Наша будучыня ў Еўропе, у роднай краіне небяспечна. Мы жадаем працаваць і развівацца. Аб гэтым сказаў [2] у гутарцы з БелТА іракскі бежанец, якія знаходзяцца зараз у ТЛЦ побач з пунктам пропуску «Брузгі».
Сёння для бежанцаў пайшоў 15-ты дзень на граніцы. Чарговая раніца ў транспартна-лагістычным цэнтры, дзе знаходзіцца пункт часовага размяшчэння бежанцаў, праходзіць як звычайна: людзі мыюцца, прыводзяць сябе ў парадак, чакаюць сняданку. Адзін з мужчын выйшаў на прабежку і намотвае кругі па пляцоўцы каля ТЛЦ.
«У любых умовах імкнуся падтрымліваць форму. Дзякуй Беларусі, зараз мы забяспечаны ўсім неабходным. Але спадзяюся, што тут мы часова, і сітуацыя вырашыцца на нашу карысць», — кажа мужчына. Ён падкрэслівае, што, як і большасць бежанцаў, не адмаўляецца ад намераў патрапіць у Еўрасаюз.
«Германія, Францыя ці іншая краіна — не прынцыпова. Гэта мая будучыня, там я змагу яе пабудаваць. Я хачу працаваць, хачу развівацца», — кажа мужчына. Ён расказвае, што паспеў атрымаць на радзіме адукацыю ў галіне фізікі, і спадзяецца, што яна спатрэбіцца на новым месцы. «Дадому я не вярнуся, там няма бяспекі і перспектыў», — кажа ён.
Цяпер у ТЛЦ знаходзяцца некалькі тысяч бежанцаў, сярод якіх нямала жанчын і дзяцей. Яны забяспечаны ўсім неабходным: спальнымі месцамі, пасцельнымі прыналежнасцямі. Арганізавана гарачае харчаванне, выдача прадуктовых пакетаў, падвоз пітной вады. Забяспечана і кругласутачнае медыцынскае суправаджэнне.
Бежанцы, якія прыбываюць у Польшчу з тэрыторыі Беларусі, могуць разлічваць на разгляд сваіх заявак на прытулак, адмова будзе супярэчыць правілам ЕС. Пра гэта заявіў выканаўчы дырэктар агенцтва ЕС па кантролі межаў Frontex Фабрыс Легеры ў інтэрв’ю газеце Le Journal du Dimanche, паведамляе [3] ТАСС.
«Мігранты, якія прыязджаюць, могуць падаць заяву аб прадастаўленні прытулку. Адмова разгледзець іх запыт будзе несумяшчальны з еўрапейскім заканадаўствам», — паведаміў Фабрыс Легеры.
Паводле яго слоў, існуе нейкая дваістасць у дзейных правілах прыёму бежанцаў. Так, Шэнгенскі кодэкс абвяшчае, што перасячэнне мяжы паміж памежнымі пунктамі нелегальна, але пры гэтым еўрапейскія правілы дапускаюць, што любы, хто мае патрэбу ў міжнароднай дапамозе, павінен мець доступ да прытулку. «Як сумясціць гэтыя два пастулаты? Я задаў гэтае пытанне Еўракамісіі яшчэ ў жніўні, паколькі нам патрабуюцца тлумачэнні», — заявіў Фабрыс Легеры.
«Калі людзі, якія падаюць запыт на прытулак у Польшчы, атрымліваюць адмову, прымаецца рашэнне аб іх выдаленні з тэрыторыі краіны. Вяртанне ў іх краіну можа праводзіцца на добраахвотнай аснове або прымусова. Да цяперашняга моманту мы падтрымалі Польшчу, арганізаваўшы 13 рэйсаў для 62 іракцаў, якія прыбылі гэтым летам», — працягнуў выканаўчы дырэктар Frontex.
