«Паеш, бо астыне». «Надзень шапку, а то прастудзішся». «Я купіла табе світар, ідзі прымерай»...
Мацярынская любоў не мае, здаецца, межаў! Калі прыязджаю праведаць, мама, такое ўражанне, гатовая аддаць мне ўсё! Прычым, я магу адмаўляцца, не браць — яна ўсё роўна зробіць па-свойму.
Ніколі не забудуся, як разам з ёй сустракалі Новы год, як назаўтра я стаў збірацца ў дарогу (вучыўся ў сталіцы), як мама спытала: «Табе пакласці селядца пад футрам?»
Я сказаў «не», бо шмат розных салатаў было за святочным сталом, і забыўся — не праверыў. А прыехаў у Мінск і знайшоў у сумцы аж тры «пластмаскі»: у адной быў той самы селядзец, у другой — аліўе, у трэцяй — мімоза. Усе салаты былі шчодра запраўленыя маянэзам.
Хай не адразу, але я іх з'еў: не прападаць жа дабру?... І сам потым ледзь не прапаў: так дрэнна было...
Але ж прайшоў нейкі час, і я на той выпадак амаль забыўся. А тут тэлефануе мама і для нечага пытае мой мінскі адрас. Я — чымсьці заняты — нават не падумаў, а навошта?
Праз пару дзён гляджу — у паштовай скрыні паведамленне аб нейкай пасылцы, якую трэба забраць у найбліжэйшыя дні, у найбліжэйшым аддзяленні сувязі.
Нічога не разумеючы, пайшоў (а гэта кіламетры са два, калі напрасткі, бо ехаць з перасадкамі). А тут дзень пагодны, настрой — такі ж, бо чакаў сюрпрызу, думаў, ад каго?..
На пошце паказаў паведамленне, пашпарт, і аператар вынесла скрынку — немалую і, відаць, цяжкаватую.
— Можа, тут памылка? — занерваваўся я, але на пасылцы тут жа ўбачыў мамін почырк і сціх: дык вось для чаго яна пыталася адрас...
Зваротны шлях з больш чым паўпудовай скрыняй на плячы (каб ведаў, хоць бы каляску нейкую ўзяў!) здаўся нашмат даўжэйшы: некалькі разоў я садзіўся адпачыць. Але ж спачатку пазваніў матулі: спытаў, няўжо складана было папярэдзіць, што хоча нешта адправіць?
— Ой! — насцярожылася мама, — гэта што — мая пасылачка (?!) так хутка дайшла? Быць не можа!.. Ты паглядзеў, што там?
— Не, — кажу. — Давай пазней стэлефануемся...
Праўду кажу: дадому тады ледзь прыцягнуўся, і пакуль нёс, нават уявіць не мог, што ж там унутры?
Стомлены, спатнелы, надрэзаў мешкавіну, узарваў накрыўку. У скрынцы ляжалі два слоічкі з варэннем, ладны шмат сала, некалькі пар шкарпэтак... Уся астатняя прастора была запоўненая невялічкімі, круглымі, чырвонымі... бурачкамі (!). «Навошта яны мне? — хацеў спытаць у мамы. — Як ты дацягнула гэта ўсё на пошту? Колькі каштавала перасылка?..»
Я быў раздражнёны і злы... А мама, здаецца, наадварот: сказала, што хацела мяне парадаваць, што бурачкі сёлета — адзін к аднаму: салодкія, смачныя! І так урадзілі...
Толькі праз шмат гадоў я зразумеў, што мама клапоціцца пра мяне, як можа і як умее, што яе любоў мацнейшая за любыя мае аргументы, што я ні на мікрон не змагу змяніць яе пачуцці і жаданні — напрыклад, парадаваць... А вось сваю рэакцыю на ўсё — дык нават павінен.
З гэтым, новым усведамленнем, жыць стала неяк прасцей і нават здаравей, бо з мамінай «падачы» я, здаецца, назаўсёды адмовіўся ад шкодных салатаў пад маянэзам.
