Распачынаецца сезон атракцыёнаў. Хто і як сочыць за іх станам?

Нарматыўны тэрмін службы — дзесяць гадоў, вызначаны вытворцам, — у Беларусі адпрацавала 65 % атракцыёнаў (160 штук), а многія працуюць і звыш 30 гадоў. Аднак баяцца гэтага не трэба, бо штогод яны праходзяць тэхнічную дыягностыку, а пасля ўстаранення выяўленых дэфектаў праводзіцца тэхнічны агляд, які выконваецца пад нагрузкай, запэўніваюць эксперты. Яны расказалі і пра стан прамысловай бяспекі пры эксплуатацыі атракцыёнаў у краіне, і пра тое, як іх рыхтуюць да сезона. А таксама распавялі, якія новыя забаўкі чакаюць дзяцей і дарослых на сёлетніх канікулах.

Ліцэнзіі на забаўляльныя прылады

Падзенне і разбурэнне асобных атракцыёнаў і траўматызм іх наведвальнікаў сталі падставай для таго, што з 2009 года за станам атракцыёнаў у Беларусі пільна сочыць Дзяржпрамнагляд, расказаў Пётр КЛІМКО, начальнік упраўлення нагляду за бяспекай пад'ёмных прыстасаванняў і атракцыёнаў Дэпартамента па наглядзе за бяспечным вядзеннем работ у прамысловасці МНС:

— Апошнім часам пытанні бяспекі механізаваных атракцыёнаў і водных горак з высокімі і сярэднімі ступенямі рызыкі, адносна якіх ажыццяўляецца дзяржнагляд, рэгулююцца тэхнічным рэгламентам Еўразійскага эканамічнага саюза аб бяспецы атракцыёнаў, а таксама законам Беларусі аб прамысловай бяспецы і правіламі па гарантаванні прамысловай бяспекі атракцыёнаў.

Абазначаныя правілы распаўсюджваюцца на забаўляльныя прылады са ступенямі патэнцыйнай біямеханічнай рызыкі РБ1 і РБ2 (з пад'ёмам на вышыню ад двух і вышэй метраў і хуткасцю ад 10 і больш метраў за секунду). Гэта механізаваныя атракцыёны з разнастайнымі рухамі: паступальнымі, вярчальнымі і складанымі. А таксама водныя немеханізаваныя спускі: прамыя і з віражамі. Мантаж, наладка, абслугоўванне, рамонт і тэхнічнае дыягнаставанне атракцыёнаў падлягаюць ліцэнзаванню.

Аб'ектыўны фактар, які сведчыць пра бяспеку атракцыёнаў, — паказчык траўматызму і аварыйнасці падчас іх эксплуатацыі. Пасля пачатку нагляду за забаўляльнымі прыладамі аварый з атракцыёнамі і няшчасцяў з іх пасажырамі, якія прывялі да цяжкіх траўмаў ці смерці, не здаралася. Пры гэтым у 2016-м два няшчасныя выпадкі (адзін — лятальны) адбыліся. Аднак яны не былі звязаны з тэхнічным станам абсталявання, а выкліканы неадэкватнымі дзеяннямі пацярпелых, калі тыя самавольна ўвайшлі ў рабочую небяспечную зону рухомых частак атракцыёнаў падчас іх выкарыстання, адзначыў Пётр Клімко.

— Пільную ўвагу Дзяржпрамнагляд удзяляе падрыхтоўцы спецыялістаў і персаналу, якія займаюцца абслугоўваннем і кіраваннем атракцыёнамі. Асноўныя прычыны няшчасных выпадкаў з пасажырамі і наведвальнікамі абумоўлены менавіта памылкамі персаналу. Яны недастаткова падрыхтаваныя, не ўмеюць дзейнічаць у пазаштатных сітуацыях, недысцыплінаваныя. Недзе недагледзелі, не прышпілілі, не тую кнопку націснулі... Са слоў уладальнікаў атракцыёнаў, склад тых, хто іх абслугоўвае, за сезон можа абнавіцца двойчы, а то і тройчы. Работнікаў, якія працуюць з году ў год, няшмат, бо гэта, як правіла, сезонны занятак, за які плацяць мала.

Вядома, і самі пасажыры дзеля сваёй бяспекі павінны няўхільна выконваць правілы паводзін, якія размешчаны на стэндах перад кожным атракцыёнам. Там указваецца яго назва, дата допуску да эксплуатацыі і наступнага агляду, нумар арганізацыі-ўладальніка і самі правілы. Калі такога стэнда няма, то катацца на ім эксперты не рэкамендуюць.