Фабрыс Легеры ўдакладніў, што, паводле звестак польскіх улад, такая ж мера можа спатрэбіцца яшчэ для 1,5-1,7 тыс. чалавек. Ён запэўніў, што Frontex акажа падтрымку ў арганізацыі рэйсаў з Варшавы ў Багдад і ўжо запрасіў падтрымку Еўракамісіі ў перамовах з іракскімі ўладамі.
Фабрыс Легеры таксама пракаментаваў інфармацыю, што Польшча не жадае шырокай прысутнасці памежнікаў Frontex і аддала перавагу падтрымцы 150 брытанскіх вайскоўцаў. «Польшча і Вялікабрытанія — члены НАТА. Гэта паказвае, што, магчыма, размова ідзе аб геапалітыцы, чым аб спробах чыстага ўрэгулявання міграцыйных патокаў», — заявіў Фабрыс Легеры.
Паводле яго слоў, у Літве, Грэцыі, Італіі і Іспаніі працуе 2 тыс. еўрапейскіх пагранічнікаў, у той час як на адным з пагранічных пастоў у Польшчы на граніцы з Беларуссю толькі тры супрацоўнікі.
Раней міністр нацыянальнай абароны Польшчы Марыюш Блашчак паведаміў, што інжынерная рота брытанскіх узброеных сіл прыбудзе ў Польшчу для дапамогі ў папраўцы агародж на польска-беларускай мяжы. Як адзначае Фабрыс Легеры, зараз на польска-беларускай мяжы дзяжураць 25 тыс. вайскоўцаў і памежнікаў.
Кантроль над Польшчай з боку Вашынгтона і Лондана з’яўляецца гарантыяй раз’яднанасці Еўропы. Такой думкай з БелТА падзяліўся [4] загадчык аддзела сацыялогіі дзяржаўнага кіравання Інстытута сацыялогіі НАН кандыдат філасофскіх навук Мікалай Шчокін.
«Складваецца ўстойлівае ўражанне, што штучна створаны польскім кіраўніцтвам міграцыйны крызіс знаходзіцца на стадыі вырашэння. Але гэта тычыцца толькі бежанцаў. Праблемы міждзяржаўных узаемаадносін і прычыны як такога крызісу, якія знаходзяцца ў плоскасці злачыннай дзейнасці калектыўнага Захаду і НАТА, яшчэ доўгі час будуць у фармаце тлеючага геапалітычнага вогнішча. У той жа час прагназаваць далейшыя сцэнары паводзінаў Польшчы і ў цэлым Захаду практычна немагчыма. Кантроль над Польшчай з боку Вашынгтона і Лондана з’яўляецца гарантыяй раз’яднанасці Еўропы і прынцыповай немагчымасці наладжвання дыялогу ў ёй, — адзначыў Мікалай Шчокін. — Ёсць некаторае адчуванне таго, што адбываецца буйнамаштабная ваенная разведвальная аперацыя перад кідком на Усход. Перакідванне больш чым дывізіі з бронетэхнікай да межаў Беларусі прымушае задумацца аб мэце і задачах, якія пераследуюцца Захадам і непасрэдна Польшчай.Узнікае пытанне: дзеянні Захаду і Польшчы ў наш іх межаў ці з’яўляюцца ваеннай пагрозай для Беларусі?»
Паводле слоў эксперта, Беларусь не зацікаўлена ні ў кансервацыі крызісу, ні ў яго развіцці як нейкага дэстабілізуючага фактара. «Выхад адзін — міжнародная супольнасць у асобе Германіі або іншай краіны, ААН або іншай якой арганізацыі ў супрацоўніцтве з Беларуссю бярэ на сябе паўнату адказнасці за існуючую абстаноўку і ў адпаведнасці з міжнародным правам вырашае сваю праблему. Зразумела, менавіта цяпер Захаду не хацелася б афішаваць свой правал і, хутчэй за ўсё, будуць зроблены крокі па вырашэнні міграцыйнага крызісу ў закрытым рэжыме, аднак трэба разумець, што з боку ЗША і Вялікабрытаніі будуць задзейнічаны ўсе рычагі для распальвання канфлікту на мяжы з Беларуссю з наступным пераходам у гарачую фазу. Непрыязнасць Польшчы да Германіі можа стаць каталізатарам незваротных працэсаў для ўсёй Еўропы», — сказаў палітолаг.
