Ні для каго не сакрэт, што не толькі ад мікра- і макраэлементнага саставу любога тыпу глебы залежыць здароўе культур, якія растуць на ёй, і ўрадлівасць у цэлым, але таксама — ад «працы» глебавай мікрафлоры. Чаму б не дадаць карысных бактэрый на свае градкі.
Якім чынам? Пры дапамозе адмыслова распрацаваных мікрабіялагічных угнаенняў, закліканых павысіць даступнасць мікраэлементаў у глебе для раслін. Такія ўгнаенні атрымалі назву ЭМ-прэпаратаў — прэпаратаў з «эфектыўнымі мікраарганізмамі».
Што ж такое на самай справе гэтыя ЭМ-прэпараты і як іх правільна ўжываць?
Натхняльнікам стварэння незвычайных на той момант угнаенняў стаў у сярэдзіне 80-х гадоў ХХ стагоддзя японскі вучоны. Ён і тэрмін «эфектыўныя мікраарганізмы» прапанаваў, і першы прэпарат з імі вынайшаў. Мэтай эксперымента было павысіць натуральную ўрадлівасць глебы — у кароткія тэрміны, з малымі выдаткамі і, вядома, без усялякіх хімікатаў.
Сутнасць новага прэпарату была ў тым, каб сабраць «у адным месцы» пабольш карыснай глебавай мікрафлоры, якая і стан глебы паляпшае, і раслінам дапамагае лепш засвойваць карысныя рэчывы з грунту. Справа ў тым, што ў натуральных прыродных умовах гэтым розным арганізмам часта патрабуюцца розныя ўмовы існавання, ды і колькасць бактэрый у глебе вельмі нестабільная і залежыць ад мноства знешніх фактараў. У японскім жа прэпараце былі сабраны дзясяткі відаў бактэрый, якія, як паказала практыка, выдатна працавалі. У выніку — экалагічна чыстыя і высокія ўраджаі без асаблівых затрат часу і сіл.
Тэхналогія стала хутка заваёўваць увесь свет, а на постсавецкай прасторы з'явілася ў канцы 90-х, разам з прэпаратам Байкал-ЭМ1.
Што ўваходзіць у склад ЭМ-прэпаратаў? Як мы ўжо згадвалі, гэта розныя карысныя для гумусаўтварэння і развіцця раслін мікраарганізмы:
У кожнай групы свае «мэты і задачы». Гэта:
У выніку мы маем павышэнне якасці, колькасці і лёжкасці ўраджаю, а таксама дэкаратыўнасці культурных раслін.
Зразумела, у розных прэпаратах утрымліваюцца розныя «камбінацыі» мікраарганізмаў, якія старанна падбіраюцца, у залежнасці ад меркаванай мэты выкарыстання. Існуюць «сумесі» з двух-трох арганізмаў і цэлыя «супольнасці» з дзясяткаў прадстаўнікоў розных відаў. У прамысловых прэпаратах уся гэтая мікрафлора знаходзіцца ў выглядзе канцэнтрату ў неактыўным стане і здольная захоўвацца доўгі час без страты сваіх уласцівасцяў.
ЭМ-прэпараты: для чаго, як і калі правільна выкарыстоўваць
Каб актывізаваць ЭМ-прэпараты, звычайна вылучаюць комплекс фактараў — святло, вільготнасць, павышэнне тэмпературы, кісларод паветра. Звычайна крамны канцэнтрат дастаткова развесці цёплай вадой у суадносінах, паказаных на ўпакоўцы.
Затым яго можна задзейнічаць некалькімі спосабамі:
Насенне і клубні рэкамендуецца замочваць у растворы ЭМ-прэпарату непасрэдна перад пасадкай на 2—10 гадзін. Гэты працэс павышае ўсходжасць і абараняе ад патэнцыйных захворванняў, паралельна абсяваючы прыкаранёвую зону карыснымі мікраарганізмамі.
Можна рабочы раствор ЭМ-прэпарату для ўмацавання імунітэту, стымуляцыі росту і паскарэння коранеўтварэння ўжываць і для апырсквання расады — як перад пасадкай, так і пасля яе, з інтэрвалам 1—2 тыдні.
ЭМ-прэпараты актыўна выкарыстоўваюцца для паскарэння паспявання кампосту. З такімі дадаткамі «хуткі» саспее ўжо праз 1—3 месяцы.
ЭМ-прэпараты выдатна падыходзяць для ўзбагачэння глебы карыснай мікрафлорай, прыгнёту флоры патагеннай, а таксама для аднаўлення грунтоў пасля знясілення або хімізацыі.
Уносіць іх у глебу можна і ўвосень, пасля ўборкі ўраджаю, і ўвесну, перад пасадкай раслін, і проста ў лункі пры высадцы расады або высеве насення. Такая працэдура і глебу аздаровіць, і рост і развіццё раслін стымулюе.
Водны раствор ЭМ-прэпаратаў — выдатнае ўгнаенне як для каранёвай, так і для пазакаранёвай падкормкі любых раслін.
Раз у два тыдні можна апырскваць свае пасадкі вадкім ЭМ-прэпаратам, а некалькі разоў за вегетацыйны сезон — паліць (толькі не пад самыя карані, каб не «абпаліць» іх).
Ірына ТАМКОВІЧ
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
