Няшмат месцаў у нашай краіне, дзе ёсць такая колькасць гістарычных помнікаў, як у старажытным мястэчку Смальяны, што ў Аршанскім раёне. Населены пункт, вядомы яшчэ з першай паловы сямнаццатага стагоддзя, месціцца паблізу шашы Орша — Лепель (калісьці шлях праходзіў праз самі Смальяны).
У першую чаргу наведвальнікаў тут цікавіць мураваны замак «Белы Ковель» князёў Сангушак, пабудаваны ў стылі віленскага барока, касцёл Панны Марыі (2-я палова XVIII ст.), Свята-Аляксееўская царква (1864 г.) і драўляная Спаса-Праабражэнская царква.
Калісьці мне давялося пабыць у Смальянах, але была восень, і пад хмарным небам аграгарадок глядзеўся зусім непрэзентабельна — рэшткі былой архітэктурнай раскошы не цешылі вока, не натхнялі зрабіць шпацыр па колішняму мястэчку, як, напрыклад, цяпер — у час майскага цвіцення. Смальянскае дойлідства ў атачэнні вішнёва-яблычных садоў і палісаднікаў і на фоне маладой зеляніны выглядае строга і нават таямніча, прыцягваючы дапытлівыя погляды сваіх — вясковых жыхароў і падарожнікаў, якіх з набліжэннем цяпла тут усё больш і больш.
Вясновыя Смальяны клічуць прайсціся па неасфальтаваных вулачках, угледзецца ў ліштвы вокнаў старых дамоў, паразмаўмяць з заклапочанымі мірскімі справамі жыхарамі. Каб адкрыць у незнаёмым вобліку паселішча для сябе нешта новае і нават загадкавае. Маё фотападарожжа ў маленькія Смальяны было здзейснена пад уплывам рамантычнага настрою і прыгожай, хоць і халаднаватай вясны.
Анатоль КЛЯШЧУК
Фота аўтара
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