Ён упэўнены, на Захадзе не могуць не чуць Прэзідэнта Беларусі, але самастойнасць і незалежнасць Аляксандра Лукашэнкі палохае і адначасова выцвярэжвае калектыўны Захаду. «Вельмі адкрытае інтэрв’ю Прэзідэнта BBC паліттэхнолагі і экспертная супольнасць калектыўнага Захаду павінны ўважліва, з блакнотам і ручкай паслухаць і паспрабаваць зразумець не толькі сутнасць таго, што адбываецца, але перш за ўсё нацэленасць кіраўніка дзяржавы на дыялог з любым лідарам, які жадае размаўляць на роўных, і з прадстаўніком апазіцыі, «Не з’яўляецца здраднікам і ворагам Радзімы, — мяркуе Мікалай Шчокін. — На працягу некалькіх дзесяцігоддзяў мы бачым, што пэўныя палітычныя і фінансавыя колы на Захадзе абвыклі не казаць і не дамаўляцца, а загадваць сваім сатэлітам, як Польшча, Латвія, Эстонія, Украіна, Літва. Але суседзяў не выбіраюць. Усе спробы польскага кіраўніцтва пагуляць у вайнушку ў дужанні за так званыя еўрапейскія каштоўнасці можа скончыцца не толькі адстаўкай Дуды і судовым разглядам над ім, але і зневажэннем польскай нацыі, што немінуча прывядзе да незваротных антыдзяржаўных настрояў і да ўлады ўльтраправых калоў».
Мікалай Шчокін дапускае, што гэта ўжо пачалі разумець і ў кіраўніцтве Польшчы. «Але гістарычная логіка і традыцыя такая, што польскі злачынны рэжым, яго баязлівасць і палітычная ўсяеднасць вядуць кіраўніцтва да агоніі і з вялікай верагоднасцю да нацыянальнай катастрофы. Польская найноўшая гісторыя яшчэ паднясе шмат для еўрапейцаў сюрпрызаў. А беспарадкі ў Кіеве, звязаныя з гадавінай дзяржаўнага перавароту, павінны стаць навучаннем усім, хто яшчэ верыць у заходнія каштоўнасці і імкнецца стаць Еўропай. Для Беларусі галоўны крытэрый сваёй правасці і ацэнкі дзеянняў — гэта шчырыя словы падзякі бежанцаў у адрас беларускага народа і кіраўніцтва, а таксама радасныя вочы дзяцей і выратаваныя жыцці», — рэзюмаваў палітолаг.
Дзеянням Польшчы павінна быць дадзена аб’ектыўная ацэнка, заявіў у эфіры тэлеканала «Беларусь 1» расійскі ваенны эксперт і журналіст Іван Канавалаў, паведамляе [5] БелТА.
«Стала зразумела, што Польшча стварыла гуманітарную катастрофу, якую трэба было вырашаць, і яна яе вырашаць адмовілася. І гэта сур’ёзна працуе ўжо супраць яе. Польшча перайграла, трэба было спыняцца раней», — сказаў Іван Канавалаў.
Эксперт падкрэсліў: у любым выпадку гэты крызіс вырашыцца. «Да яго рашэння падключыліся галоўныя дзяржавы Еўропы, і цяпер перагаворны працэс наконт гэтага ідзе. Але я спадзяюся, што дзеянням Польшчы будзе дадзена аб’ектыўная ацэнка без усялякага скідання з рахункаў таго, што яна з’яўляецца членам Еўрасаюза і НАТА і лічыць сябе першай саюзніцай ЗША». Вось гэта павінна быць адкінута. У мяне ёсць надзея, што ў Еўрасаюзе аддадуць належнае Польшчы за тое, што яна нарабіла«, — канстатаваў ён.
