Вось і пачаўся «высокі сезон» прастуд. Вірусы атакуюць, надвор’е псуецца, від з акна наганяе тугу. Восень у нашых шыротах рэдка настройвае на пазітыўнае ўспрыманне жыцця. Мы вырашылі пагутарыць пра тое, як перажыць восень без страт, з практыкамі — медыкамі раённага цэнтра эпідэміялогіі буйнога горада. І вось што ўдалося высветліць…
Акрамя вірусаў, нас пастаянна атакуюць дрэнныя навіны пра ковід. На гэтым фоне многія неяк забыліся на больш звыклыя восеньскія небяспекі — грып, ВРЗ і ВРВІ. А, між тым, яны не дрэмлюць. І з прыходам халодных дажджоў гатовыя нагадаць пра сябе.
— Для правільнага падыходу да захворвання не мае значэння, што гэта за вірус грыпу і які штам. Важна наступнае: гэта вірус, ён перадаецца паветрана-кропельным шляхам і паражае органы дыхальнай сістэмы. Гэтых трох складнікаў дастаткова, каб сарыентавацца ў правілах прафілактыкі і лячэння, — кажа ўрач-гігіеніст ДУ «Цэнтр гігіены і эпідэміялогіі Фрунзенскага раёна г. Мінска» Валянціна Гапановіч. — Калі вы сутыкняцеся з вірусам, а ў вашай крыві няма ахоўных антыцел, вы захварэеце. Антыцелы выпрацоўваюцца ў адным з двух выпадкаў: калі вы перахварэлі або калі прайшлі вакцынацыю.
Часта людзей ад вакцынацыі супраць грыпу спыняе інфармацыя, што вакцына не здольная прадухіліць любую прастуду (так у народзе агулам называюць усё, што «насмарк, баліць горла, павышаная тэмпература і няма сіл ісці на работу»), адзначаюць дактары, і ад грыпу яна абараняе не на сто працэнтаў — дае толькі «ўмераную абарону». Стапрацэнтна эфектыўнай вакцыны не існуе. Але тут дзейнічае прынцып «Адзін за ўсіх і ўсе за аднаго».
— Неабходна, каб прышчапілася 40 % насельніцтва (горада, раёна і г. д.), і тады мы забяспечым эфектыўную абарону ад грыпу, — кажа суразмоўца.
Калі вы маладыя, здаровыя і ўпэўненыя, што грып не ўяўляе для вас пагрозы і вам не патрэбна вакцына, падумайце аб тым, што, захварэўшы, цалкам верагодна, заразіце дзяцей, пажылых і людзей з аслабленым здароўем, якія могуць памерці ад грыпу, папярэджваюць практыкі. Група рызыкі па грыпе — дзеці ад 6 месяцаў да 2 гадоў, дарослыя, старэйшыя за 65 гадоў, людзі з хранічнымі захворваннямі (астма, дыябет, ішэмічная хвароба, хваробы нырак, людзі, якія перанеслі інсульт і г. д.), а таксама ўсе, хто мае імунадэфіцыт, і цяжарныя жанчыны.
З прыходам восені кожны год як грыбы растуць артыкулы пра цудадзейныя ўласцівасці мёду і прыродны антыбіётык часнок. Гэтым шляхам часцей ідуць пажылыя людзі, а моладзь па восені актыўна скупляе вітаміны і імунастымулятары ў аптэках.
— Няма прэпаратаў і сродкаў народнай медыцыны з даказанай прафілактычнай эфектыўнасцю. Ні цыбуля, ні часнок, ні зёлкі, ні адвары, ні нават імунастымулятары з аптэкі, якія вы прымаеце або даяце дзіцяці, не могуць абараніць вас ад любога рэспіраторнага віруса наогул ці ад віруса грыпу ў прыватнасці, — кажа суразмоўца. — Усе гэтыя супрацьвірусныя прэпараты, імунастымулятары і «вельмі карысныя вітаміны» — лекі з недаказанай эфектыўнасцю. Іх эфектыўнасць — у большай ступені «эфект плацэба». Яны задавальняюць нашу разумовую патрэбнасць «нешта рабіць». Галоўная перавага ўсіх гэтых прэпаратаў — псіхатэрапія.
Такім чынам, прафілактыка ў сезон прастуд: што раяць практыкі?
Верагоднасць захварэць на грып і ВРВІ сур’ёзна зніжаецца пры правільным харчаванні, актыўным ладзе жыцця, здаровым сне і добрым настроі. Праўда, якраз з настроем восенню зусім бяда. Але ў нашых сілах калі не пазбавіцца цалкам, то па меншай меры палегчыць «сімптомы» традыцыйнай восеньскай хандры. Аказваецца, «любімы час сутак» у дэпрэсіі — раніца. Таму так важна парадаваць сябе менавіта пасля абуджэння. Падыдзе ванна з духмянай пенай, любімая музыка (песня павінна несці пазітыўны пасыл), кубачак смачнай кавы (гарбаты). Перагляд рацыёну — таксама адзін з дзейсных спосабаў барацьбы з дрэнным настроем. Невыпадкова ўсходняя медыцына (якая на многія стагоддзі старажытнейшая за еўрапейскую) лічыць навуку пра ежу важным раздзелам лячэння любых хвароб. Каб стала весялей, адмоўцеся ад аднастайнай, цяжкай ежы. Дарэчы, існуюць прадукты, якія з’яўляюцца «хуткай дапамогай» для нашага настрою. Іх пяць, і яны цалкам даступныя.
І яшчэ адна парада. Менавіта восенню асабліва важна навучыцца адпачываць. Медыкі адзначаюць, што калі чалавек псіхалагічна расслабляецца, колькасць інтэрлейкінаў (галоўных клетак імуннага адказу супраць вірусаў грыпу і рэспіраторных інфекцый) у крыві павышаецца. Знайдзіце вольны час для хобі, якое прыносіць радасць. Але рэлакс не варта блытаць з гультайствам. У сумных і нудных ад марнавання часу людзей (як пацвярджаюць даследаванні) колькасць інтэрлейкінаў у крыві не расце.
Аляксандра АНЦЭЛЭВІЧ
Мерапрыемства праводзіцца на добраахвотнай аснове.
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
