Кранальная мова Палесся

Грамадскія арганізацыі «Багна» і «Ахова птушак Бацькаўшчыны» 17 снежня адкрыюць у Мінску фотавыставу «Лексіка Палесся».

Фотапраект «Лексіка Палесся» прысвечаны ўнікальнай прыроднай каштоўнасці і культурнай аўтэнтычнасці паўднёвага беларускага рэгіёну. Гэта своеасаблівы візуальны дыялог паміж прыродай і чалавекам. Экспазіцыя падзелена на тры тэматычныя часткі. Яны пакажуць гледачам Палессе як натхняльную сваёй прыгажосцю тэрыторыю з багатай біяразнастайнасцю; як этнаграфічную і гісторыка-культурную скарбніцу; як самабытны свет, які знікае з-за ўмяшальніцтва чалавека.

Выставу падрыхтавала грамадская арганізацыя «Багна» ад імя кааліцыі экалагічных арганізацый «Захаваем Палессе» («Save Polesia») у межах праекту «Устойлівае развіццё экалагічнага патэнцыялу дзікай прыроды ў Прыпяцкім і Палескім рэгіёнах» пры фінансавай падтрымцы Франкфурцкага заалагічнага таварыства.

– Мы натхніліся на стварэнне гэтай выставы ў 2017 годзе, калі толькі пачыналі працаваць на Палессі. І чым больш мы даведваліся пра экалагічныя праблемы, звязаныя з асушэннем балот, планы будаўніцтва воднага шляху Е-40, знішчэнне пойменных дуброў, чым часцей сустракаліся з мясцовымі жыхарамі, тым далей і глыбей адкрывалі для сябе дзівосную частку Беларусі, якая можа стаць своеасаблівай візітнай карткай нашай краіны, – дзеліцца ўражаннямі адзін з куратараў выставы, старшыня ГА «Багна» Канстанцін Чыкалаў.

Гэтая выстава – спроба прыўнесці ў сталіцу часцінку Палесся, адкрыць, нібы вокны ў іншасвет, яго чароўныя краявіды, знітаваныя з побытам і традыцыямі палешукоў. Мэтай праекту было паказаць не толькі хараство, але і ўразлівасць гэтага рэгіёну, які апошнія паўстагоддзя знаходзіцца пад моцным антрапагенным уздзеяннем.

Для адбору ўдзельнікаў выставы быў аб’яўлены конкурс. Каля 40 фатографаў – прафесіяналаў і аматараў – даслалі свае здымкі. У экспазіцыю ўвайшлі каля 70 фотаработ 21 аўтара. Сярод іх – вядомыя фотамастакі Віктар Малышчыц, Марына Бацюкова, Сяргей Шляга, фотарэпарцёр Аляксей Мацюшкоў, фотаанімалісты Павел Лычкоўскі, Сяргей Зуёнак. Ёсць і працы мясцовых жыхароў. Напрыклад, Раман Нефідовіч, гаспадар аграсядзібы “Прыпяцкі плёс”, шмат фатаграфуе падчас экатурыстычных сплаваў. Наталля Каліцька з вёскі Капаткевічы Петрыкаўскага раёна сур’ёзна цікавіцца побытам палешукоў, удзельнічала ў этнафестывалі “Кліч Палесся” і “Дажынках”, і здымкі ў яе таксама на этнаграфічную тэму. “Для нас важна паказаць, як гэтыя людзі адчуваюць сваю малую радзіму, дзе нарадзіліся і жывуць”, – кажа Канстанцін Чыкалаў.

Унікальнасць праекту яшчэ і ў тым, што наведвальнікі змогуць судакрануцца з дыялектамі Іванаўскага і Драгічынскага раёнаў. Палешукі з дапамогай арганізатараў пераклалі на сваю гаворку анатацыю выставы і тлумачэнні да трох частак экспазіцыі. Такім чынам, суправаджальныя тэксты можна прачытаць на трох мовах: беларускай, “паляшуцкай” і англійскай.

Святлана ІШЧАНКА

Выстава пройдзе ва ўнутраным дворыку культурнага цэнтра «Корпус» у фармаце open-air і прадоўжыцца да 31 снежня. Уваход вольны.