Бежанцам на мяжы за два тыдні дастаўлена больш за 53 т прадуктаў. Аб гэтым паведаміў сёння журналістам генеральны сакратар Беларускага Чырвонага Крыжа Дзмітрый Шаўцоў, перадае [6] БелТА.
Цяпер у пункце часовага размяшчэння бежанцаў у транспартна-лагістычным цэнтры знаходзяцца каля 2 тыс. чалавек. Яны забяспечаны ўсім неабходным, у тым ліку харчаваннем. Прадукты ім дастаўляюцца штодзень.
«На сённяшнюю раніцу раздадзена каля 53,6 т прадуктаў і прадуктовых набор, у тым ліку хлеб, мясныя і рыбныя кансервы, кандытарскія вырабы. Раздадзена каля 15 т малака. Вялікая колькасць вады, але зараз яна менш карыстаецца попытам, бо забяспечаны падвоз пітной вады», — распавёў Дзмітрый Шаўцоў. Штодзень раздаецца не менш як 3,5 т прадуктаў. Сёння, у прыватнасці, плануецца раздаць каля 5 т.
Неабходны запас прадуктаў на складах ёсць. Штодзень прыходзяць новыя партыі. Пастаянна на сувязі з валанцёрамі Чырвонага Крыжа партнёры з усёй краіны, прадпрыемствы, арганізацыі, гатовыя аказаць дапамогу, даставіць прадукты.
«Раніцамі таксама ў палатках, дзе выдаецца харчаванне для дзяцей, жанчыны могуць атрымаць падгузнікі, прадметы гігіены», — адзначыў Дзмітрый Шаўцоў. Ён падкрэсліў, што арганізавана выдача дзецям і цацак, размалёўак, фламастараў і алоўкаў, каб малыя змаглі пацешыцца.
Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка, прымаючы з дакладам старшыню Гродзенскага аблвыканкама Уладзіміра Караніка і памочніка Прэзідэнта — інспектара па Гродзенскай вобласці Юрыя Караева, звярнуў асаблівую ўвагу на неабходнасць забеспячэння побыту бежанцаў на граніцы і ўпарадкавання аказання гуманітарнай дапамогі, перадае [7] БелТА.
«Вы аказаліся ўцягнуты ў гэту праблему. Хачу сказаць, што вы добра забяспечваеце, скажам так, побыт гэтых бедных бежанцаў, якія сканцэнтраваны ў гэтым лагістычным цэнтры, — адзначыў Аляксандр Лукашэнка. — Гуманітарная дапамога — я так зразумеў, парадак наведзены. Вы яе збіраеце, раздаеце там, усё пад кантролем».
Кіраўнік дзяржавы таксама выказаў удзячнасць уладальнікам лагістычнага цэнтра, якія аддалі яго пад патрэбы бежанцаў. Прэзідэнт звярнуў увагу: калі прыватнік падставіў плячо ў гэтым пытанні, значыць, і яго трэба падтрымаць нейкім чынам, бо яго бізнес страчвае даходы з-за прастойвання лагістычнага цэнтра.
Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што ў зоне размяшчэння бежанцаў з’явіліся перасовачныя магазіны, і ў сувязі з гэтым папярэдзіў, каб «некаторыя прыватнікі там не сваволілі з цэнамі». У той жа час кіраўнік дзяржавы перакананы, што такіх праблем не будзе.
«Апрануць, абуць, накарміць, абагрэць і медыцынскае суправаджэнне. Паўднёвыя людзі правялі ў нас у лесе 10-13 дзён. Вядома, цяжка. Трэба глядзець, каб дзеці не захварэлі, жанчыны, цяжарныя і гэтак далей», — дадаў Прэзідэнт.