І пры гэтым — не паверыце — здаецца, ні разу яшчэ не бачыў у продажы і не еў такіх смачных чырвоных бурачкоў.
Артур Грэчка,
г. Віцебск.
Праўду кажуць, што здараецца на вяку і па спіне, і па баку. Маладым сёння цяжка выбраць прафесію і атрымаць адукацыю, цяжка знайсці работу. А ўжо цікавую ды ў нейкай фірме з добрым заробкам, дык і зусім немагчыма — хіба па вялікім блаце, па сяброўстве, па сваіх выключных якасцях, калі яны такія ёсць. Калі ж нічога з пералічанага няма і нават не прадбачыцца — пішы прапала...
Цяжка цяпер і сям'ю ствараць, дзяўчатам замуж выходзіць.
Дык вось. Быў у нас адзін знаёмы. Па пашпарце — ні многа ні мала — Веньямін, па жыцці — Веньчык, бо ну нічога на ім: ні ладу, ні складу, хіба форсу — вышэй галавы...
Ён меў ад чаго: у старэйшага брата — фірма свая. Значыць, у Веньчыка добрая работа, бачнасць павагі, заробкі... Да таго ж, брат сваю дарагую машыну мяняў на яшчэ даражэйшую. Малодшаму, глядзіш, «старая» засталася. І кватэру яму брат прыкупіў...
Веньчык пра гэта не любіў распавядаць: хваліўся, што ён сам на ўсё гэта грошай назбіраў, сам вось гэтак абжыўся...
Калегі ды знаёмыя слухалі ды пасмейваліся, бо добра ведалі, што ў яго і адкуль, аднак не пярэчылі: старэйшы брат клапаціўся пра свайго малодшага, як пра малога...
А Веньчык тым часам жаніцца надумаў — нават добрую дзяўчыну ўзяў. Пайшла... Ну чаму б і не: фірмач, з кватэрай, з машынай... Сам (?) усяго дабіўся... Думала дзеўка, што зажыве. Аж не — муж яе ці не з першых дзён перад фактам паставіў: я, маўляў, цябе ашчаслівіў, за жонку ўзяў, дык ты цяпер служыць мне павінна, ледзьве (прабачце) не ногі мыць і ваду тую піць.
Маладзіца (дзіця, можна сказаць, 19 гадоў) старалася, дагаджала, зносіла ўсе яго выбрыкі, бо спачатку кахала, потым цяжарная была, потым сынок нарадзіўся, да таго ж — вельмі кволенькі, хваравіты... Дактары ледзь не адразу сказалі, што малога трэба на мора, у санаторый вазіць.
Веньчык ездзіць туды адмовіўся («са сваім самаварам ды з дзіцем яшчэ!»)... Сыну лячэнне аплачваў, а вось жонцы, здаецца б, і рубля ў дарогу не даў! Ды што там, каб не фарсіла, сам рэчы ёй складваў: пару старых, яшчэ дзявоцкіх, сукенак, такія ж туфлі-басаножкі, халацік... І купальнік — самы закрыты, як у бабулі ягонай быў.
Што яшчэ цікава — адправіць ён іх з дому, у цягнік пасадзіць, а сам на рабоце хваліцца: маўляў, грошай даў у абрэз, каб жонка сабе «ні херасу, ні капучына — нічога дазволіць не магла».
Яна і не дазваляла, відаць, аднак вярталася з дзіцем назад — і не пазнаць было! Хлопчык весялейшы, здаравейшы, і жонка чамусьці іншая — няма ранейшай пакоры...
Такім чынам з'ездзіла яна адзін раз у той санаторый, потым другі, у трэці Веньчык ужо не пусціў бы, — дактары насядалі: «Малому трэба паўднёвае сонца».
Трэба дык трэба — адправіў. З нецярпеннем чакаў назад, а дачакаўся... позвы ў суд. Жонка на развод падала.
