Дзе: Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры, г. Мінск, вул. Максіма Багдановіча 13
Калі: з 8 лютага па 16 жніўня
Колькі каштуе: 6 BYN, для навучэнцаў — 3 BYN
8 лютага 2021 года ў 17.00 у Дзяржаўным музеі гісторыі беларускай літаратуры адбудзецца ўрачыстае адкрыццё часовай літаратурна-дакументальнай экспазіцыі «Ад палескіх імхоў да асвейскіх крыніц...», прымеркаванай да 100-годдзя з дня нараджэння Івана Шамякіна і Івана Мележа.
Абодва класікі яшчэ пры жыцці, абодва народныя пісьменнікі Беларусі, абодва нарадзіліся на Палессі... Спіс агульнага, што звязвала Шамякіна і Мележа можна працягваць доўга. А літаратурна-дакументальная экспазіцыя дапаможа даведацца пра гэта значна больш. Іван Мележ пакінуў нам легендарную «Палескую хроніку» («Людзі на балоце», «Подых навальніцы», «Завеі. Снежань»), а творы Івана Шамякіна «Трывожнае шчасце», «Сэрца на далоні», «Вазьму твой боль» як і раней адгукаюцца ў сэрцы чытача.
Экспазіцыя прадставіць партрэты і фатаграфіі І.Шамякіна і І.Мележа, графічныя працы вядомых мастакоў А.Кашкурэвіча, Н.Паплаўскай да твораў пісьменнікаў, эпісталярыі, асабістыя рэчы, кнігі з аўтографамі і інш. Лейтматывам экспазіцыі стануць успаміны Івана Шамякіна «Палёт над Палессем», прысвечаныя Івану Мележу.
Літаратурна-дакументальная экспазіцыя «Ад палескіх імхоў да асвейскіх крыніц...» прапануецца шырокай аўдыторыі наведвальнікаў. Выстава будзе дзейнічаць да 16 жніўня 2021 года.
У адкрыцці экспазіцыі прымуць удзел сваякі пісьменнікаў, даследчыкі жыцця і творчасці Івана Шамякіна і Івана Мележа, літаратары.
Кантактны тэлефон: (017) 363-56-21.
Дзе: НЦСМ, г. Мінск, вул. Някрасава, 3, gameofthe.city
Калі: па 28 сакавіка
Колькі каштуе: віртуальна — бясплатна, у НЦСМ — 5 BYN (2 BYN — льготны)
Усе ведаюць як выглядае сярэднестатыстычны кот: вусы, чатыры лапы і хвост. У цэлым, кот амаль заўсёды спакойны і спакойны, вельмі рэдка што-небудзь можа вывесці яго з раўнавагі. Яны самі ўстанаўліваюць правілы гульні, а, каб адчуваць сваю незвычайнасць, ім патрэбна свабода. Самадастатковая, утойлівая, вельмі незалежная асоба, жудасны ўласнік, халодны і адчуджаны — яны не церпяць кантроль. Здаюцца ганарлівымі і непрыступнымі, але ўмеюць, калі ім гэта трэба, паслаць ледзь улоўны сігнал страсці.
Выдумшчыкі, яны здольныя заінтрыгаваць аб’ект сваіх жаданняў. І, калі іх паставіць на п’едэстал, то стануць пачуццёвымі, пяшчотнымі і бясконца адданымі з тымі, хто прыме іх такімі якія яны ёсць ...
Чорныя, белыя, пародзістыя і дваровыя, нудныя і трывожныя, смелыя і загадкавыя, бойкія і ўлагоджаныя. Мы не выбіраем сабе катоў, мы выбіраем сабе сяброў. І, можа быць, толькі з імі застаемся сапраўднымі. Пяшчотнымі і клапатлівымі, неабцяжаранымі руцінай і дэдлайнамі, проста раствараемся ў ласкавых абдымках ...
Але што, калі беларускія аўтары прадстаўляюць іх крыху інакш? З чаго яны зробленыя? Пра што яны думаюць і які лад жыцця вядуць? У НЦСМ захацелі разабрацца і запрасілі акцёраў і музыкаў, мастакоў, музейных наглядчыкаў і іншых неабыякавых да мастацтва людзей для таго, каб яны маглі падзяліцца сваімі ўражаннямі.
Усе апавяданні і віртуальныя прагулкі можна будзе паслухаць у фармаце аўдыягіда, прыйшоўшы на выставу або перайшоўшы па спасылцы.
Дзе: bellitmuseum.by
Калі: у любы час
Колькі каштуе: бясплатна
Выстава знаёміць з традыцыйнай беларускай хатай, яе падзелам на часткі, а таксама са святамі і звычаямі беларусаў, з сямейна-абрадавымі і хрысціянскімі традыцыямі.
На экспазіцыі можна ўбачыць і адчуць дыялог з мінулым і сучасным, з эстэтычным светам, таму што жыллё — адзін з важнейшых сімвалаў культуры. Са словам «хата» можна суаднесці ўсе важнейшыя катэгорыі выяў свету ў свядомасці чалавека.
Дарэчы, па каляндарным часе будаўніцтва хаты пачыналі толькі пасля Благавешчання. Са старажытных часоў месца для новай хаты выбіралі наступным чынам: за некалькі дзён да будаўніцтва кідалі на зямлю дубовую кару з лесу і прыкладна на чацвёрты дзень падымалі яе і глядзелі, што пакажацца пад карой. Калі там знаходзілі чарвякоў ці чорных мурашак, лічылі, што такое месца найбольш спрыяльнае для будаўніцтва. А калі пад карой заводзіліся павукі ці звычайныя мураўі, хату ў такім месцы не будавалі.