«Я чакаю, калі ЕС адкажа на пытанне па 2 тыс. бежанцам. У нас жа ў гэтым лагеры каля 2 тыс. бежанцаў. Я прасіў, каб яны (Еўрасаюз і, у прыватнасці, Германія. — Заўвага БелТА) іх забралі. Яны сказалі, Меркель мне паабяцала, на ўзроўні Еўрасаюза разгледзяць гэтую праблему. Так не разглядаюць нават. І нават тое, што яна мне паабяцала (вырашана было ў ЕС), — кантактныя асобы. Яны на кантакт нават не выходзяць. Міністр замежных спраў Беларусі Макей ім тэлефануе: „Давайце будзем працаваць у гэтым ключы!“ — Ды мы там у камандзіроўцы, яшчэ недзе і іншае», — распавёў кіраўнік дзяржавы.
«У гэтай сувязі: не трэба нікога чакаць. Адмовіліся, значыць, ім уезд сюды будзе закрыты. Ім няма чаго тут рабіць. Таму што гэта будзе тое ж самае, што з гэтымі вось міжнароднымі візіцёрамі. Прыедуць пакрасавацца. Мы самі справімся з гэтымі людзьмі, калі іх Германія не забярэ да сябе. А куды дзявацца? Нам дзявацца няма куды. Але мы павінны патрабаваць ад немцаў, каб яны іх узялі», — падкрэсліў беларускі лідар.
«Яшчэ адзін момант. Гэта ўжо, напэўна, большы зварот да палякаў. Вы, напэўна, чуеце, што раздаюцца пастаянна пагрозы з боку гэтых дзікіх палітыкаў і кіраўнікоў Польшчы: мяжу закрыем, „Кузніцу“ зачыняць — пагранпераход чыгуначны. І гэтак далей і таму падобнае. Я ў гэтым плане толькі магу сказаць: зачыняць — калі ласка. Калі зручней, зачыняйце. Але трэба перш падумаць, як яны будуць мець зносіны з Расіяй, Кітаем, наогул з усходам. Паедуць праз Данбас. А тамака хлопцы рэзкія» — сказаў кіраўнік дзяржавы.
«Гэта я так вобразна гавару — праз Данбас. Іх там ніхто не чакае. Там граніца з Украінай у Расіі закрыта», — растлумачыў Аляксандр Лукашэнка.
Ён канстатаваў, што польскі бок сваімі заявамі спрабуе напалохаць і іграе на абвастрэнне сітуацыі. «Яны спрабавалі вырашыць свае ўнутраныя і знешнія праблемы за кошт націску на Беларусь і паказаць, хто вінаваты ў праблемах Польшчы», — заявіў кіраўнік дзяржавы.
Ён нагадаў, што ўнутры самой Польшчы назапасілася маса праблем, у тым ліку тэму абортаў, пытанні фермераў, а ў апошні час і жанчыны, маці ўжо ўзняліся ў абарону бежанцаў, якіх утрымліваюць на мяжы.
«Яны гавораць пра нашыя выбары. А ўспомніце, як перамог Дуда. Там жа некалькі галасоў перавагай. І гэта была поўная фальсіфікацыя. І калі б амерыканцы не ўмяшаліся, там бы была бойня горшая, чым... Вось усё, што адбывалася ў нас у 2020 годзе, гэта было б кветачкамі. Але амерыканцы ўмяшаліся, сказалі: ступні, няхай Дуда яшчэ папрацуе, потым апазіцыя прыйдзе да ўлады. Там усё вонкава кіраванае, — заўважыў беларускі лідар. — Яны нас папракаюць. Што нас папракаць? Сфальсіфікавалі выбары, паставілі ў кіраўніку гэтага Дуду, які пабег ужо па краінах Балтыі, кааліцыю нейкую збірае ад «можа да можа» (фраза «ад мора да мора» на польскай мове. — Заўвага БелТА). Не будзе ад «можа да можа»!
