Вы тут

Канстанцін Касяк. Страх. Туман. Канцэрт


Канстанцін Касяк — самы даўні калумніст часопіса «Маладосць»: яго «Крэскі жыцця» выходзяць штомесяц з 2016 года. Але гэтым разам часопіс друкуе яшчэ і прозу аўтара — упершыню пасля дэбюту ў 2013 годзе. Ну як прозу? Рэалістычныя нататкі.


Страх

— Ці пішаш нешта? — пытае нечакана сябар за куфлем піва.

Звычайна мне не задаюць такіх пытанняў. Бывае, я нават сумняваюся ў тым, што хтосьці наогул чытае мае тэксты. Таму зняважліва называю іх пісулькамі.

Мы сядзім у звычайным мінскім бары, гаворым пра неабавязковыя рэчы. Позні вечар, спакойная атмасфера, нікога больш. Побач завіхаецца афіцыянтка, ладненькая такая дзяўчына гадоў дваццаці. Рыхтуецца да закрыцця. А я на пытанне таварыша адказаць не спяшаюся. Спачатку трэба адказаць сабе самому.

Вядома, я пішу. Шмат. Публікую, праўда, мала. У асноўным публіцыстыку — артыкулы на сайтах і калонку ў часопісе. Усё астатняе — у стол. Чаму? Відаць, баюся. Чаго? Простых рэчаў. Не вельмі хацелася б быць засмяяным, неапублікаваным, непатрэбным, нягеглым, нявартым. Працягваць можна бясконца.

Страх — гэта вельмі моцны інстынкт. Ён можа перавышаць здаровы сэнс. І так і павінна быць, у прынцыпе. Але ў некаторых рэчах варта ўсё ж сябе пераадольваць. Бо ў іншым выпадку што застанецца? Спісаныя абразкамі сшыткі ды дзённікі. А каму яны будуць патрэбныя, калі аўтар ноўнэйм? Ды нікому! Хаця бывае, што і тэксты вядомых аўтараў забываюцца. Я такіх занядбаных багоў еўрапейскай літаратуры ведаю. Але паўтарыць іх лёсы не хацеў бы.

— Хлопцы! Толькі вас чакаем! — кажа ладненькая афіцыянтка і ўсміхаецца. — Мы закрыліся!

Наперадзе бязлюдны сонны Мінск.

Туман

Даўно такіх туманаў не бачыў, каб увесь горад завалакло і ён ператварыўся ў прывід. Як з фільмаў жахаў. Тым больш каб адбывалася гэта ўзімку. Каторы год нешта не тое з надвор'ем...

Я заблукаў, вяртаючыся дамоў. Не адразу зразумеў, у якім баку жыву. А такое рэдка бывае са мною, з дзяцінства добрая памяць.

Раней я любіў туман. Калі ён спускаўся на Нёман, то мы, малыя падшыванцы, беглі да яго і забаўляліся на беразе да цемры. Пужалі адно аднаго. Самы эфектны спосаб — знайсці ўжо раскладзенае кімсьці вогнішча ды нацягаць з яго вугалькоў. Неблагія вочы монстра могуць атрымацца. А яшчэ мне падабалася, калі мы збіраліся каля агню ды распавядалі адно аднаму страшныя гісторыі. Часам досыць банальныя, як песні папулярнага ў той час «Караля і шута», але вяртацца дамоў потым было ўсё адно страшна.

Зараз мяне такім, натуральна, не ўразіш. Пэўна, цяпер не здзівіўся б, калі б сустрэў таго монстра з пякельнымі вачыма на вуліцы. Так і ўяўляецца ён мне — вялізны такі, большы за мяне, чорны чалавек з вачыма, якія палаюць. Выходзіць з туману і моўчкі павольна крочыць у мой бок...

Але ў горадзе было пуста. Пахла свежасцю і цеплынёй. Рэдкія машыны не давалі застацца ў абсалютнай адзіноце. Горад усё яшчэ абжыты, і ў ім ёсць людзі.

Зноў я так нікога і не сустрэў...

Канцэрт

Многія здзіўляюцца, калі я гавару, што люблю малалюдныя канцэрты. На пару дзясяткаў чалавек, не болей. І яшчэ каб знаёмыя былі не толькі ў зале, але і на сцэне. Ідэальны варыянт — акустыка. Тады музыка не напружвае, але дапамагае занурыцца ў сябе. Здаецца, ты разам з людзьмі, але ўсё ж адзін.

Сесці за вольны столік, замовіць сабе кавы, гарбаты, а можа, і чаго мацней. Усё залежыць ад настрою. Побач падсаджваецца адзін з музыкаў. Вітаемся, гаворым, зараз ён пойдзе рыхтавацца да выступлення. Тым часам на сцэне два хлопцы ўжо граюць чыкагскі блюз. Іх спевы, гітары і губны гармонік пераносяць у атмасферу 1920-х. Прынамсі, мне ўяўляецца менавіта гэтая эпоха, калі чую блюз або джаз. Вірлівы быў час!

Слухаючы, магу і напісаць нешта. Ад нядаўняга часу пішу толькі ў праграме на смартфоне. Раней больш падабалася папера, як Петэру Хандке, — нобелеўскі лаўрэат таксама нібыта ўсё піша ад рукі. Пісаць ад рукі карысна, але справа вельмі непрактычная — потым жа яшчэ і набіраць даводзіцца. У тым ліку і з гэтай прычыны ў мяне без патрэбы ляжаць спісаныя сшыткі. Лянота. Не хочацца да іх вяртацца. Кожны раз адкладаю набор і рэдактуру «на потым», але цяпер думаю, што гэтае «потым» можа ніколі ўжо і не настаць.

Музыка — вечная катэгорыя. Нават калі цябе даўно няма, яна будзе працягваць сваё жыццё. Твае песні падхопяць іншыя. Тое самае з кнігамі, карцінамі і фільмамі — існуеш, пакуль ёсць запатрабаванасць і цікавасць. Гэта і ёсць шлях у вечнасць.

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».