З гэтай жа мэтай гадалі яшчэ і на хлебе. Кідалі з-за пазухі тры невялічкія круглыя боханы хлеба і глядзелі, як яны ўпадуць на зямлю. Калі хлеб ляжаў верхам да неба, будаўніцтва пачыналі, а калі да зямлі — вызначалі новае месца.
Дзе: Нацыянальная бібліятэка Беларусі, г. Мінск, пр-т Незалежнасці, 116
Калі: па 15 мая
Колькі каштуе: уваход па чытацкім білеце
Мэта выстаўкі — аддаць даніну павагі летапісцам эпохі, нагадаць наведвальнікам пра творчасць мастакоў слова, падтрымаць цікавасць чытачоў да літаратурнай спадчыны аўтараў. Постаці пісьменнікаў будуць прадстаўлены ў экспазіцыі праз прызму бестселераў савецкага часу — твораў, якія вытрымалі найбольшую колькасць перавыданняў, выходзілі мільённымі тыражамі, вызначыліся маштабнасцю ахопленых падзей, шматпланава раскрылі лёс беларускага народа ХХ ст. Трылогія «Палеская хроніка», раман «Мінскі напрамак» Івана Мележа, пенталогія «Трывожнае шчасце», раманы «Атланты і карыятыды», «Сэрца на далоні» і інш. Івана Шамякіна сталі залатым фондам беларускай літаратуры, у якім чытач знаходзіць натхненне, суцяшэнне і адказ.
У экспазіцыі будуць прадстаўлены выданні твораў Івана Мележа і Івана Шамякіна з фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі, самыя першыя з іх, рарытэтныя, юбілейныя, з аўтографамі майстроў слова, у перакладзе, з выдатна аформленымі вокладкамі і ілюстрацыямі знакамітых мастакоў. Дапоўняць выстаўку ілюстрацыі да твораў пісьменнікаў, якія аздобілі тэксты, дадалі літаратурным героям шчырасці і праўдзівасці, глыбокага і тонкага псіхалагізму. Можна будзе пазнаёміцца з лінагравюрамі Наталлі Паплаўскай да рамана «Людзі на балоце» Івана Мележа з фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. Таксама будуць прадстаўлены ілюстрацыі да выданняў класікаў такіх мастакоў, як Арлен Кашкурэвіч, Людвіг Асецкі, Сяргей Раманаў, Эдуард Агуновіч, Мікалай Гаеў і інш.
Літаратурна-мастацкія вобразы раскрываюць гуманістычную скіраванасць творчасці пісьменнікаў. У цэнтры ўвагі аўтараў — чалавек. Кожны сюжэт і вобраз адлюстроўвае праўду аб ім і для яго.
Дзе: Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь, г. Мінск, вул. Маркса, 12
Калі: з 5 па 28 лютага
Колькі каштуе: для дарослых — 7 BYN, для студэнтаў — 5,50 BYN, для школьнікаў — 4 BYN
5 лютага ў Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь пачынае работу выстава «Моўны код», прымеркаваная да Міжнароднага дня роднай мовы.
Мы ўспрымаем мову як дадзенасць, а між іншым гісторыя беларускай мовы нагадвае дэтэктыў з закручаным сюжэтам і яскравымі адметнасцямі. Ці ведаеце вы, што ў ХVI стагоддзі старабеларуская мова была афіцыйнай у Вялікім княстве Літоўскім? Калі нарадзілася літара Ў? Што беларуская мова мела тры алфавіты — кірылічны, лацінскі і арабскі?..
На выставе прадстаўлены графічныя работы Уладзіміра Басалыгі з серыі «Мова наша родная» (1980–1990-х гг.), творы сучаснай мастачкі Томы Пракоф’евай «Беларускi алфавiт», артэфакты са збору Нацыянальнага гістарычнага музея Рэспублікі Беларусь. Выстава дапаможа ўзнавіць пэўныя веды пра беларускую мову, узгадаць любімыя словы, пацешыць наведвальнікаў інтэрактыўнымі элементамі.
Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь з нагоды Міжнароднага дня роднай мовы, акрамя выставы, прапануе актыўнасці:
Міжнародны дзень роднай мовы (International Mother Language Day) адзначаецца штогод 21 лютага ў адпаведнасці з рашэннем ЮНЕСКА 1999 г. і накіраваны на заахвочванне моўнай разнастайнасці, папулярызацыю і захаванне моўных і культурных традыцый.
Выстава арганізавана пры ўдзеле Дзяржаўнага літаратурна-мемарыяльнага музея Якуба Коласа. Рэалізуецца ў рамках вялікага музейнага праекта «Беларусь і беларусы», скіраванага на папулярызацыю айчыннай гісторыі і культуры.
На экскурсію і гульню дзейнічае папярэдні запіс.
Тэл.: (017) 374-83-22, 365-48-27
Дзе: Новы драматычны тэатр, г. Мінск, вул. Лізы Чайкінай, 16
Калі: 11, 26 лютага
Колькі каштуе: 12 BYN
У камедыі «Нобелеўскі тыдзень» у іранічнай і парадаксальнай форме распавядаецца пра тое, як незаўважна для саміх сябе ў нейкі момант мы здраджваем ідэалам юнацтва і сваім мінулым марам. Як аказваемся ўцягнутымі ў вір чужой волі і чужых меркаванняў, як незаўважна для саміх сябе замест жывой натуральнай гаворкі раптам пераходзім на мову штампаў і стэрэатыпаў мас-медыя і сацыяльных сетак. Як незаўважна з цягам часу ў нас прарастае зайздрасць да чужога поспеху, лянота і бяздзейнасць. Як немагчыма парой у нейкі момант вызначыць — дзе мы сапраўдныя, а дзе прыдуманыя?