Прэзідэнт канстатаваў, што Польшчы проста трэба выбіць з Еўразвяза фінансаванне на мільярды, а ім не даюць, таму што гэтая краіна не адпавядае стандартам Еўрасаюза. «І другое — адцягнуць насельніцтва Польшчы ад тых праблем, якія там існуюць», — адзначыў ён.
«Вось таму я шчыра і шчыра кажу, што аддаў распараджэнне па ўсіх каналах, каб не даць ім магчымасці пагуляцца на Беларусі. На тэме мяжы і бежанцаў», — заявіў Аляксандр Лукашэнка.
«Наша палітыка як была першапачаткова ў адносінах да гэтага міграцыйнага крызісу, яна такой і застаецца. Мы наўмысна, спецыяльна нікога праз мяжу не перакідваем. І гэта рабіць не будзем. Людзі ідуць туды. Чаму ідуць — ужо тысячу разоў сказана. Таму трэба ў гэтым плане дастукацца да палякаў, да кожнага паляка, і паказаць ім, што мы не варвары, мы не хочам супрацьстаяння. Нам яно не патрэбнае, бо мы разумеем: калі мы тут палку перагнём, вайны не пазбегнуць. А гэта будзе катастрофай выдатна разумеем. Не хочам ніякага абвастрэння. Але гэтых бежанцаў мы будзем абараняць настолькі, наколькі гэта магчыма», — заявіў кіраўнік дзяржавы.
«Вось на сённяшні дзень сітуацыя і пазіцыя Беларусі», — падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.
Ён адзначыў, што ўжо простыя людзі, народ у Польшчы, жанчыны, маці пачалі абурацца, што забараняюць праход бежанцам. «Ужо ваенныя, пагранічнікі не разумеюць кіраўніцтва Польшчы. Мы таксама чуем іх размовы. Яны ўжо на нас выходзяць, гавораць: „Браты беларусы, давайце жыць, як жылі раней“. Калі ласка, давайце, мы не супраць. Гэта значыць, мы бачым — ужо паводзіны польскага народа мяняюцца. Яны ж таксама людзі. Якія б яны там монаэтнічныя ні былі, але яны людзі. Простыя людзі пачынаюць абурацца. Гэта турбуе кіраўніцтва Польшчы. А далей будзе горш. Далей людзі зразумеюць, што не Лукашэнка тут з’яўляецца прычынай гэтага зыходу бежанцаў», — сказаў Прэзідэнт.
Ён падкрэсліў, што таму ўладам Польшчы — Дудзе, Маравецкаму патрэбны абвастрэнні на мяжы. «І яны на гэта гуляюць, каб адцягнуць увагу сусветнай супольнасці і палякаў ад гэтых (сваіх унутраных і знешніх. — Заўвага БелТА) праблем. Мы такога шанцу ім не дадзім. Мы будзем па-чалавечы разбірацца з гэтымі мігрантамі. Не такая гэта вялікая праблема, — сказаў Аляксандр Лукашэнка.- Вунь няхай там у Міжземным моры глядзяць, што адбываецца, колькі там гіне людзей.У іх (у Еўрасаюз. — Заўвага БелТА) трафікі праз Балканы і іншыя краіны, Міжземнае мора — там тысячы людзей ідуць. Маўчаць. А вось Беларусь (абвінавачваюць. — Заўвага БелТА), ну, зразумела, чаму».
Прэзідэнт таксама падзякаваў Уладзіміру Караніку і Юрыю Караеву за ўцягнутасць у вырашэнне праблемных пытанняў вакол існуючай сітуацыі з бежанцамі. «Я вельмі рады, што вы падключыліся да гэтага. Калі б не падключыліся, з Мінска было б вельмі складана гэта зрабіць», — сказаў ён.
