Спачатку анекдот. Свякроў тэлефануе нявестцы: «Ну, як там мой сыночак?» — «Ды як, як... Гарэлку п'е, па бабах швэндаецца!»... — «Ну, дзякуй богу, абы не хварэў!»
Заўважана, анекдоты пра свякруху і нявестку прыкметна злейшыя, чым пра цешчу і зяця. Чаму так адбываецца? Чаму лад паміж гэтымі жанчынамі цяжка дасягальны? Пры якіх умовах гэта магчыма? Разбіраемся разам з псіхолагам Таццянай Шарандай.
Старэйшае пакаленне яшчэ, напэўна, памятае той час, калі лічылася нармальным называць свякроў мамай. Сёння гэта ўжо анахранізм патрыярхальнага грамадства. Па словах псіхолага Таццяны Шаранды, 99 % яе кліентак катэгарычна супраць таго, каб карыстацца такім зваротам да маці мужа. Ды і сучасным свякрухам гэта не падабаецца.
— Адносіны са сваёй маці і свякрухай — гэта дзве зусім розныя гісторыі. З мамай звычайна дачка заадно, са свякрухай нявестка вельмі часта «ў контрах», таму што змагаецца за свайго мужчыну...
— Мы часта нават не заўважаем, як у сем'ях праграмуюць будучыя адносіны сваіх дзяцей, — падкрэслівае Таццяна Шаранда. — Напрыклад, маці кажа дачцэ: «Вучыся зарабляць, каб не залежаць ад мужа і ад яго радні. Свякроў — гэта не мама. Будзе ўвесь час «пілаваць». Ты вытрымаеш такое? Ды і навошта? Лепш сабраць рэчы і сысці ва ўласную кватэру». Хіба гэта не псіхалагічная ўстаноўка на будучыню? Ці варта здзіўляцца, што жанчына, выходзячы замуж, апрыёры настроена на вайну з мамай свайго спадарожніка?
Спецыялісты кажуць, што мужчына часта неўсвядомлена шукае сабе жонку, падобную на маці. Падабенства нявесткі і свякрухі можа толькі ўзмацняць напружанне паміж імі. Дапусцім, мужчына, выхаваны аўтарытарнай мамай, знаходзіць спадарожніцу жыцця з такім жа псіхатыпам. Наўрад ці паміж дзвюма ўладнымі жанчынамі ўсталююцца гарманічныя адносіны. Верагодней за ўсё, кожная з іх будзе імкнуцца да таго, каб мужчына скакаў пад яе дудку.
—Традыцыйна няпроста складваюцца адносіны нявестак са свякрухамі, якія гадавалі сыноў без мужчынскай падтрымкі, — адзначае псіхолаг. — Маці-адзіночкі, разведзеныя жанчыны ўкладаюць шмат сіл, часу, сродкаў у сваіх сыноў, часта ахвяруюць асабістым жыццём, калі патэнцыйныя спадарожнікі жыцця ставяць іх перад выбарам: альбо я, альбо сын. І вядома, ім цяжка бывае змірыцца з тым, што «дывідэнды» з іх укладаў здымаюць «шалахвосткі», якія ахамуталі іх цудоўных хлопчыкаў. Нездарма раней казалі: «Гадаваць сына — гэта гадаваць дрэва ў чужым садзе. Ураджай будуць здымаць іншыя».
Сярод шкодных свякрух дастаткова і замужніх, якія маюць аднаго сына, на якога яны глядзяць як на спадкаемцу фамільных «капіталаў», гаранта шчаслівай будучыні, звязанага з унукамі. Такія свякрухі прад'яўляюць вельмі высокія патрабаванні да выбранніц сваіх сыноў.
— А якія памылкі ва ўзаемаадносінах часцей за ўсё дапускаюць свякрухі і нявесткі?
— Галоўная памылка свякрух — іх упэўненасць у тым, што, улазячы ў маладую сям'ю і даючы парады, яны дзейнічаюць на карысць.
Ёсць катэгорыя жанчын, якія адкрыта гэтага не робяць, але яны небяспечны тым, што мякка сцелюць: рэгулярна запрашаюць сына да сябе на абеды, прыносяць разнасолы ў дом маладой пары і гэтак далей. Гэткі дакучлівы «клопат» з часам здольны разбурыць шлюб. Накшталт добрых намераў, якімі высцілаецца дарога ў пекла.
З боку нявестак канфлікты спараджаюцца часцяком праз іх стаўленне да мужа як да ўласнасці, на якую ніхто не мае права замахвацца, кіраваць якой яны хочуць аднаасобна і так, як лічаць патрэбным. Абедзве гэтыя пазіцыі дыктуюцца махровым эгаізмам жанчын.