Зборныя вобразы сучасных інтэлектуалаў і «абывацеляў», парадыйны любоўны трохкутнік, элементы абсурду і фарсу — нагода паразважаць пра супрацьстаянне побыту і пачуцці, свабоды і няволі, пра ўзаемаадносіны інтэлігенцыі і грамадства, высокіх ідэалаў і абыякавасці. Пры гэтым нельга быць упэўненым да канца ў тым, што ўсё сапраўды адбываецца на яве і не з’яўляецца гульнёй фантазіі, што разгулялася.
Асаблівая ўвага звяртаецца на тое, што ўсе персанажы гісторыі выдуманыя, усе супадзенні выпадковыя і, насуперак цяперашняй апавядальнай модзе, яна не заснавана на рэальнай гісторыі.
Дзе: кінатэатры Беларусі
Калі: па 10 лютага
Колькі каштуе: ад 5 BYN
Ужо немалады школьны настаўнік музыкі Джо Гарднер усё жыццё марыў выступаць на сцэне ў складзе джазавага ансамбля. Аднойчы ён паспяхова праходзіць праслухоўванне ў вядомай клубнай спявачкі і, вяртаючыся дадому па-за сябе ад шчасця, падае ў люк і памірае. Цяпер у Джо адна дарога — у Вялікае Пасля, але ён збягае з эскалатара, які ідзе ў вечнасць, і выпадкова трапляе ў Вялікае Да. Тут новенькія душы знаходзяць сябе, і ў будучых людзей зараджаюцца захапленні, мары і інтарэсы. Джо становіцца настаўнікам упартай душы 22, якая ўжо шмат стагоддзяў не можа знайсці сваю іскру і адправіцца на Зямлю.
Дзе: Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь, г. Мінск, вул. Маркса, 12
Калі: пастаянная экспазіцыя
Колькі каштуе: для дарослых — 7 BYN, для студэнтаў — 5,50 BYN, для школьнікаў — 4 BYN
У Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь пачынае працу праект «АРХЕАЛОГІЯ СМЕРЦІ: ПАМЯЦЬ. ВЕЧНАСЦЬ. ПРОДКІ», прысвечаны пахавальнай абраднасці на беларускай зямлі ад позняга неаліту да ХІІ ст. Праз паслядоўную дэманстрацыю пахавальных комплексаў розных эпох праект раскажа наведвальнікам аб тым, як змяняліся ўяўленні аб замагільным свеце, рытуалы шанавання нябожчыка і само абыходжанне з яго целам. Музейны праект базіруецца на матэрыялах даследаванняў пахавальных старажытнасцей, якія захоўваюцца ў фондах Нацыянальнага гістарычнага музея Рэспублікі Беларусь, а таксама на матэрыялах, якія маюцца ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і вучэбнай лабараторыі музейнай справы гістарычнага факультэта БДУ.
Стаўленне чалавека да смерці развівалася з развіццём гісторыі чалавецтва. Усякая асоба, незалежна ад рэлігійных і іншых поглядаў на свет, задаецца пытаннямі канчатковасці зямнога жыцця. Таму разважанні аб смерці ў некаторых сучасных грамадствах займаюць важнае месца ва ўспрыняцці чалавекам свайго месца ў свеце і, адпаведна, фарміруюць пэўныя сэнсы чалавечага існавання.
Аналіз пахавальнай абраднасці адыгрывае выключна важную ролю ў даследаванні кола навуковых праблем, звязаных з мінулым чалавека, асабліва ў дапісьмовы час. Пахаванне і пахавальны інвентар як адлюстраванне «культуры мёртвай» у некаторых выпадках з’яўляюцца адзінай крыніцай інфармацыі пра тую ці іншую археалагічную культуру. На падставе пахавальнага інвентару можна рэканструяваць строй пахаванага насельніцтва і ў цэлым уяўленні яго аб замагільным свеце. Веданне пахавальных традыцый дазваляе найбольш эфектыўна вывучаць пытанні генезісу і гісторыка-культурнага лёсу носьбітаў археалагічных культур. Праз даследаванне пахавальнай абраднасці можна не толькі даведацца пра духоўнае жыццё старажытных грамадстваў, але і ў пэўнай ступені зразумець асаблівасці іх сацыяльна-палітычнай арганізацыі, прасачыць міжкультурныя сувязі і акалічнасці эканамічнага развіцця.
Музейны праект «АРХЕАЛОГІЯ СМЕРЦІ: ПАМЯЦЬ. ВЕЧНАСЦЬ. ПРОДКІ» — гэта цыкл зменных экспазіцый на працягу года, рэалізаваны ў межах вялікага музейнага праекта: «Мінулае мае будучыню: дыялог культуры і навукі», накіраванага на папулярызацыю археалогіі сярод шырокіх колаў насельніцтва і на знаёмства наведвальнікаў з працай вучонага-археолага. Цыкл пачынаецца з паказу пахавання перыяду позняга неаліту (датуецца пахаванне другой паловай Ⅲ тыс. н. э.), якое было выяўлена на паселішчы Дразды-12 (Стаўбцоўскі раён Мінскай вобласці) падчас экспедыцыі гістарычнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта 2014 года. Пахаванне адлюстроўвае адпаведныя традыцыі розных позненеалітычных культур.