Міністэрства аховы здароўя абвергла інфармацыю аб успышцы COVID-19 у транспартна-лагістычным цэнтры на беларуска-польскай мяжы, паведамляе [8] прэс-служба Міністэрства аховы здароўя.
Адзначаецца, што зараз у бальніцы Гродна знаходзіцца толькі адзін бежанец, у якога дыягнаставаны COVID-19. Усяго з пачатку восені па розных пытаннях здароўя каля 100 бежанцаў звярнуліся па меддапамогу да ўрачоў Гродзенскай вобласці.
Цяпер у ТЛЦ пастаянна дзяжураць дзве брыгады спецыялістаў хуткай меддапамогі.
Усяго ж у бальніцах Гродна знаходзяцца тры чалавекі, якія пражывалі ў цэнтры. У аднаго выстаўлены дыягназ «пнеўманія з ковід-інфекцыяй», яшчэ двое знаходзяцца ў бальніцах з-за абвастрэння хранічных хвароб, адзначылі ў прэс-службе.
«Еўрапейцы настойваюць, і Меркель са мной у размове гаварыла: „Дапусціце Міжнародную арганізацыю па міграцыі, Упраўленне вярхоўнага камісара ААН“. І іншае. Я кажу: „У нас няма праблем“. Але ўжо бачу, некаторыя асобы ў каторы раз прыехалі сюды. Чаго ім сюды ездзіць: каб пакрасавацца на фоне гэтых бежанцаў», — лічыць Аляксандр Лукашэнка.
Прэзідэнт падкрэсліў: калі прадстаўнікі міжнародных арганізацый прыязджаюць да бежанцаў толькі для таго, каб папіярыцца на гэтай тэме, іх ногі там быць не павінна. «Калі вы прыехалі, то дапамажыце ім. Не можаце гуманітарны калідор арганізаваць, дык вы скажыце, чаму не можаце. Дапамагчы чымсьці ў побыце для людзей — калі ласка, вопыт жа ёсць. Там жа ў гэтых міжнародных арганізацый сканцэнтраваны вялізныя фінансы. Акрамя Беларускага Чырвонага Крыжа і нашых дэпутатаў, прадстаўнікоў нашай улады, ніхто канкрэтна гэтым не займаецца. А прыязджаюць за нос дзіця пачасаць. Чаго ты чухаеш яму гэты нос бруднымі рукамі? На камеру, зразумела», — абурыўся кіраўнік дзяржавы.
«І калі яны (журналісты. — Заўвага БелТА) задаюць пытанне гэтым так званым міжнароднікам, яны ж нічога адказаць не могуць: „Мы гэта не можам, гэта...“ Чаго тады прыехалі? Таму не трэба парыцца наконт гэтага: прыехалі, дапамогі канкрэтнай няма — да спаткання. Няхай да палякаў едуць і з боку Польшчы займаюцца гэтымі праблемамі. А мы самі справімся», — заявіў беларускі лідар.
Член Пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў па пытаннях экалогіі, прыродакарыстання і чарнобыльскай катастрофы Ігар Хлабукін сцвярджае, што сёння ў Еўрасаюзе зразумелі і ўбачылі, што беларусы на мяжы ўсяляк дапамагаюць бежанцам, прадаставіўшы ўсе ўмовы жыццезабеспячэння ад абагравання, адзення, харчавання, першаснай медыцынскай дапамогі да арганізацыі абменнага пункта, аўтамагазіна, вакцынацыі ад каранавіруса. Акрамя таго, мігрантам прапаноўваюць застацца ў Беларусі ці адправіцца авіярэйсамі на родную зямлю.
