Час для снежных цудаў

Першы нумар часопіса ў новым годзе сабраў цікавыя факты пра родную прыроду і людзей, якія яе вывучаюць і захоўваюць.

Нарэшце зіма прыйшла ў Беларусь! Пасля студзеня 2020-га, калі цяжка было вызначыць пару года, не зазірнуўшы ў каляндар, сёлета мы ўжо паспелі пакатацца з горак, зляпіць снегавікоў ды і проста атрымаць асалоду ад свежага марознага паветра, ад яркага, хоць і халоднага сонца. Спадзяёмся, да вясны такое надвор’е яшчэ парадуе нас. І снежныя цуды здарацца не раз.

У студзеньскім нумары “Роднай прыроды” мы таксама імкнуліся вас здзівіць і крышку парадаваць. Таму сабралі цікавыя прыродныя факты, расказалі пра людзей, якія вывучалі і вывучаюць яе непаўторны свет, каб захаваць і абараніць гэта багацце для сябе і нашчадкаў.

“Каб вольна плыў ласось на нераст…” – так называецца матэрыял Святланы Ішчанка, прысвечаны прадстаўнікам сямейства Ласасёвыя, якія ў нашай краіне знаходзяцца пад абаронай дзяржавы. Каб чырванакніжнікі змаглі свабодна нерасціцца ў вадацёках Беларусі, працуюць не толькі прыродаахоўныя органы, навукоўцы, але і прадстаўнікі грамадскасці. Якія вынікі гэтай дзейнасці? Адказ на пытанне знойдзеце на старонках часопіса.

З 16 чэрвеня 2021 года ўступяць у сілу змены ў дзеючы Закон” Аб гідраметэаралагічнай дзейнасці”. Па ацэнцы распрацоўшчыкаў, навацыі будуць садзейнічаць павышэнню эфектыўнасці гідраметэаралагічнай дзейнасці ў Беларусі. Да якіх зменаў неабходна рыхтавацца, у матэрыяле “Прагноз надвор’я. Перазагрузка” расказала начальнік упраўлення рэгулявання ўздзеянняў на атмасфернае паветра, змены клімату і экспертызы Мінпрыроды Наталля Гульніцкая.

Шкло – адзін з самых эфектыўных другасных матэрыяльных рэсурсаў. Яго можна паўторна выкарыстоўваць вялікую колькасць разоў. Што вырабляюць са шкла і наколькі эфектыўны сёння яго рэцыклінг, чытайце ў матэрыяле “Кругаварот шкла ў прыродзе”.

“А мне патрэбна гэта рэч?” – такое пытанне прапануе задаваць сабе Маша Зялёная, калі мы ў чарговы раз збіраемся прайсціся па крамах ці разглядаем на сайце акцыйныя тавары. Як жа рабіць толькі сапраўды неабходныя пакупкі? У часопісе сабралі некалькі каштоўных парадаў.

Снежная і марозная зіма – час, калі дзікім жывёлам, у тым ліку і птушкам, патрэбна наша дапамога. Але нават падкормліваць крылатых трэба правільна. У рубрыцы “Пытанне – адказ” разбіраемся, што сыпаць птушкам у кармушку.

У лістападзе мінулага года два ваўкі, адлоўленыя каля рэспубліканскага заказніка “Стары Жадзен”, атрымалі GPS-нашыйнікі. Цяпер у звяроў ёсць імёны – Максім і Воля, і яны супрацоўнічаюць з вучонымі, не падазраючы пра гэта. Навошта ў нашай краіне вывучаюць папуляцыйную экалогію шэрага драпежніка, чытайце у матэрыяле “Мечаныя палескія ваўкі пад апекай вучоных”.

“Традыцыйны промысел у Спісе сусветнай спадчыны ЮНЕСКА” – такі гучны загаловак мае дачыненне да вядомага ў Беларусі бортніцтва. Яно згадваецца ў пісьмовых крыніцах на тэрыторыі нашай краіны з Х стагоддзя і амаль у нязменным выглядзе дайшло да ХХІ-га. Але што гэта за промысел? І як ён увайшоў у спадчыну чалавецтва? Пра гэта распавядае старшыня прыватнай установы развіцця традыцыйнага бортніцтва “Братэрства босых бортнікаў” Іван Осіпаў.

Вераніка КОЛАСАВА