэгіёна. Дарэчы, размяняўшы восьмы дзясятак, ён па-ранейшаму жыве і працуе на сваёй малой радзіме.

Адраджаць і ствараць сваімі рукамі тое, што забыта, дазваляць маладому пакаленню ўбачыць вытокі народнай творчасці, бліжэй пазнаёміцца з самім працэсам рамяства — у гэтым для майстра заключаецца сэнс стварэння народных музычных інструментаў, а можа, і ўсяго жыцця.

— Яшчэ ў юнацкія гады Аляксандр Антонавіч зрабіў бубен — свой першы музычны інструмент, — распавяла дырэктар Круглянскага раённага Дома рамёстваў Наталля Аніковіч. — Сур’ёзна гэтай справай пачаў займацца толькі з 1990 года. Вучыцца рамяству не было дзе. Ніхто з вяскоўцаў не памятаў, з якога дрэва рабілі дудкі, чым абцягвалі бубен. Аляксандр Антонавіч спадзяваўся на свае ўмелыя рукі, інтуіцыю і музычны слых. Майстар упэўнены, што любое дрэва іграе: трэба толькі пачуць яго спеў.

Больш як чатыры дзесяцігоддзі Аляксандр Харкевіч займаецца любімай справай. Надышоў час мець пераемнікаў. Пачынаючы з 2008 года, у майстра пачалі з’яўляцца вучні — настаўнікі Ваўканосаўскай СШ. Іх пакуль чацвёра, у тым ліку і сын Андрэй. Маладыя мужчыны старанна, па драбніцах, засвойваюць сакрэты майстэрства. І настаўнік з задавальненнем дзеліцца ведамі, бо ўпэўнены: калі нікому іх не перадасць, то справа прыйдзе ў заняпад.

— Калі ў 1987 годзе ў Віцебску ладзіўся першы фестываль «Звіняць цымбалы і гармонік», Аляксандр Харкевіч стаў яго лаўрэатам і прадставіў каля 30 народных інструментаў,  — зазначае Наталля Аніковіч.  — Акрамя гэтага, Аляксандр Антонавіч — прызёр многіх раённых, абласных і рэспубліканскіх выставак, якія праходзілі ў межах фестывалю «Беларусь — мая песня». Гэта прызнанне не толькі яго высокага прафесіяналізму, але і творчага мастацкага стаўлення да кожнага зробленага інструмента. У 2008 годзе Аляксандр Антонавіч уганараваны спецыяльнай прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у намінацыі «Народная творчасць» за стварэнне самабытных мастацкіх твораў, актыўны ўдзел у выстаўках, конкурсах і фестывалях.

Усё жыццё Аляксандр Антонавіч — актыўны ўдзельнік мастацкай самадзейнасці. Любоў да народнай песні і музыкі паўплывала і на выбар незвычайнага хобі. У 1977 годзе пад яго кіраўніцтвам пры Замышканскім сельскім клубе быў створаны фальклорны ансамбль «Бяседачка». Сёння калектыў добра вядомы і па-за межамі раёна.

І сёння майстар не сядзіць без справы: ліштву на вокны вырабіць ці лубкі для збожжа змайструе. Вакол Аляксандра Харкевіча заўсёды пануе творчая атмасфера. У адной з залаў Круглянскага раённага гісторыка-краязнаўчага музея працуе экспазіцыя, прысвечаная Аляксандру Харкевічу. Асабістае месца адведзена элементу «Тэхналогія вырабу драўляных музычных інструментаў майстрам А. А. Харкевічам з в. Ваўканосава Круглянскага раёна», які ў 2010 годзе атрымаў статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі. Супрацоўнікі музея падчас экскурсій і музейна-педагагічных заняткаў «Драўляныя інструменты Кругляншчыны» знаёмяць вучняў мясцовых школ і гасцей горада з унікальнымі экспанатамі. Ёсць спадзеў, што іх стварэння будзе беражліва перададзена наступным пакаленням майстроў, неабыякавых да агульнай нашай спадчыны.

Раіса МАРЧУК

Выбар рэдакцыі

Грамадства

На Гомельшчыне актыўна развіваюць валанцёрскі рух

На Гомельшчыне актыўна развіваюць валанцёрскі рух

Форма сацыяльнай актыўнасці падлеткаў.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».