Аказалася, што яе прыгажосць (нават у бедных строях) разгледзеў доктар, які лячыў малога, і дадому больш не пусціў.
Так што Веньчык адзін цяпер п'е свой херас ды капучына. І, напэўна ж, добра ведае смак?
Любоў Чыгрынава,
г. Мінск.
Ад нашай вёскі да райцэнтра кіламетраў з пяць. І гэта цяпер ледзь не ў кожнага ёсць машына. Раней, каб дабрацца, трэ было запрагаць канька, а найчасцей — трапаць пехатой.
Мая цётачка Алена якраз так рабіла, прычым расцягвала сваё турнэ дні на тры: у першы выходзіла з дому (як правіла — напярэдадні свят), спынялася ў дачкі, гасцявала, купалася ў ванне (сваёй лазні ў вёсцы не было), начавала, нараніцу адпраўлялася ў царкву. Адтуль, пасля службы, вярталася назад да дачкі, зноў заставалася нанач і толькі назаўтра, можна сказаць, новым чалавекам (ведама, адпачыўшы...) маршыравала дамоў, дзе ўвесь гэты час гаспадарыў муж. І добра спраўляўся: даглядаў карову, свіней, авечак, розную іншую жыўнасць...
Але ж парадак быў не толькі з гэтым. У вёсцы, амаль у кожнай хаце, была самагонка. У дзядзькавай, вядома ж, таксама, але да таго, як цётка пойдзе ў горад, бо пасля...
Значыць, неяк раз вяртаецца гаспадыня дадому, пераадзяваецца, аглядае гаспадарку, а заадно — выяўляе «недастачу»: няма трохлітровіка з самагонкай! Яна тут жа ў наступ:
— Ну што? Ты зноў сваю хеўру сабраў?! Зноў усё апрыходаваў? Кажы, хто памог, хто прыходзіў?
— Барыс... Валодзя, Мішка...
Дзядзька вінавата пералічвае, цётка — шкада ж гарэлкі! — траціць цярпенне. Крычыць:
— На халеру тут быў Барыс?!
— Баба, ну ты бессаромная, — кажа дзядзька сваё любімае слова. — Барыс жа мой брат!
— Добра, — згаджаецца цётка. — А навошта Валодзя?
— Як гэта навошта?! — не разумее дзед. — Ён жа пляменнік!
— Ну добра, гэтыя двое сваякі, — лагаднее пакрысе жанчына. — А Міша?.. Ён табе хто?
— Ну, ты спытаеш: «Хто Міша?!»... Як гэта хто?! Ён жа сусед! Разумееш?! (Гэта яшчэ адно дзядзькава любімае слова).
— Праўда, сусед, — уздыхае цётка. — А вось Сашка? Ты навошта Сашку ў хату паклікаў? Ён жа не брат, не сват — ніхто...
— Хто ніхто? Сашка? Дык ён жа такі аматар, любіцель выпіць! Бабка, без яго — ніяк!
І сапраўды, згаджаецца цётка, без такіх аматараў, без любіцеляў выпіваць — як пад плот выліваць!
Шчасце, што не ўсіх дзед у хаце сабраў, што другі трохлітровік пакуль застаўся — і нязнойдзены, і поўны...
Магчыма, да наступнага цётчынага паходу ў горад.
Алена Панцялеева,
Нясвіжскі раён.
Рубрыку вядзе Валянціна ДОЎНАР
Фота pixabay.com
Конкурс на найлепшую «вясёлую і праўдзівую гісторыю», надрукаваную ў 2021-м, паціху-памалу завяршаецца, падводзяцца папярэднія вынікі, вітаюцца любыя прапановы-ўражанні і, вядома ж, новыя аўтары, новыя творы! Так што пішыце (пажадана — са зваротным адрасам, нумарам тэлефона) і ведайце: чалавек, які смяецца не менш за 17 хвілін на суткі, прадаўжае сабе жыццё на цэлы год. Значыць, рабіце высновы!
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