«Мікс», «Брыганціна», «Танцавальная веранда»

У чатырох сталічных парках налічваецца 55 атракцыёнаў. 19 — у парку Чалюскінцаў, 21 — у Цэнтральным дзіцячым парку імя Горкага, 7 — у парку імя 50-годдзя Вялікага Кастрычніка, 8 — у парку імя 900-годдзя Мінска. Работы па замене вядуцца планава. Летась, напрыклад, у парку імя Горкага з'явіўся механізаваны атракцыён «Мікс», а ў парку Чалюскінцаў — цэлая пляцоўка з атракцыёнамі для дзяцей ад трох да 12 гадоў, дзе паставілі новы гульнявы комплекс, падзяліўся Руслан КАСЕВІЧ, начальнік упраўлення «Гарадскія паркі» ўнітарнага прадпрыемства «Мінскзелянбуд»:

— Сёлета ў парку Горкага з'явіцца новы трохузроўневы дзіцячы гульнявы комплекс – лабірынт. Атракцыён будзе ўсталяваны на месцы рускіх арэляў, якія адпрацавалі свой рэсурс. А на змену пакою смеху прыйдзе павільён з гульнявымі сімулятарамі. Сюрпрызам стане і комплекс «Брыганціна», які ўсталююць з боку вуліцы Першамайская. Гэта сапраўдны карабель з мачтамі, элементы якога выкананы з дрэва і пластмасы. Пад гульнявым комплексам «Цытадэль Нармандыя» зробяць удасканаленае пакрыццё для большай бяспекі малых.

Некалькі гадоў таму ў парках Горкага і Чалюскінцаў укаранілі зручную прапускную сістэму плацяжоў. На ўваходах на атракцыёны ўстаноўлены турнікеты, якія счытваюць QR-коды на білетах, а таксама зроблены пластыкавыя карткі наведвальнікаў. Летась з'явілася магчымасць аплачваць паслугі ў парках праз інтэрнэт і мабільны.

Штодзень усе гульнявыя комплексы будуць апрацоўвацца аэразольнымі антысептыкамі, а на саміх атракцыёнах з'явіцца антысептык для індывідуальнага выкарыстання наведвальнікамі. Парк Чалюскінцаў таксама будзе апрацаваны прэпаратамі супраць кляшчоў, паколькі менавіта там былі знойдзены гэтыя небяспечныя насякомыя. У іншых парках такой патрэбы няма, запэўніў Руслан Касевіч.

Мяркуецца, што сёлета ў парку Горкага ўсталююць яшчэ і пляцоўку з драўлянымі казачнымі фігурамі, дызайн якой пакуль прапрацоўваецца, як і праектна-каштарысная дакументацыя на рэстаўрацыю цэнтральнай уваходнай аркі парку Горкага, якая з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю.

У кожным парку ёсць дзіцячая гульнявая пляцоўка з пясочніцамі, трэнажорамі і іншымі забавамі. З 1 мая па сталічных парках пачаў вандроўку перасовачны комплекс ад гістарычнага музея. Маленькія наведвальнікі змогуць зазірнуць на экскурсію ўнутр тэматычнага фургона і паўдзельнічаць у конкурсах.

Дарослым наведвальнікам у парку Чалюскінцаў прапануюць завітаць на «Танцавальную веранду».

— Прыходзяць сюды ў асноўным людзі 45+, сустракаюцца і больш маладыя. Летась быў 101-гадовы танцор, — пахвалілася Лідзія ВЕЖНАВЕЦ, начальнік культурна-масавага сектара ўпраўлення «Гарадскія паркі» ўнітарнага прадпрыемства «Мінскзелянбуд». — Кожную суботу і нядзелю з чатырох гадзін мы чакаем тут танцораў. А на гэтых выхадных пачынаем праграму для моладзі (з сямі да дзевяці вечара), куды запрашаем яшчэ і сем'і з малымі.

Варта нагадаць усім, што непаўналетнім да 16 гадоў нельга знаходзіцца на вуліцы без дарослых з дзесяці гадзін вечара да шасці раніцы.

За апошняе дзесяцігоддзе ў краіне з'явілася 111 новых прылад, за якімі назірае дэпартамент. Пад наглядам органа 55 арганізацый, якія эксплуатуюць 245 патэнцыйна небяспечных атракцыёнаў. З іх 182 — стацыянарныя прылады, 21 — перасовачная, 42 — водныя. 84 атракцыёны ў сталіцы належаць 12 суб'ектам гаспадарання, 49 з якіх стацыянарныя, 24 — водныя горкі (14 — эксплуатуюцца круглы год) і 11 — перасовачныя. Тэрмін службы адпрацавалі 47 з іх (56 % ад агульнай колькасці паднагляднага абсталявання).

Ірына СІДАРОК

Фота аўтара