...У мяне вельмі дрэнны характар (а мо наадварот — добры?), бо я ўсё сваё жыццё нешта выкручваю ды выгадваю, думаю, на чым сэканоміць! То нешта вазьму і перашыю, то, як у той казцы, «па сусеках паскрабу» ды пірог спяку, а то познім вечарам прабягуся па крамах, каб па спецыяльных зніжках купіць прадукты.
Часта ў гэтых «прабежках» мяне суправаджае муж. Асабліва цяпер, калі рана цямнее...
У той вечар нам з ім відавочна пашанцавала: схадзілі, здаецца, у пяць крам, стаміліся: я — ад выбару і куплі прадуктаў, муж — ад пешай прагулкі (у крамы, як правіла, ён не заходзіць)... Але ж гэта не марна было: дзякуючы розніцы ў цэнах, «эканомія» склала амаль дзесяць рублёў! Для некага, можа, і дробязь, а мне дык прыемна! Бо яшчэ і муж прызнаў: «Хто рана спаць не кладзецца, у таго і капейка вядзецца». Я ад гэтых слоў магла б і зусім не спаць: сіл з'явілася столькі, што, здавалася, горы звярну!.. І свет абдыму...
«Трах-цібідах-цібідах» (заклён старога Хатабыча): маё жаданне, падобна, збываецца! Па нашым двары неяк вельмі няўпэнена сноўдае адзінокая жанчына: размаўляе сама з сабой, часам уздымае рукі...
— Вы некага чакаеце? — пытаю ў яе.
— Не, я заблудзілася, — спалохана прамаўляе незнаёмка. (Ад яе — гадоў сарака, досыць добра апранутай — здалёк патыхае спіртным).
— У некага, — цікаўлюся, — былі ў гасцях?
— Не... Я не ведаю, як сюды патрапіла. Мне холадна.
Жанчына захінае полы незашпіленага паліто.
— А дзе ж вы жывяце? — працягваю допыт.
«Згуба» называе свой раён.
— Да яго далёка... Ды і позна ўжо. Вам трэба выклікаць таксі.
— Так-так! — узрадавалася жанчына.
Мой муж скептычна назіраў, як яна выцягнула з кішэні дарагі смартфон, як, пастукваючы даўжэзнымі пазногцямі, спрабавала пальцам вадзіць па цёмным экране... Мабільнік чамусьці не працаваў.
— Вы не маглі б мне выклікаць таксі? — спытала ў нас незнаёмка. — Я за яго заплачу, у мяне ёсць грошы.
Ну што было рабіць: я дастала свой мабільнік, набрала дыспетчара, сказала, што еду не сама, а п'янаватая дама.
— А грошы ў яе ёсць? — спытаў дыспетчар.
— Кажа, што ёсць.
Хвілін з пяць мы чакалі машыну. Незнаёмка за гэты час паспела расказаць нам, што ў яе добрая работа і двое дзяцей... Паспела падзякаваць за разуменне і сесці ў машыну. На развітанне мы параілі ёй не піць...
Таксі ад'ехала і праз хвіліну вярнулася назад. Кіроўца высунуўся з акна і сказаў, што грошай у пасажыркі няма, а без іх ён нікуды яе не павязе...
Вы здагадаліся: дамоў мы вярнуліся з прадуктамі, але без сэканомленай дзясяткі. На што муж па-філасофску зазначыў, што яе трэба было зберагчы... Нават ведаючы, на што канкрэтна патраціш.
Н. СЯМЁНАВА
г. Гомель
Сустрэча з былым аднакурснікам ды праз дзесяцігоддзі (!) — гэта, згадзіцеся, падзея, прычым прыемная! Мы з ім нагаварыцца не маглі!.. А да ўсяго Валера згледзеў у мяне стос звяздоўскіх «праўдзівых гісторый» (мне іх цікава не толькі чытаць, але і перачытваць) ды ўзяўся расказваць свае. Амаль даслоўна:
— Некалі нас, настаўнікаў з вышэйшай катэгорыяй, запрашалі ва ўстановы сярэдняй спецыяльнай адукацыі прымаць уступныя экзамены. Так, маўляў, прасцей засцерагчыся ад розных злоўжыванняў з боку сваіх выкладчыкаў, забяспечыць большую аб'ектыўнасць...