Дзе: РТБД, г. Мінск, вул. Крапоткіна, 44
Калі: 12, 27 лютага
Колькі каштуе: ад 19 BYN
Вол бушуе —
Вясну чуе,
Воран крача
Сыра хоча.
Дзеўка плача —
Замуж хоча
Лёс мужчыны, які знаходзіцца ў палоне чужых рашэнняў.
Матчына любоў, якая паглынае сына і паралізуе яго асобу.
Гісторыя, расказаная не словамі, а складзеная ў самым сэрцы народа, з рытму і песень, што гучаць як рэха знікаючых вёсак. Спектакль «Шлюб з ветрам» — гэта спроба ўз’яднання са сваімі каранямі.
Рэжысёр Яўген Карняг — знак якаснага візуальнага і сэнсавага эксперыменту. Кожны яго спектакль надзвычай дакладна трапляе ў самую балючую кропку сучаснага грамадства.
Фота: РТБД
Дзе: Нацыянальны цэнтр сучасных мастацтваў, г. Мінск, вул. Някрасава, 3
Калі: па 28 лютага
Колькі каштуе: 5 BYN
21 студзеня 2021 года а 17 гадзіне ў Нацыянальным цэнтры сучасных мастацтваў Рэспублікі Беларусь адбудзецца адкрыццё выставы «Сучасны беларускі пейзаж».
З ўсіх відаў мастацтва пейзажны жывапіс аднолькава далёкі як ад абстракцыянізма, гэтак і дызайна. Прыкладна з 17 стагоддзя мы маем шэраг рэальных выяў прыроды, ідэальны свет якіх быў прызваны ўпрыгожыць вольны час схільнага да роздуму чалавека. Што зараз прымушае мастакоў займацца гэтым, здаецца, гістарычным жывапісам?
Можна казаць, што ў наш час гэтыя цудоўныя дапрацоўкі «багацця шэрага» беларускага ландшафту для вялікай колькасці людзей з`яўляюцца «абразам», які і сёння дапамагае прыхарашыць звыклы рытм жыцця. Дарагія, танныя, высокапрафесійныя і не вельмі, краявіды ўпрыгожваюць кватэры, загарадныя дамы і офісы, бадай, усяго свету.
Мастакі, якія нарадзіліся і пачыналі сваю мастацкую адукацыю ў сярэдніх навучальных установах Мінска, Магілёва і Гомеля, працягвая традыцыі, у асноўным, рускага акадэмізму, стварылі свой стыль, які дапамагае беларускаму лірычнаму краявіду заставацца візітнай карткай айчыннага мастацтва.
Васілій Пяшкун і Антон Вырва, Віталій Гуназа і Уладзіслаў Пятручык, Міхаіл Крот і Раман Коршунаў, Васілій Чатнецаў працуюць у наш час і таксама сучасныя, як і беларускія экспрэсіяністы, абстракцыяністы і сімвалісты. Гэта класіка ў жывапісе працягвае існаванне таго феномена, які завем «беларускай школай».
Куратар выставы: Міхаіл Мірошнікаў
Падрабязней пра выставу можна прачытаць па спасылцы.
Дзе: Нацыянальны гістарычны музей, г. Мінск, вул. Карла Маркса, 12
Калі: штодня з 11.00 да 19.00
Колькі каштуе: для дарослых — 7 BYN, для студэнтаў — 5,50 BYN, для школьнікаў — 4 BYN
Народны касцюм — жывы і красамоўны дакумент мінуўшчыны. Адказваючы на глабальныя выклікі часу, сёння вельмі важна не забывацца на свае карані. Цяпер назіраецца вялікая цікавасць да беларускай народнай спадчыны і традыцыйны касцюм становіцца актуальнай крыніцай натхнення, дэманструючы сваю адметнасць. Фестывалі і конкурсы моды ў Беларусі, такія як «Млын моды», «Этна Стыль» і многія іншыя, паказваюць высокі ўзровень майстэрства як прафесійных, так і маладых пачынаючых дызайнераў адзення. Адначасова з глабалізацыйнымі працэсамі ў іх творчасці адбываюцца працэсы звароту да традыцыйных форм культуры як да крыніцы новых кампазіцыйных, формаўтваральных, дэкаратыўных рашэнняў. Сучасны касцюм, створаны на аснове традыцыйнага беларускага строю, выконвае важную функцыю папулярызацыі нацыянальнай культуры і спадкаемнасці каштоўнасцей беларускага народнага мастацтва сярод моладзі, а таксама заяўляе самабытны вобраз Беларусі на міжнароднай арэне.
На выставе «Беларускі касцюм: мінулае і сучасны дызайн» прапануецца ўключыцца ў ролю даследчыка, які з асаблівай увагай, далікатнасцю разглядае прадстаўленыя ўзоры беларускіх строяў як прадмета вывучэння і, безумоўна, зачаравання. Бо нават самы дасведчаны навуковец практычна не зможа праявіць абыякавасць перад хараством касцюма, высокім майстэрствам яго выканання і крохкасці яго ў часе. Таксама выставачны праект выступае пляцоўкай для аналізу і абмеркавання сучасных вобразаў, створаных і прадстаўленых на конкурсах і фестывалях моды дызайнерамі, якія натхняліся традыцыйным касцюмам беларусаў.
Экспазіцыя ўключае 8 аўтэнтычных беларускіх строяў з фондаў Нацыянальнага гістарычнага музея Рэспублікі Беларусь, вырабы Студэнцкага этнаграфічнага таварыства, а таксама касцюмы з калекцый сучасных беларускіх дызайнераў адзення. Дадзеная выстава можа стаць зыходным пунктам для знаёмства з культурным кодам беларусаў, а таксама для яго вывучэння.