Прыклады добразычлівых адносін заўсёды тлумачацца блізкасцю светапоглядаў, уменнем супрацоўнічаць. Разумныя свякрухі і нявесткі паважаюць суверэнітэт адна адной, не парушаюць чужых межаў і ў карэктнай форме адстойваюць сваё. Яны ўмеюць дамаўляцца і не бачаць адна ў адной саперніц.
— Нявестка ж можа эфектыўна ўплываць на свякроў праз мужа. Невыпадкова кажуць: «Начная зязюля дзённую перакукуе».
— Паміж мужам і жонкай — велізарная колькасць нітак, што звязваюць, і разумная жонка абавязкова іх задзейнічае. Прывяду гісторыю з уласнай практыкі. Свякроў аддала двухпакаёвую кватэру сыну і нявестцы, а сама засталася ў іншай, крыху горшай. Пры гэтым у адсутнасць маладых прыходзіла да іх, перастаўляла мэблю, перакладала рэчы, мыла посуд. Быццам бы клапацілася. Але нявестка, зразумела, нервавалася з прычыны такіх паводзін, парушэння межаў. На прыёме я параіла маладой жанчыне будаваць сваё жыллё, патлумачыўшы мужу: гэта неабходна
ў інтарэсах яго любімай мамы.
І парада дала вынік. Муж падняўся з канапы, пачаў дзейнічаць. Яны пабудавалі трохпакаёвую кватэру, маме вярнулі яе аднапакаёвую. Сям'я не толькі не распалася з-за празмернага «клопату» свякрухі, але і нават умацавалася.
Жыць маладой сям'і ў любым выпадку лепш асобна, нават калі свякроў паладзіла з нявесткай. Дзве жанчыны на адной кухні — гэта выбухованебяспечная сітуацыя, якой трэба пазбягаць. Калі свякроў і нявестка першапачаткова не гатовыя да супрацоўніцтва, то чым менш яны кантактуюць, тым лепш для ўсіх. Але пры жаданні любыя напружанасці можна ліквідаваць. Стаўку хацелася б рабіць на свякрух — яны больш вопытныя, самі калісьці былі нявесткамі, павінны разумець маладых.
Калі маці зацікаўлена ў сямейным шчасці сына, яна здолее чым-небудзь ахвяраваць і выбудаваць правільную лінію паводзін. Дапусцім, нявестка пачынае маніпуляваць дзецьмі. Мудрая свякроў ніколі не стане ўключацца ў гэтыя «гульні». Памятаю паказальны выпадак. Унучка падзялілася з бабуляй: «Мама кажа: ты дрэнная гаспадыня, зусім не ўмееш гатаваць». «Ой, і праўда, трэба мне вучыцца», — адказала разумная бабуля. На жаль, такая рэакцыя — выключэнне. Нярэдка свякроў пры ўнуках пачынае паліваць брудам іх маці. Ну і хто ад гэтага выйграе?
— Якім, дарэчы, павінен быць удзел свекрыві ў выхаванні ўнукаў? Можна ёй перадаручыць дзяцей, калі нявестка, напрыклад, імкнецца хутчэй выйсці на працу?
— Маё цвёрдае перакананне — дзяцей павінны выхоўваць бацькі, а бабулі (і свякрухі, і цешчы) і
дзядулі павінны дапамагаць. Да мяне часта прыходзяць дарослыя, якія прызнаюцца: «Ведаю, што маму трэба любіць, але больш люблю бабулю, у якой жыў(ла) да школы і значна больш прывязаны(а)». У кожнага пакалення — свая сістэма выхавання, свае прыярытэты. Каб выбудаваць з дзіцем здаровыя адносіны, ім трэба займацца. Фарміраванне дзіцяча-бацькоўскай прыхільнасці асабліва важна ў дашкольны перыяд.
— Якую пазіцыю павінен заняць мужчына, каб мінімізаваць канфлікты паміж жонкай і мамай?
— Сфарміраваны мужчына не дазволіць кіраваць і маніпуляваць сабой. Ён будзе прысвячаць маме і жонцы столькі часу і ўвагі, колькі палічыць патрэбным. Яшчэ да жаніцьбы ён агучыць пазіцыю сваёй выбранніцы: наяўнасць жонкі — гэта не падстава, каб парваць з маці, ён будзе ёй дапамагаць і падтрымліваць, але гэта ніякім чынам не пойдзе на шкоду сям'і. Для сапраўднага мужчыны не праблема растлумачыць і маме, і жонцы, за якія чырвоныя лініі ім не варта пераступаць.
Вольга ПАКЛОНСКАЯ
Прэв’ю: pexels.com
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».