Нешта ў гэтым і сапраўды было.
Дык вось, дзень як дзень: мы, экзаменатары, дружна разышліся па сваіх аўдыторыях. Я, перад тым як пачаць дыктоўку, выканаў адпаведныя фармальнасці... І тут дзверы адчыняюццы, у пакой заходзяць дырэктар вучылішча і з ім нейкі вельмі важны акулярык. «Гэта Пётр Пятровіч» (прозвішча ўжо не щ мяці), — прадстаўляе яго дырэктар, называе пасаду і досыць высокую кантралюючую інстанцыю, кажа, што «госць» будзе сачыць за ходам экзамена.
Будзе дык будзе: няхай!
Той і сапраўды кіруе ў глыб аўдыторыі, садзіцца за апошні стол, працірае акуляры, з папкі дастае паперы...
Трэба разумець, заўвагі будзе запісваць?..
Гэта, мякка кажучы, непрыемна, але ж віду я не падаю: усё раблю па інструкцыі, па метадычцы, не заікаюся — спакойна дыктую тэкст. Абітурыенты пішуць.
Краем вока бачу, што піша і правяральшчык. А вось што? Калі сапраўды заўвагі, то чаму іх столькі? Можа, думаю, не так я нешта раблю? Але што? Усе нормы для правядзення дыктовак, як быццам, вытрыманы?..
Ды и сама дыктоўка нарэшце скончана. Госць, сабраўшы ўсе паперы, дзякуе мне (шчыра ці «дзяжурна» яно ж не разбярэш) — кіруе ў кабінет дырэктара.
Туды ж праз нейкі час выклікаюць мяне.
Дабра ад гэтага я, вядома ж, не чакаю, але заходжу ў кабінет, са здзіўленнем бачу, што гаспадар яго — у найлепшым настроі! Кажа мне, што работу экзаменацыйнай камісіі правяраючы ацаніў станоўча, што па маёй дыктоўцы заўваг ніякіх...
— А што ж тады гэты Пятровіч пісаў? — цікаўлюся ў дырэктара.
— Дык жа дыктоўку!.. Разам з дзецьмі. І, дарэчы, на «дзявятку» (тады якраз дзесяцібальную сістэму ўвялі). Мог і на «дзясятку» выцягнуць, але ж адно выпраўленне было... Так што, задаволены ён тваёй работай: за пятай чаркай «чаю» па сакрэце прызнаўся, што ў школе за дыктоўкі яму вышэй «тройкі» амаль ніколі не ставілі.
— Але ж вы, — змяніў раптам тон дырэктар, — не зазнавайцеся! І ведайце, што щ нас — конкурс: дзесяць чалавек на месца. Нам патрэбны адсеў. Вы разумееце, аб чым я?
...Ну як не зразумець? На наступнай дыктоўцы я ўжо так не стараўся.
М. ІВАНОЎСКІ
г. Орша
Для пачатку — байка. У адной вёсцы жыў дзед, звалі яго Кручок, а ён гэтую мянушку проста «цярпець ненавідзеў»! Асабліва калі ад жонкі чуў...
Дык тая не, каб узяць ды прыкусіць свой язык (ну хоць зрэдку), яна наадварот: Кручок ды Кручок — і з прычынай, і без прычыны...
Дастала чалавека! Той апошняе папярэджанне зрабіў (і ўжо не кітайскае!): «Яшчэ хоць раз вось так назавеш — утаплю!»
Баба гэта пачула і тут жа ў вочы яму: «Кручок!».