Падрабязней пра выставу можна прачытаць па спасылцы.
Тэл. 8 (017) 374-83-22, 374-35-32
Дзе: Музей-майстэрня З. Азгура, г Мінск, вул. Азгура, 8
Калі: з 15 студзеня
Колькі каштуе: 7 BYN
Праграма:
Пасля паказу можна застацца на абмеркаванне / абмен уражаннямі.
Усе фільмы на мове арыгіналу з рускімі субтытрамі
Паказы праходзяць у скульптурнай зале музея з выкарыстаннем бесправадных навушнікаў.
Слухаўкі выдаюцца на ўваходзе пры прад’яўленні білета, пасля заканчэння сеансу падлягаюць вяртанню.
Дзе: Арт-Беларусь, г. Мінск, вул. Казлова, 3
Калі: па 7 лютага
Колькі каштуе: ад 4 BYN
Выстава скрупулёзнага і прыцэльна ўважлівага аўтара. Аляксандр выкарыстоўвае класічны жывапіс як будаўнічы матэрыял, сумяшчаючы і дапаўняючы вобразы, ствараючы і пераствараючы сюжэты сваіх палотнаў.
«Для мастака няма перашкод ні ў выбары будаўнічага матэрыялу, ні ў выбары тэхнікі выканання. Гэта можа быць праектар і аэрограф; палатно, пэндзлік і алей; алюміній, нітраэмаль або любая змяшаная тэхніка.
Павага да рамяства і любоў да жывапісу дапамагаюць спалучаць у сваёй творчасці складана спалучанльныя рэчы — натурную дакладнасць з метафарычнасцю і фантазійнасцю; ясны пасыл ідэі са „шматслоўнасцю“ прадметаў выявы, якія часта шчыльна займаюць ўсё палатно; пачуццё гісторыі, адчуванне мінулага з вострай рэакцыяй на сучаснасць».
Назва выставы апелюе да рэдкай аптычнай з’явы — Фаты Марганы — якая складаецца з некалькіх формаў міражоў. Фата Маргана дазваляе літаральна зазірнуць за гарызонт: пласты паветра, што чаргуюцца, ствараюць люстраныя выявы, якія пакаўваць аддаленыя аб’екты шматкратна і з разнастайнымі скажэннямі.
На выставе прадстаўлена больш за дваццаць палотнаў Аляксандра Некрашэвіча з розных серый і перыядаў творчасці.
Дзе: Віцебскі абласны краязнаўчы музей, г. Віцебск, вул. Леніна, 36
Калі: з 5 лютага
У віцебскай ратушы прэзентавалі фотавыставу «Сведкі эпохі», якая прысвечана знакамітаму віцебскаму фатографу Жыгімонту Антонавічу Юркоўскаму.
20 лютага спаўняецца 120 гадоў з дня яго смерці, а ў сакавіку — 120 гадоў з дня заснавання першага на тэрыторыі сучаснай Беларусі фатаграфічнага гуртка, які ўзнік у Віцебску, паведамілі ў абласным краязнаўчым музеі.
Фатограф з’яўляўся членам Імператарскага рускага тэхнічнага таварыства. У 1883 годзе ён стварыў шторна-шчылінны затвор для кароткіх экспазіцый, які дазволіў фатаграфаваць асобныя стадыі хуткіх рухаў, і стаў прататыпам затвораў сучасных малафарматных фотаапаратаў.
З 1870-х гадоў фотамайстар займаўся стэрэафатаздымкамі і нават вырабіў стэрэаскоп уласнай канструкцыі.
На выставе будуць прадстаўлены партрэты фотамастакоў, якія працавалі ў фотаатэлье Віцебска ў розны час, пачынаючы з канца XIX ст. Дадаткам экспазіцыі стануць фотаапараты ХХ стагоддзя.
Падчас працы выставы можна будзе пакінуць заяву на ўступленне ў фотаклуб і на запіс у школу-студыю.
Дзе: Віцебскі абласны краязнаўчы музей, г. Віцебск, вул. Леніна, 36
Калі: пастаянная экспазіцыя
Колькі каштуе: 1–2 BYN
Прадметы побыту — прадметы гісторыі. Гэта асаблівы свет. Мы ўсе гаворым пра гісторыю краіны, пра важныя падзеі, здзяйсненні. Але забываем, што гісторыя пачынаецца ў нас дома з простых рэчаў, дробных прадметаў, якія мы не заўважаем. А між тым дастаткова азірнуцца вакол, прыгледзецца да рэчаў, якія нас акружаюць.
Прадметы побыту, якія знаходзяцца ў фондавых калекцыях Віцебскага абласнога краязнаўчага музея раскрываюць цалкам па-новаму гісторыю штодзённасці мінулых пакаленняў. Рэчы, якія ўзнікалі на мяжы XIX–XX стагоддзяў у першую чаргу з утылітарным прызначэннем, з’яўляліся яшчэ і прадметамі эстэтычнага асалоды. Аднак не заўсёды знешні выгляд адпавядаў унутранаму зместу, што і выклікае сумневы ў сучаснага чалавека па правільным выкарыстанні таго ці іншага прадмета. На выставе прадстаўлены прадметы гарадскога і сельскага побыту канца XIX — пачатку XX стагоддзяў, а таксама прадметы побыту савецкай эпохі, якія ўжо выйшлі з ужытку.
