Гатуем “Смачна” ды анлайн

У Беларусі кажуць: хочаш есці калачы, то не сядзі на пячы. Іншымі словамі: хто любіць працаваць, той і жыве ў дастатку. Нашы супляменнікі славяцца й за межамі Бацькаўшчыны працавітасцю, а яшчэ ветлівасцю й гасціннасцю! І гэта рысы нацыянальнага характару, а не жаданне “прыгожа выглядаць”.

Даўней, калі надаралася вольная хвіліна, вяскоўцы ладзілі сямейныя ці сяброўскія вячоркі, якія не абыходзіліся без пачастункаў. Прычым гаспадыня магла паказаць свае кухарскія здольнасці ў поўнай меры! Адна падавала гасцям бабку, другая — дранікі, трэцяя — верашчаку… А пірагі з рознай начынкай, а каўбаскі пальцам піханыя, а калдуны! Прадаўжаць можна бясконца: беларуская кухня разнастайная.

Калі ў Расіі быў усеагульны каранцін з‑за каранавіруса, то гэта прыўнесла змены ў характар працы многіх людзей. Супрацоўнікі Новасібірскага цэнтра беларускай культуры таксама ў іх ліку. Працавалі ў дыстанцыйным рэжыме, шукалі новыя ідэі, каб рэалізаваць іх у новых умовах. І ўзнікла ідэя: стварыць цыкл кулінарных майстар-класаў “Смачна”. Мы ўзяліся разам з беларусамі Новасібірска гатаваць нацыянальныя беларускія стравы ды ўсё тое паказваць.

Чаму “Смачна”? Бо ў 2013‑м наш цэнтр выдаў аднайменны зборнік рэцэптаў. (“Дзякуючы НЦБК мы выдалі кнігу “Смачна!!!” са шматлікімі беларускімі кулінарнымі рэцэптамі, у многім выкарыстоўваючы лепшы досвед падобных фэстаў. Цяпер адкрываць Беларусь для сябе ў рэгіёне можна й праз смачныя адметныя стравы”, — так пісала пра тое супрацоўніца цэнтра Людміла Бяляўская ў тэксце “«Свята бульбы» з дэгустацыяй” — ГР, 16.2014. Аб прэзентацыі кнігі быў яе тэкст “У Сібіры — з родным смакам” (ГР, 5.12.2013), у якім удакладнялася: то была ўжо трэцяя кніга, выдадзеная з падтрымкай НЦБК. Так што напісанае — застаецца, і мае працяг. — Рэд.) Сакрэтамі прыгатавання сваіх страў у кнізе падзяліліся новасібірскія беларусы. А людзі ж розныя: адны ўжо дарослымі паехалі з дому, другія — пакінулі Бацькаўшчыну з бацькамі яшчэ дзецьмі, трэція — нарадзіліся ў Сібіры, але ж не забываюць родавых каранёў. І ўсіх нас паядноўвае тут бязмежная любоў да роднай Беларусі.

Героем першага выпуска “Смачна” стала Марыя Белакурская, салістка Новасібірскага дзяржаўнага акадэмічнага тэатра оперы й балета. Нарадзілася й вырасла Марыя ў Мінску, закончыла Мінскае дзяржаўнае музвучылішча імя М. І. Глінкі (цяпер музычны каледж): аддзяленне харавога дырыжыравання. Далей навучалася ў Санкт-Пецярбургскай кансерваторыі. Яе запрасілі працаваць у Новасібірск, і ўжо 7 гадоў мінчанка жыве ў Сібіры. Як прызналася госця, вельмі тужыць па Бацькаўшчыне ды імкнецца пры першай магчымасці наведаць родных у Беларусі.

