«Я не чараўнік, я — настаўнік!»

«Я магу быць актрысай, спявачкай, пісьменнікам, сцэнарыстам, прадзюсарам і нават дызайнерам. Журналістам, пастаноўшчыкам, загадкавай істотай. Але я не чараўнік, я — настаўнік! Любіць, навучаць матываваць. Слухаць і быць правадніком, натхняць, дапамагаць — мая місія». Менавіта так апісала сутнасць сваёй прафесіі настаўніца англійскай мовы з пінскай гімназіі № 2 Вольга Шчарбакова. Яе педагагічнае крэда: самае важнае ў адукацыі — чалавек. Яна і яшчэ 55 найлепшых педагогаў з усіх рэгіёнаў краіны ў найбліжэйшыя дзесяць дзён будуць прэзентаваць свой педагагічны вопыт у фінале Рэспубліканскага конкурсу прафесійнага майстэрства «Настаўнік года Рэспублікі Беларусь 2023», які ўрачыста адкрыўся ў сценах Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка.

Конкурс праводзіцца раз на тры гады ў чатыры этапы: школьны, раённы, абласны і рэспубліканскі па васьмі прадметных намінацыях. Сярэдні стаж педагагічнай дзейнасці фіналістаў — 15,5 года. Пятнаццаць педагогаў маюць стаж да дзесяці гадоў, 27 педагогаў — да 20 гадоў і 13 педагогаў — да 30 гадоў. Найбольшы стаж работы (31 год) у настаўніка біялогіі са слуцкай гімназіі № 1 Іны Хаўстовіч.

«Конкурс „Настаўнік года“ — адна з самых яркіх падзей у сістэме адукацыі, — падкрэсліў падчас цырымоніі адкрыцця першы намеснік міністра адукацыі Аляксандр Бахановіч. — Значэнне конкурсу прафесійнага майстэрства, асабліва ў такой важнай сацыяльнай сферы, як навучанне і выхаванне падрастаючага пакалення, цяжка пераацаніць. Будучыня краіны наўпрост залежыць ад сучасных педагогаў, іх прафесіяналізму, адказнага і якаснага выканання імі грамадзянскага і грамадскага абавязку. Бо якіх бы поспехаў у жыцці ні дасягнуў чалавек, найважнейшую ролю ў станаўленні яго асобы іграюць менавіта педагогі. Менавіта прадстаўнікамі надзвычай патрэбнай і высакароднай прафесіі шмат у чым вызначаецца тое, якімі стануць нашы дзеці, якія веды яны здабудуць, які жыццёвы шлях абяруць. Прафесія настаўніка заўсёды была высокапаважанай, шануемай і асабліва важнай у любым грамадстве і дзяржаве. Чым больш маштабныя задачы дзяржава і народ ставіць у сваім развіцці, тым больш павагі да працы настаўніка. Мы ведаем, як шмат у нашых школах ініцыятыў, як шмат творчасці, добрых і спагадлівых людзей. І я перакананы, што тыя, хто ўдзельнічаюць у гэтым конкурсе, прыйдзе пасля на ўрокі да сваіх вучняў з новымі ідэямі, новымі планамі і з вялікім душэўным пад’ёмам. Няважна, хто пераможа, таму што ў гэтым конкурсе не бывае тых, хто прайграў, бо самае галоўнае — усведамленне сваёй індывідуальнасці, важнасці абранай прафесіі для грамадства і будучыні краіны. Мы верым, што кожны канкурсант падорыць бляск сапраўднага майстэрства, і новыя імёны таленавітых педагогаў хутка ўліюцца ў гісторыю айчыннай адукацыі. Няхай конкурс стане для вас не толькі вяршыняй вашых прафесійных дасягненняў, але і стартавай пляцоўкай для новых перамог і здзяйсненняў. Няхай гэты конкурс стане не толькі спаборніцтвам, а сапраўдным яркім святам...»

Старшыня журы конкурсу, намеснік старшыні Пастаяннай камісіі па адукацыі, культуры і навуцы Палаты прадстаўнікоў Ірына Рынейская назвала конкурс «Настаўнік года Рэспублікі Беларусь» конкурсам прафесійнай сілы духу. Яна лічыць сімвалічным адкрыццё педагагічнага форуму адразу пасля святкавання краінай самага маладога дзяржаўнага свята — Дня народнага адзінства. «Памятайце, што за вамі стаяць вашы педагагічныя калектывы, вашы рэгіёны і вашы вучні, асабістыя перамогі якіх — гэта вашы асабістыя перамогі, — звярнулася яна да канкурсантаў. — Будзьце настойлівымі, мэтанакіраванымі, будзьце дастойны высокага і ганаровага звання настаўніка. Вы ўсе ўжо пераможцы...»

— Конкурс трыццаць гадоў з’яўляецца знакавым не толькі для яго ўдзельнікаў, але і для ўсёй педагагічнай супольнасці, — лічыць дырэктар Нацыянальнага інстытута адукацыі, пераможца рэспубліканскага конкурсу «Настаўнік года Рэспублікі Беларусь — 1997» Валянціна Гінчук. — Удзельнікам ён дае магутны стымул для прафесійнага развіцця і росту, а яшчэ — крылы за спінай. А для сістэмы адукацыі — гэта магчымасць знайсці інавацыйныя ідэі і ўкараніць іх у адукацыйную практыку. А яшчэ конкурс — выдатная падстава задумацца пра гістарычную місію настаўніка ва ўсе часы. Сёння настаўнік — той, хто фарміруе духоўнае і маральнае аблічча нацыі. Вельмі вялікая адказнасць ляжыць на педагогах... Паважаныя канкурсанты, жадаю вам поўнасцю раскрыць свой патэнцыял, здзівіць журы сваімі знаходкамі, а яшчэ — атрымаць сапраўднае задавальненне ад зносін адно з адным. Добрых вам, удумлівых вучняў і такіх жа калег на майстар-класах.

Пасля ўрачыстага адкрыцця на сцэне актавай залы БДПУ прайшло першае конкурснае мерапрыемства — самапрадстаўленне. Прыгожыя, яркія, кемлівыя, прафесійныя — усе ўдзельнікі фіналу змаглі праявіць і паказаць сябе.

Прафесійнае крэда настаўніцы матэматыкі з ляхавіцкай гімназіі Таццяны Крапіневіч — вучыць для жыцця, таму што матэматыка — не проста школьны прадмет. «Яна патрэбна, каб раскрыць перад сабой бясконцыя магчымасці выкарыстання матэматычных ведаў, каб бачыць матэматыку ў класе, дома, на вуліцы, у магазіне — паўсюдна, дзе можна прымяняць яе логіку і метады», — кажа яна. Спалучаючы тэорыю з практыкай, настаўніца рыхтуе сваіх вучняў да рэальнасці. На думку настаўніцы, матэматыка можа быць вельмі эмацыянальнай навукай. Эмацыянальнае ўцягванне робіць навучанне па-сапраўднаму незабыўным вопытам. Гэта яна і паспрабавала даказаць у сваім конкурсным выступленні.

Трэба дадаць, што суперфінал заключнага этапу конкурсу пройдзе 27 верасня ў актавай зале Нацыянальнага цэнтра мастацкай творчасці дзяцей і моладзі. Удзел у ім возьмуць пераможцы ў кожнай з прадметных намінацый. А 28 верасня, напярэдадні Дня настаўніка, у Палацы рэспублікі адбудзецца ўрачыстая цырымонія ўзнагароджвання пераможцаў конкурсу.

Надзея НІКАЛАЕВА

Фота Лізаветы ГОЛАД