Наведвальнікам выставы таксама будзе прапанавана прыняць удзел у інтэрактыўнай гульні. З яе дапамогай кожны жадаючы атрымае магчымасць пабываць у розных эпохах і самастойна скласці інтэр’ер «дваранскай гасцінай», «сялянскай хаты» або «кватэры перыяду СССР».
Пры афармленні экспазіцыйнай прасторы, прысвечанай савецкай эпосе, выкарыстоўваліся фатаграфіі Аляксандра Сеннікава.
Выстава «Незнаёмцы з мінулага» дазволіць па-новаму зірнуць на рэчы, якія зусім нядаўна лічыліся мала прыкметнымі. Але магчыма, праз некаторы час, прадметы штодзённасці чалавека, народжанага ў XXI стагоддзі, таксама стануць невытлумачальнай загадкай для будучых пакаленняў.
На выставе прадстаўлена больш за 200 прадметаў з фондаў Віцебскага абласнога краязнаўчага музея.
Дзе: Прастора «Читайбург», г. Магілёў, вул. Ленінская, 7; 1-й паверх
Калі: па 15 лютага
Колькі каштуе: бясплатна
Удзельнікамі фотавыставы «Мой горад — наш горад» сталі ўсе жадаючыя магіляўчане-аматары.
Атрымалася нечакана і цікава. На фота — гарадскія пейзажы, архітэктура, прырода. Куратар выставы — Дар’я Лазоўская, выпускніца акадэміі моладзі «CreatiWe» ад Цэнтра гарадскіх ініцыятыў. Праект распрацаваны ў рамках праграмы развіцця моладзі «Далучайся!».
— Спачатку было жаданне зрабіць ананімную выставу, каб людзі, якія баяцца пачуць негатыўныя каментарыі, не саромеліся прэзентаваць свае фота, — кажа дзяўчына. — Яны проста б слухалі тыя каментарыі, якімі б дзяліліся гледачы і нешта з гэтага бралі для сябе карыснага. Але потым мы ўсё перайгралі, не сталі абязлічваць фота. Прымалі ўсе работы без абмежаванняў, зробленыя на тэлефон, плёначны або лічбавы фотаапарат, квадракоптар. Прыйшло шмат здымкаў, у тым ліку вясельныя, дамашнімі ўлюбёнцамі, але я выбірала гарадскую інфраструктуру і цікавыя загарадныя здымкі.
Усяго на выставе прадстаўлена болей за 70 фота. Даша падзялілася і сваімі здымкамі. Яна вучыцца ў магілёўскім каледжы мастацтваў па спецыяльнасці дэкаратыўна-прыкладное мастацтва і захапляецца фатаграфіяй. Праект, які яна прапанавала, аб’яднаў людзей, якія, магчыма, далей за інтэрнэт і не сталі б распаўсюджваць свае творы. Мама Дар’і — Таццяна першы яе глядач і кансультант. Ганарыцца, што дачка часта становіцца пераможцам у розных конкурсах. А вось выстава — гэта яе першая проба ў ролі арганізатара.
Убачыць работы можна будзе на працягу тыдня ў душэўнай краме «Чытайбург», якая нядаўна пераехала з памяшкання ў гандлёвым цэнтры «Аліса» ў іншае — па адрасе вуліца Ленінская, 7. Паралельна фота дэманструюцца ў вокнах крамы — у такім фармаце яны будуць даступныя гледачам на працягу трох тыдняў.
— Горад павінен ведаць сваіх герояў, — перакананы кіраўнік Цэнтра гарадскіх ініцыятыў Юрый СТУКАЛАЎ. — Аўтары фота выкладваюць свае работы ў інтэрнэце, і ў іх упершыню з’явілася магчымасць зрабіць гэта ў «фізічнай» прасторы. Гэта зусім іншыя адчуванні. Прыйшло болей за сто работ і мы падумаем, як далей развіць праект, каб была магчымасць убачыць усё.
Дарэчы, гэта толькі адзін з праектаў, падтрыманых Цэнтрам гарадскіх ініцыятыў. Адзін з іх — «Гарачы фэст» прайшоў у суботу на этнахутары «Зялёны гай» у традыцыйным народным стылі, з песнямі, танцамі, ежай на свежым паветры, гульнямі і майстар-класамі. А сёння, другога лютага, кніжная крама «Чытайбург» запросіць на маладзёжны праект па асновах права. Адбудзецца так званы інтэрактыўны суд. Моладзь падрыхтавала «праграму» з удзелам суддзі, пракурора і абвінавачаных у махлярстве. Куратар праекта — Дар’я Францікава. Прыходзьце, будзе цікава.
Нэлі ЗІГУЛЯ
Фота аўтара
Дзе: Палац Румянцавых і Паскевічаў, г. Гомель, пл. Леніна, 4
Калі: з 4 лютага
Калекцыя старадаўніх бутэлек будзе прадстаўлена на выставе мастацкага металу і шкла «Звонкі як шкло і бліскучае як метал», якая адкрыецца сёння ў палацы Румянцавых і Паскевічаў.
Арганізатары прапануюць зірнуць на экспанаты як на самастойны твор шклянога мастацтва. «Наша міні-выстава старадаўніх бутэлек — гэта жаданне разгледзець утылітарныя рэчы з пункту гледжання прыгажосці і дасканаласці формы», — распавялі ў музеі. У экспазіцыі прадстаўлены розныя па памеры і часу вырабу ўзоры бутэлек з калекцыі музея. Гэта аптэчныя склянкі, бутэлькі для віна, мініяцюрныя флаконы для духаў, вялікія ёмістасці для тэхнічных і бытавых патрэб.