Гатавалі мы з Марыяй халаднік: беларускі летні суп. Гэткі аналаг папулярнай у Расіі акрошкі. Госця наша прызналася, што гатуе страву па асаблівым рэцэпце матулі ды вельмі хвалюецца. У часе майстар-класа Марыя ўзгадала сваё дзяцінства ў Беларусі, смак клёцак, якімі частавала яе бабуля, што жыла ў Полацку. Анастасія ж расказала, што ўпершыню паспрабавала халаднік, калі была ў Мінску ў 2010 годзе. І ягоны смак у яе асацыюецца з Беларуссю. А яшчэ Марыя Белакурская ды кіраўніца НЦБК Анастасія Дзяменцьева прыгожа спявалі беларускую народную песню “Ой, сівы конь бяжыць”. (Паглядзіце, сябры, дуэт дзвюх галасістых сібірскіх беларусак, паяднаных роднаю песняю — не пашкадуеце. Аж вочы вільготныя становяцца: столькі ў тым сапраўднай прыгажосці… — Рэд.) Пасля дэгустацыі мы зразумелі, што рэцэпт у Марыі ды яе мамы сапраўды асаблівы: атрымалася ну вельмі смачна!

Дарадца, кіраўнік Аддзялення Пасольства Беларусі у Расі ў Новасібірску Андрэй Гасюк стаў ганаровым госцем другога выпуска. Андрэй Валер’евіч родам з Мінска, там і вырас. Закончыў Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт і Акадэмію кіравання пры Прэзідэнце Беларусі. А гатавалі мы самую, мабыць, беларускую з усіх нашых страў: дранікі. У многіх замежнікаў, сапраўды, менавіта з імі ў першую чаргу асацыюецца беларуская кухня. Гаварылі ў часе майстар-класа й пра дзейнасць Пасольства, пра ўражанні ад жыцця ў Сібіры. Наш госць расказаў, што бульбу трэба церці на такой адметнай тарцы, “што нібы цвіком прабіта”, і яшчэ не шкадаваць тлушчу — такі сакрэт сапраўдных беларускіх дранікаў!

Першыя два выпускі цыкла кулінарных майстар-класаў “Смачна” засведчылі: анлайн фармат мае шмат плюсаў. Па-першае, гледачы могуць глядзець відэа з любога месца свету — а беларусаў па свеце вельмі шмат. Па-другое, запіс даступны й пасля заканчэння эфіру: на Ютуб-канале нашага Дома нацыянальных культур імя Г. Д. Завалокіна. І па-трэцяе, у такім фармаце становіцца відавочным, што нацыянальная кухня — гэта наш важны культурны складнік? Бо разам з нашай ежай можна са смакам “спажываць” і нашы культурныя адметнасці, далучацца да беларускіх традыцый. Так што, далучайцеся да нас — і давайце будзем разам гатаваць “Смачна”!

Таццяна Нялюбіна, метадыстка Новасібірскага цэнтра беларускай культуры

Фота аўтара.

Ад рэдакцыі. Наша няштатная карэспандэнтка з Новасібірска напісала й пра тое, што цяпер НЦБК працуе ў складзе ДНК імя Завалокіна, раней жа быў самастойнай адзінкай. Перад Днём Перамогі артысты беларускага цэнтра далучыліся да флэшмоба “Синий платочек” #синийплаточек, які ініцыяваў ДНК. Спявалі песню Анастасія Дзяменцьева ды беларускі ансамбль “Завіруха”. Праект прысвечаны гістарычнай памяці пра ўнёсак жанчын у перамогу ды ўмацаванне міру. Бо, як вядома, песня “Синий платочек” стала не проста сімвалам ваеннай эпохі, але й увасабленнем вялікай веры дзяўчат, жанчын у сваіх абранікаў, у іх перамогу.

З цеплынёй ды ўдзячнасцю паведамляе Таццяна Нялюбіна, што ў Новасібірскі цэнтр беларускай культуры даходзяць па пошце нумары “Голасу Радзімы”: “Дзякую! Мне асабліва прыемна, што газеты прыходзяць у канвертах, зробленых на маёй малай Радзіме: у горадзе Барысаве! Адкрываеш канверт — і хуценька ўдыхаеш роднае паветра, пакуль не разышлося па ўсім пакоі”.

Некаторыя майстар-класы можна паглядзець анлайн:

А тут можна даведацца, што некаторыя кулінарныя традыцыі беларусаў сёння знаходзяцца пад аховай дзяржавы