Дзед таксама тут жа бабу за «косы» і да ракі. Пасадзіў там у лодку, адгроб на сярэдзіну, пытае: «Будзеш абзывацца?» Баба ў адказ: «Буду! Кручок!». Дзед за яе і ў ваду: яе аж па шыю ўжо... Зноў пытаецца: «Будзеш?». Тая галавой ківае: буду, маўляў. «А зараз?» — спытаў дзед, ледзь не ўсю пагрузіўшы ў ваду. Баба ўжо адказаць не можа: з вады толькі палец тырчыць... кручком (?!) сагнуты.
Вось якія бабы бываюць! Пра іх нават песня ёсць — народная, але ж не іначай мужчына склаў. Здалёк да жонкі пад'ехаў: адзявайся, маўляў, у новае белле, я ж цябе павяду з сабой на вяселле... Сам жа падмануў: тапіць яе стаў. «А як баба узнырне, то дзед кіем падпіхне».
Карацей — гэта не «працэс», а проста мара ўсіх мужчын, якім дастаюцца падобныя жонкі.
І для іх, для жонак, гэта, здавалася б, урок? А ж не!
...Чысцюткая праўда! Адна жанчына свайго чалавека Алкашом празвала. Наконт выпіць ён і праўда дурны быў: шклянку-другую мог перакуліць, рукавом занюхаць і пайсці гаспадарку пыніць, нават карову мог падаіць...
Дзякуючы вось гэтаму яго палавіна і адзін раз за мяжой пабывала, і другі... Спадабалася бабе! А таму пірагамі мужа папесціць, хвастом перад ім памяце, на нейкі час на мянушку забудзецца, той і гатовы: «Ды едзь куды хочаш... Упраўлюся я з каровай!»
Вось гэта для гаспадыні самае важнае. Яна з таго замежжа яшчэ і званіла штодня. І не, каб спытаць у мужа, як сам... А ўсё, як карова (летам ад яе асноўны прыбытак)...
А што ёй зробіцца, той карове: гаспадар і доіць, і малако парадкуе-прадае, і да бычка водзіць, і пастуха ні разу не праспаў, нават пасля ўчарашняга...
Вось гэта жонка цаніла: прывозіла мужу заморскага спіртнога, бо заслужыў жа! Ды і налета мог адпусціць...
А тут — на табе: вірусы касякамі, санкцыі пачкамі, нават воспа, як чорт з табакеркі!
І ўсё, і ніхто нікуды не едзе: можна далей з мужам сабачыцца, алкашом абзываць.
...У той раз жонка не на жарт разышлася: можа нават рэкорд пабіла!
Але ж і дорага ён каштаваў: на хуткай у бальніцу завезлі. «Ну ты ж карову падоіш?» — спытала адтуль у мужа. Той сказаў як адрэзаў: «І не падумаю... Алкашы карову не дояць».
Давялося хворай суседку прасіць, у якой і свае праблемы, і свая карова: два дні да чужой пахадзіла і кінула. Давялося гаспадыні самой пад распіску адпрасіцца з бальніцы ды прыехаць дамоў.
Цяпер гаспадарка ў іх дагледжана, святло ў вокнах гарыць і ў хаце ціхенька-ціхенька!
Можа, той муж з выпіўкай «завязаў»? Мо жонка ўспомніла нашу прымаўку: «Хоць які целяпей, ды ўдваіх ляпей»? Можа, падлічыла-прыкінула, што дзве зарплаты ці пенсіі таксама лепш, чым адна, а мо зразумела, што калі не за мяжу, то ў бальніцу яна дакладна патрапіць... І на каго тады пакінуць карову?
С. ВАРОНІНА
Быхаўскі раён
Рубрыку вядзе Валянціна ДОЎНАР
Інтэрв'ю з алімпійскім чэмпіёнам па фехтаванні.
Прафесійна, аператыўна, па-добраму.
