Напярэдадні Міжнароднага дня кнігі і аўтарскага права гродзенскія пісьменнікі зрабілі прэзентацыю новага нумара абласнога літаратурнага альманаха. Для літаратурнай грамадскасці гэта падзея даволі значная. Нумар рыхтаваўся на працягу трох гадоў, а часопіс стаў выходзіць у свет з 2009 года. Большасць аўтараў — члены абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі, але ёсць і новыя імёны. Гэта моладзь, якая заяўляе аб сабе цікавымі творамі.
Прэзентацыя прайшла ў абласной навуковай бібліятэцы імя Карскага. Сюды прыйшлі многія аўтары новага літаратурнага зборніка. Было адзначана, што мерапрыемства праходзіць падчас міжнароднага Дня кнігі і аўтарскага права, які адзначаецца 23 красавіка. Дарэчы, такая традыцыя з’явілася напачатку ХХ стагоддзя ў Іспаніі, калі мясцовыя гандляры кніг вырашылі правесці грандыёзны кніжны кірмаш. А пазней, у 1996 годзе на пасяджэнні ЮНЭСКА гэта дата была зацверджана афіцыйна.
Так супала, што менавіта да гэтай даты быў падрыхтаваны і выхад новага нумара часопіса «На Нёманскай хвалі». За тры гады ў пісьменнікаў з’явілася шмат новых твораў, некаторыя з якіх трапілі на старонкі альманаха.
— Мы зрабілі яго вельмі каляровым, з партрэтамі аўтараў, з ілюстрацыямі нашай творчай дзейнасці, — распавяла старшыня гродзенскага аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Людміла Кебіч. — Тут на здымках можна ўбачыць і прэзентацыю кніг, выступленні, вандроўкі, паездкі. Вось, напрыклад, пераможца ў літаратурным конкурсе на міжнародным фестывалі ў Брэсце маладая выкладчыца ГрГУ імя Янкі Купалы Антаніна Нуратдзінава. Дзіцячы паэт Віктар Кудлачоў, які часта сустракаецца са школьнікамі. Творы гэтых майстроў слова апублікаваны ў альманаху. Тут проза і паэзія, і публіцістыка, і крытыка, і дзіцячая літаратура. Многія выступілі ў іншых сваіх якасцях, напрыклад, Руслан Казлоўскі, кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры беларускай мовы і літаратуры ГрГУ імя Янкі Купалы заўсёды выступаў як публіцыст, літаратурны крытык, а ў гэтым нумары ён заявіў аб сабе як паэт. у яго цікавыя байкі, вершы ў фальклорным стылі. А ўсяго ў альманаху прадстаўлены каля 40 членаў Саюза пісьменнікаў і тры госця — не членаў грамадскай арганізацыі. Сёлета гэта паэтэса з Мінска Бажэна Мацюк, празаік з Нясвіжа Зоя Кулік-Капуста і маладая паэтка Кацярына Ігнацюк з Гродна.
Сярод аўтараў — пераможцы прэстыжнай абласной прэміі імя Аляксандра Дубко, у якой ёсць намінацыя «Пісьменнік года». Таксама прадстаўлены лаўрэаты літаратурнага конкурсу імя Цёткі. Як зазначыла суразмоўца, тэматыка адлюстроўвае наша сучаснае жыццё. У паэтаў галоўныя тэмы — малой радзімы, краіны і кахання. Але пішуць і на іншыя тэмы. Быў год народнага яднання — з’явілася вельмі шмат вершаў, з якіх была створана на сайце віртуальная кніга. Трохгоддзе малой радзімы таксама паўплывала на творчасць паэтаў — многія адгукнулія на гэтую блізкую кожнаму чалавеку тэму.
Вядома, выхад альманаха — гэта толькі частка той дзейнасці, якую ажыццяўляе літаратурнае кола Гродзеншчыны. Напрыклад, толькі за мінулы год членамі Саюза пісьменнікаў напісана 30 кніг.
Зараз ідзе падрыхтоўка да 140-годдзя з дня нараджэння Якуба Коласа і Янкі Купалы. Вырашылі стварыць калектыўны зборнік прысвячэнняў класікам беларускай літаратуры. Ужо даслана нямала прапаноў і твораў. Сюды таксама ўвойдуць матэрыялы аб Багушэвічы, Багдановічы, Цётцы, Ажэшкі, Быкаве. Па словах Людмілы Кебіч, такі матэрыял будзе цікавы і для настаўнікаў, і для навукоўцаў, і для гісторыкаў. Некаторыя артыкулы надрукаваны і ў новым нумары альманаху «На Нёманскай хвалі».
Як зазначыў член Саюза пісьменнікаў Дзмітрый Радзівончык, альманах з’яўляецца працягам старадаўніх традацый не толькі літаратурных, але і традыцый выдання літаратурных альманахаў на Гродзеншчыне, якія налічваюць ужо стагоддзі. Альманах прадставіў пляцоўку, каб найбольш поўна адлюстраваць творчыя памкненні ў дачыненні грамадскага жыцця. Пісьменнік мае на ўвазе сваю паэму «Ветрагон». Як вызначыў сам аўтар, паэма — гэта водгук на падзеі ў 2020 годзе ў Беларусі.
— Галоўная думка — роля інфармацыі ў жыцці сучаснага грамадзяніна. Яна можа мець як станоўчае, так і адмоўнае значэнне, як стваральнае, так і разбуральнае. Каб пазбегнуць разбуральнага эфекту ў нашым жыцці, патрабуецца пільна прыглядацца да навакольнага свету, правільна ацэньваць жыццё грамадства, дзяржавы, а гэта прынцыпы гуманізму, патрыятызму, якія ад веку былі галоўнымі, магістральнымі ў творах пісьменнікаў Беларусі, у тым ліку і Гродзеншчыны, — заўважыў Радзівончык.
Калі гаварыць аб новых імёнах, пісьменнік вызначыў гродзенку Вікторыю Смолка, якая зараз вучыцца ў аспірантуры БДУ, яна аўтар двух зборнікаў вершаў і самы малады член Саюза пісьменнікаў Беларусі.
Гаворачы пра бліжэйшыя планы, старшыня гродзенскага аддзялення Саюза пісьменнікаў Людміла Кебіч звярнула ўвагу на шэраг міжнародных праектаў. У рамках супрацоўніцтва з Расіяй сёлета будзе выдадзены сумесны зборнік паэзіі. Ёсць агульны праект з Калінінградам. Вершы гродзенцаў друкуюцца ў расійскім часопісе «Берагі». На днях адбудзецца прэзентацыя зборніка, прысвечанага Чарнобылю, дзе прадстаўлены і 10 гродзенскіх аўтараў. Дарэчы, прэзентацыя зборніка мае адбыцца 25 красавіка ў сталічнай бібліятэцы імя Янкі Купалы. Зараз рыхтуецца да выхаду ў свет зборнік, які прысвечаны Году гістарычнай памяці. Ён выйдзе ў гэтым годзе. Таксама будзе выпушчаны зборнік да Дня беларускага пісьменства.
Маргарыта УШКЕВІЧ
Фота аўтара
Інтэрв'ю з алімпійскім чэмпіёнам па фехтаванні.
Прафесійна, аператыўна, па-добраму.