Ва ўстанове адзначылі, што з бутэлькай звязана мноства цікавых гісторый і легенд. Напрыклад, на флоце ёсць традыцыя — перад выхадам у першы рэйс аб борт карабля разбіваюць бутэльку з шампанскім. Лічыцца, што калі шкло разаб’ецца, то судна чакае поспех, а калі няма, то лёс у карабля будзе трагічны. А яшчэ кажуць, што менавіта ў прыгожых бутэльках ахвотней за ўсё пасяляюцца джыны, гатовыя выканаць любое жаданне ўладальніка.
У простай бутэлькі вельмі багатая гісторыя. «Як толькі чалавек навучыўся ліць шкло, адным з першых прадметаў шкляной вытворчасці сталі бутэлькі. Але яны былі мала падобныя на сучасную тару: бясформенныя, таўстасценныя з каламутнага шкла з бурбалкамі паветра. Для зручнасці пераносу да іх прыладжвалі спецыяльнае вушка. У XVIII стагоддзі венецыянскія майстры ўдасканалілі шкляное рамяство. Іх тэхналогія прадугледжвала выкарыстанне спецыяльных металічных формачак для адліўкі бутэлек. Так бутэлька стала сапраўдным творам мастацтва: мудрагелістая форма са складанымі рэльефнымі малюнкамі і сцэнкамі з антычнай міфалогіі», — адзначылі арганізатары выставы.
Дзе: Гомельскі абласны цэнтр народнай творчасці, г. Гомель, вул.Кірава, 49
Калі: па 27 лютага
Выстава раскажа пра нематэрыяльную гісторыка-культурную спадчыну рэгіёну, уключаную ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў, і спадчыну, якая знаходзіцца пад аховай ЮНЕСКА.
У спісах нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва (ЮНЕСКА) знаходзіцца вясновы абрад «Юраўскі карагод» вёскі Пагост Жыткавіцкага раёна, культура бортніцтва Беларусі і Польшчы. Сярод нематэрыяльных гісторыка-культурных каштоўнасцяў рэспубліканскага значэння — каляндарныя абрады Веткаўскага, Гомельскага, Лельчыцкага, Хойніцкага раёнаў, а таксама традыцыя пакланення каменным крыжам («Каменныя Дзевачкі») вёсак Данілевічы і Баравое Лельчыцкага раёна.
Цікавыя будуць наведвальнікам і мясцовыя пеўчыя стылі Ельскага, Жыткавіцкага і Лельчыцкага раёнаў.
Прадстаўленыя ў цэнтры народнай творчасці і рамёствы: мастацкія практыкі саломапляцення рэгіёну і неглюбская народная тэкстыльная традыцыя.
Канцэпцыя выставы старанна прапрацавана. Дэталёва падабрана абрадавая атрыбутыка, экспануюцца прадметы побыту, традыцыйныя касцюмы, фатаграфіі, тэматычная друкаваная прадукцыя і сувеніры — копіі матэрыяльных прадметаў атрыбутыўнага кода.
У афармленні выставы-прэзентацыі задзейнічаны сучасныя тэхналогіі — з дапамогай QR-кодаў наведвальнікі могуць глядзець відэаматэрыялы па кожнай часткі экспазіцыі.
Арганізатары выставы-прэзентацыі — абласны цэнтр народнай творчасці сумесна з раённымі ўстановамі культуры. Выстава будзе доўжыцца да 27 лютага.
Дзе: Палац Румянцавых і Паскевічаў, г. Гомель, пл. Леніна, 4
Калі: па 2 мая
Любая біяграфія складаецца на аснове вывучэння дадзеных, атрыманых з асабістых дзённікаў, успамінаў, лістоў або апавяданняў сяброў, сям’і, калег. Як распавесці пра жыццё чалавека, калі пісьмовых крыніц няма? На гэтае пытанне адказвае археалогія. Падчас археалагічных пошукаў навукоўцы знаходзяць рэчы, дэталёвае вывучэнне якіх можа раскрыць падрабязнасці жыцця чалавека: калі ён жыў і колькі яму гадоў, чым ён займаўся і які статус меў у грамадстве.
У аснову выставачнага праекта пакладзены вынікі комплексных даследаванняў прадметаў XI ст., выяўленых падчас раскопак у в. Мохаў Лоеўскага раёна ў 2010 г. Яны раскажуць пра жыццё аднаго чалавека, а адказаць на пытанне «Як яго завуць?» прапануюць вам пасля наведвання нашай выставы.
Месца правядзення: цэнтральная частка палаца Румянцавых і Паскевічаў, экспазіцыя «Найстаражытная гісторыя Гомельшчыны»; 11.00-18.00. Выхадны — панядзелак.
Кантактныя тэлефоны: (0232) 50-95-93, 50-95-43.
Дзе: Мемарыяльны музей-сядзіба імя Т.Касцюшкі, Брэсцкая вобласць, Івацэвіцкі раён, Квасевіцкі сельсавет, 16 (насупраць Косаўскага палаца)
Калі: да канца 2021 года
Выстава «Тадэвуш Касцюшка як мастак» будзе экспанавацца да канца 2021 года на яго малой радзіме ў Косава (Івацэвіцкі раён).
