Прэзідыум Савета Міністраў разгледзеў праект праграмы развіцця электратранспарту ў Беларусі на бліжэйшыя пяць гадоў.
Дакумент распрацаваны Нацыянальнай акадэміяй навук па даручэнні ўрада пасля адпаведнага распараджэння кіраўніка дзяржавы. Штуршком для работы вучоных стала наведванне Прэзідэнтам палігону Інстытута машынабудавання НАН для выпрабавання мабільных машын у маі мінулага года.
«Нікога не трэба пераконваць у тым, што развіццё электратранспарту — гэта сучасная тэндэнцыя, ад якой нельга сысці, яна сама ўваходзіць у наша жыццё, — заўважыў прэм’ер-міністр Беларусі Раман ГАЛОЎЧАНКА напачатку пасяджэння Прэзідыума. — Для нашай краіны гэта актуальнае пытанне яшчэ і ў сілу ўводу ў эксплуатацыю Беларускай атамнай станцыі. У адпаведнасці з даручэннем урада Нацыянальная акадэмія навук Беларусі сумесна з зацікаўленымі міністэрствамі і ведамствамі распрацавала і ўнесла праект пастановы Савета Міністраў аб комплекснай праграме развіцця электратранспарту ў Рэспубліцы Беларусь на 2021–2025 гг.».
Праект праграмы нараджаўся няпроста, і дагэтуль маюцца розныя погляды, у першую чаргу ў частцы пазіцыі абласных выканаўчых камітэтаў па закупцы электратранспарту, прызнаўся Раман Галоўчанка.
Ён заўважыў, што ў краіне ўсяго каля 5,5 тысяч адзінак грамадскага транспарту, якія выконваюць рэгулярныя пасажырскія перавозкі. Агульны парк аўтобусаў складае каля 32 тысячы адзінак. Маецца таксама распараджэнне кіраўніка дзяржавы ад 1 ліпеня 2020, у якім усталяваныя індыкатыўныя паказчыкі па аднаўленні пасажырскага грамадскага электратранспарту, які выконвае рэгулярныя пасажырскія перавозкі для абласцей і горада Мінска, у аб’ёме амаль 2600 адзінак.
«Хацелася б пачуць, як плануюць вобласці і горад Мінск забяспечыць выкананне гэтага распараджэння кіраўніка дзяржавы», — звярнуўся ён да ўдзельнікаў пасяджэння.
Яшчэ адна праблема, якая звязаная з развіццём электратранспарту, — утылізацыя адпрацаваных акумулятарных батарэй.
Раман Галоўчанка падкрэсліў, што на пасяджэнні Прэзідыума неабходна абмеркаваць усе праблемныя пытанні і прыняць сістэмнае рашэнне аб развіцці ўсёй сферы электратранспарту па найбольш запатрабаваных кірунках. Ён у свой час патрабаваў, каб праграма атрымалася сапраўды комплексная — ад навуковых даследаванняў і распрацовак да стымулюючых мер па вытворчасці, набыццю і эксплуатацыі электратранспарту.
Старшыня Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Уладзімір ГУСАКОЎ, які прадстаўляў праект, сказаў журналістам, што, на яго погляд, атрымаўся добры, зладжаны і збалансаваны дакумент, які вырашае комплекс пытанняў у галіне стварэння не толькі розных відаў электратранспарту (грамадскі, грузавы, персанальны, спецыяльны), але і ўсёй інфраструктуры (заправачныя сеткі), кампанентнай базы (размяшчэнне вытворчасцей). Праграма таксама ўтрымлівае навуковае забеспячэнне і пытанні па стандартызацыі і сертыфікацыі аўтамабіляў і іх складнікаў.
«Праграма своечасовая, комплексная, адпрацаваная з рознымі міністэрствамі і ведамствамі. Акрамя таго, яна з’яўляецца базавай, — дадаў ён. — Яна адкрывае шырокія магчымасці для развіцця асобнай галіны машынабудавання — электратранспарту. І яна ўжо рэалізуецца, бо складаецца з цэлага шэрагу праграм Міністэрства транспарту і камунікацый, Белнафтахіму, іншых міністэрстваў і ведамстваў».
Уладзімір Гусакоў нагадаў, што БелДжы збіраецца выпусціць 1000 электрамабіляў для персанальнага карыстання. Зараз, па словах акадэміка, у Беларусі маецца 1600 адзінак легкавога электратранспарту.
«Мяркуем, што ў бліжэйшыя гады іх стане дзясяткі тысяч, — сказаў ён. — Патрабуюцца заправачныя станцыі. Мы арыентуемся тут на Еўропу, а ў Нарвегіі ўжо 50 % ад усяго транспарту складае электратранспарт. Яны ішлі да гэтага 10 гадоў».
10 гадоў таму ў Нарвегіі доля электратранспарту складала 1 працэнт, прыкладна такая яна ў Беларусі зараз, але ў нас стартавыя ўмовы лепш, лічыць кіраўнік НАН, бо маюцца ўласныя навуковыя распрацоўкі, напрыклад, канкурэнтны электробус.
«Мы гатовыя ўжо зараз, калі будуць інвестыцыі, стварыць на базе сваіх распрацовак электрамабіль — цалкам гатовы, — заявіў Уладзімір Гусакоў. — Толькі шукаем фінансаванне».
Па яго словах, праграма прадугледжвае і вырашэнне пытання стварэння ўласнай батарэі для электрамабіля.
«Распрацоўваецца некалькі відаў батарэй: ліцій-іонныя (традыцыйныя), графена-свінцовыя і графенавыя, — праінфармаваў акадэмік. — Мы распрацоўваем уласныя, бо ліцій-іонныя — вельмі дарагія. Зараз батарэя складае больш за палову кошту аўтамабіля. Акрамя таго, ліцій будзе даражаць, бо яго запасы абмежаваныя, і яны ў асноўным сканцэнтраваныя ў Кітаі».
Ён паведаміў што ўжо ў студзені беларускія вучоныя правядуць выпрабаванні ўласнай батарэі.
Уладзімір Гусакоў лічыць, што паказчыкі, якія ўтрымлівае праект праграмы, будуць карэктавацца ў бок павышэння, а яе рэалізацыя акажацца больш дынамічнай, чым заклалі распрацоўшчыкі.
Згодна з дакументам, да 2025 года доля электратранспарту ў Беларусі складзе 30 % ад агульнай колькасці ўсіх відаў грамадскага транспарту.
Вольга МЯДЗВЕДЗЕВА
Фота БелТА
Інтэрв'ю з алімпійскім чэмпіёнам па фехтаванні.
Прафесійна, аператыўна, па-добраму.
