Беларускія асабліва ахоўныя прыродныя тэрыторыі ўпершыню рэалізуюць новы, унікальны для Беларусі вопыт супрацоўніцтва з установамі адукацыі, які пазней можна будзе пашырыць у маштабах усёй краіны.
Чатыры найбуйнейшыя мясцовыя ААПТ — заказнікі «Асвейскі», «Налібоцкі», «Азёры» і «Чырвоны бор» — аб'ядналі намаганні са школамі, каб стварыць сетку клубаў юных эколагаў. Яна дапаможа павысіць узровень экалагічных ведаў школьнікаў.
Аўтары праекта ўпэўнены, што такі фармат экалагічнай адукацыі дапаможа сфарміраваць у дзяцей экалагічную адукаванасць і культуру «зялёных паводзін», пашырыць веды пра экатурызм як адзін з кірункаў развіцця зялёнай эканомікі ў нашай краіне.
У аснову ініцыятывы па стварэнні сеткі клубаў юных эколагаў леглі напрацоўкі раней рэалізаваных экалагічных і адукацыйных праектаў Праграмы развіцця ААН (ПРААН) у Беларусі.
У эксперыменце бяруць удзел Асвейская сярэдняя школа Верхнядзвінскага раёна, Клясціцкі дзіцячы сад — сярэдняя школа імя В. А. Хамчаноўскага Расонскага раёна (Віцебская вобласць), сярэдняя школа № 1 г. Валожына (Мінская вобласць) і Азёрская сярэдняя школа (Гродзенская раён), размешчаныя каля гэтых заказнікаў. Створаныя на іх базе клубы юных эколагаў ужо аб'ядналі больш за 100 чалавек — 80 дзяцей і 20 экспертаў-эколагаў. У клубах дзеці будуць знаёміцца ў раслінным і жывёльным светам запаведных тэрыторый, даведаюцца пра важнасць захавання прыроды і біяразнастайнасці для дабрабыту чалавека.
Клубы юных эколагаў будуць узаемадзейнічаць з абласнымі клубамі экалагічнага маніторынгу, рэгіянальнымі рэсурснымі цэнтрамі і ўстановамі адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйны праект «Зялёныя школы». У перспектыве на іх базе таксама можа пачаць развівацца экалагічны валанцёрскі рух.
Да створанай сеткі клубаў юных эколагаў ужо далучыліся спецыялісты кафедры фізіялогіі чалавека і жывёл Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы. У планах — пашырыць колькасць партнёрскіх ВНУ у Віцебскай і Мінскай абласцях і наладзіць узаемадзеянне на ўзроўні ВНУ — школа — прыродаахоўныя ўстановы.
Першыя сумесныя мерапрыемствы заказнікаў і сеткі клубаў юных эколагаў прайшлі сёлета ў Віцебскай, Мінскай і Гродзенскай абласцях. Акцыя «Экалагічны мост» сабрала вучняў з Расонскага раёна на семінар з інтэрактыўнымі мерапрыемствамі, экскурсіямі ў заказнікі «Чырвоны бор» і «Сіньша». У рамках акцыі ў інклюзіўным экалагічным квэсце ўзялі ўдзел людзі з інваліднасцю з аддзялення дзённага знаходжання для інвалідаў і людзей пажылога ўзросту гарадскога пасёлка Расоны. Валожынскія школьнікі наведалі з экскурсіяй заказнік «Налібоцкі».
Таццяна Мельман, дырэктар Клясціцкага дзіцячага сада — сярэдняй школы імя В. А. Хамчаноўскага:
— Экалагічнае краязнаўства для нас — напрамак не новы, мы ўжо больш за дзесяць гадоў працуем па розных краязнаўчых праектах. А апошнія тры гады вучні школы актыўна займаюцца даследаваннямі на тэрыторыі заказніка «Чырвоны бор» у галіне экалагічнага і гістарычнага краязнаўства.
Новы праект — цікавы вопыт. Дзякуючы яму дзеці больш даведаюцца пра асабліва ахоўныя прыродныя тэрыторыі, змогуць атрымаць каштоўныя веды па гэтай тэме. Наша ж установа адукацыі атрымае магчымасць набыць тэматычную літаратуру, абсталяванне для правядзення назіранняў у прыродзе і новых доследаў.
Нашы навучэнцы ўжо не раз паспяхова выступалі на абласных і рэспубліканскіх канферэнцыях са сваімі даследаваннямі па прыродаахоўных тэрыторыях, а цяпер, думаю, у нас гэты кірунак будзе толькі пашырацца.
Праект «Развіццё экалагічнага турызму для садзейнічання зялёнаму пераходу да інклюзіўнага і ўстойлівага росту» рэалізуецца ПРААН сумесна з Міністэрствам прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь пры фінансавай падтрымцы Расійскай Федэрацыі.
Настасся АЛЯКСЕЕВА
Фота заказніка «Чырвоны бор»
Існуюць строгія патрабаванні да месцаў для купання.
Яе песні займаюць першыя радкі ў музычных чартах краіны, пастаянна гучаць на радыё і тэлебачанні.