Выстава прымеркавана да 275-й гадавіны з дня нараджэння знакамітага дзеяча. У гасцёўні сядзібнага дома выстаўлены 16 рэпрадукцый работ Тадэвуша Касцюшкі. Наведвальнікі музея могуць убачыць першыя карціны, якія ён стварыў у гады вучобы ў Каралеўскай акадэміі жывапісу і скульптуры ў Францыі. Пераважна на палотнах таго часу намаляваныя аголеныя натуры — копіі работ іншых мастакоў. «Ён таленавіта капіяваў. У самога маляваць не заўсёды атрымлівалася з-за некаторых праблем з прапорцыямі. У нас выстаўленая рэпрадукцыя яго малюнка ўкрыжаванага Ісуса Хрыста. Цела так прамаляванае, што здаецца ненатуральным» — распавяла навуковы супрацоўнік мемарыяльнага музея-сядзібы Лізавета Заблоцкая.
Таксама ў экспазіцыі ёсць рэплікі карцін больш позняга перыяду. Нягледзячы на тое, што Тадэвуш Касцюшка звязаў сваё жыццё з ваеннай справай, стаў палітычным дзеячам, ён працягваў маляваць. На выставе прадстаўлены чатыры рымскія пейзажы. Таксама ў Амерыцы ён набыў славу партрэтыста.
Тадэвуш Касцюшка нарадзіўся 4 лютага 1746 года ва ўрочышчы Марачоўшчына (цяпер Івацэвіцкі раён). Яго радавая сядзіба была знішчана ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Па рашэнні Брэсцкага аблвыканкама яе аднавілі. Восенню 2004 года адбылося ўрачыстае адкрыццё дома-музея. У маі 2018-га ў Мерачоўшчыне ўстанавілі першы ў Беларусі помнік Тадэвушу Касцюшку.
Дзе: Музей «Выратаваныя мастацкія каштоўнасці», г. Брэст, вул. Леніна, 39
Калі: пастаянная экспазіцыя
У дзесяці залах пастаяннай экспазіцыі прадстаўлена больш за 300 экспанатаў. Першая зала прысвечана тэме дзейнасці Брэсцкай мытні па прадухіленні незаконнага перамяшчэння культурных каштоўнасцей.
Самая шырокая і каштоўная частка збору музея — рускі іканапіс XVI — пачатку XX стагоддзя — прадстаўлена ў двух залах. Іканапіс — гэта адно з самых выбітных дасягненняў рускага мастацтва, таму на працягу некалькіх дзесяцігоддзяў іконы займалі адно з першых месцаў сярод прадметаў кантрабанды з Расіі, Беларусі, Украіны.
Экспазіцыю культавага мастацтва дапаўняюць калекцыі меднага мастацкага ліцця і растоўскай фініфці.
Ювелірнае мастацтва прадстаўлена вырабамі сусветна вядомай фірмы Фабержэ, іншых ювелірных фірмаў Расіі, срэбранымі каўказскімі паясамі і кінжаламі.
У раздзеле мастацтва Усходу можна ўбачыць традыцыйны японскі жывапіс на шоўку — скруткі «какэмано», кітайскія і японскія вазы, будыйскую скульптуру з бронзы і косткі.
Еўрапейскае дэкаратыўна-прыкладное мастацтва XVIII — пачатку XX стагоддзя прадстаўлена ў музеі антыкварнай мэбляй, бронзай, фарфорам.
У экспазіцыі жывапісу пераважаюць творы пейзажнага жанру. Гэта карціны Айвазоўскага, Мясаедава, Клевера, Вінаградава, Леўчанкі, ураджэнца Беларусі Гараўскага.
У партрэтнай галерэі музея асаблівай увагі заслугоўваюць «Партрэт невядомага ў зялёным каптане» пэндзля Дарбеса, «Партрэт дзяўчыны» Раўда.
У раздзеле графікі вылучаюцца творы вядомых мастакоў: Броннікава, Урубеля, Лежэ.
Фота: museums.by
Дзе: Музей Максіма Багдановіча, г. Гродна, вул 1 мая, 1
Калі: пастаянная экспазіцыя
Колькі каштуе: 1 BYN
У музеі функцыянуюць 5 залаў:
Гродзенскі перыяд жыцця сям’і Багдановічаў.
У экспазіцыйнай зале прадстаўлены дакументы, рукапісы, лісты, кнігі, фотаздымкі сям’і Багдановічаў, іх родных і знаёмых.
Прыцягваюць увагу першы фотаздымак Максіма і яго маці, сямейны фотаздымак Багдановічаў, зробленыя ў Гродне, метрыкі хросту дзяцей Багдановічаў, асабістыя рэчы паэта — рамка для фотаздымкаў і сярэбраная гарбатная лыжка, зборнік «Вянок» (1913 г.) з аўтографамі Адама Багдановіча, Ганны Валасовіч-Гразновай, Янкі Брыля.
Літаратурна-грамадскі рух на Беларусі ў другой палове ХІХ — пачатку ХХ стст.
У зале экспануюцца: газеты «Наша доля» і «Наша Ніва», часопісы «Жыццё беларуса», «Жаноцкая справа» і «Саха», кнігі Я. Купалы «Шляхам жыцця», «Жалейка», зборнікі вершаў Ф. Багушэвіча, Цёткі, Я. Коласа, К. Буйло, А. Паўловіча, М. Гарэцкага, «Беларуская граматыка для школ» Б. Тарашкевіча і інш.
Гродзеншчына літаратурная
У аддзеле экспануюцца кнігі, рукапісы, аўтографы, фотаздымкі, асабістыя рэчы гарадзенскіх літаратараў: Л. Геніюш, М. Васілька, Я. Брыля, А. Карпюка, Д. Бічэль-Загнетавай, В. Іпатавай, В. Быкава.
Мерапрыемства праводзіцца на добраахвотнай аснове.
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