«Пры гэтым дзеянні ў адказ, у тым ліку па забеспячэнні гуманітарнага калідора ў Заходнюю Еўропу, Еўрасаюз рабіць не спяшаецца. Відаць, што зараз з адзінствам і салідарнасцю ў Еўрасаюзе не ўсё ў парадку. Але ў рэшце рэшт, загуляўшыся ў палітыку на бедах простых бежанцаў, польскае кіраўніцтва стварае антырэкламу еўрапейскім каштоўнасцям, перайшоўшы ўсе „чырвоныя лініі“ і грэбуючы нормамі міжнароднага права», — мяркуе парламентарый.
Дэпутат не выключае, што пасля заканчэння фазы «баявых дзеянняў» з Беларуссю Польшча стане нязручнай краінай, якая падрывае аўтарытэт вядучых сусветных дзяржаў. За гэтым можа адбыцца спыненне еўрапейскіх датацый, змена польскага кіраўніцтва, стагнацыя і вяртанне эканомікі ў мінулае.
«Небяспечныя гульні, замешаныя на лёсах людзей, да дабра не даводзяць», — адзначае Ігар Хлабукін.
Дэпутат дадае, што Беларусь і надалей будзе пашыраць дыялог з усімі зацікаўленымі прагрэсіўнымі сіламі, міжнароднымі гуманітарнымі і грамадскімі арганізацыямі па пераадоленні крызісу на мяжы.
«Дзейнічаючы ва ўмовах пагранічнага крызісу, мы пацвердзілі ўсяму свету, што ў Беларусі абарона чалавека знаходзіцца на першым месцы, нягледзячы на грамадзянства, пол, колер скуры і веравызнанне», — рэзюмуе парламентарый.
Беларусь рыхтуе другі рэйс па вяртанні бежанцаў на радзіму. Аб гэтым паведаміў сёння Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка, прымаючы з дакладам старшыню Гродзенскага аблвыканкама Уладзіміра Караніка і памочніка Прэзідэнта — інспектара па Гродзенскай вобласці Юрыя Караева, перадае [9] БелТА.
«Мы пастараемся зрабіць усё, чаго захочуць гэтыя людзі, бежанцы. Іх жаданні для нас закон. Хочуць вярнуцца ў Ірак, Сірыю — вы бачыце, мы арганізавалі рэйс. Яшчэ рэйс рыхтуем на канец месяца, калі набярэм гэтых людзей», — адзначыў Аляксандр Лукашэнка.
Але, звярнуў увагу кіраўнік дзяржавы, бежанцы, якія трапілі ў Беларусь, якія імкнуцца ў краіны Еўрапейскага саюза, не хочуць вяртацца на радзіму. Беларускі бок гатовы аказаць падтрымку ў гэтым пытанні, падкрэсліў Прэзідэнт. Як і ў пытанні легальнага траплення ў ЕС.
«Хочаць яны ў Германію, Польшчу — мы ўсяляк будзем імкнуцца ім дапамагчы. Мы будзем гаварыць, патрабаваць разам з імі, каб іх прапусцілі ў Германію. Бо зараз ужо адкрылася галоўнае: яны туды едуць не толькі, каб нармальна жыць (гэта таксама, яны хочуць нармальна жыць), пытанне ва ўз’яднанні сем’яў, — заўважыў Аляксандр Лукашэнка. — Яшчэ раз падкрэсліваюць шчыра: усіх, хто хоча вярнуцца дадому, мы будзем вяртаць дадому. Тут у нас няма праблем. Хто хоча туды, мы будзем падтрымліваць у іх патрабаваннях. Жадаеце ў Германію, у Польшчу, мы вас будзем падтрымліваць».
Як паведамлялася, 18 лістапада першы самалёт з бежанцамі вылецеў у Ірак з Нацыянальнага аэрапорта Мінск. Авіярэйс быў арганізаваны па маршруце Мінск — Эрбіль — Багдад. На борце знаходзілася каля 400 ірацкіх мігрантаў.
Тое, што адбываецца на польска-беларускай мяжы з’яўляецца прыкладам інфармацыйнай вайны, паколькі да шырокай аўдыторыі не даносіцца ў поўным аб’ёме статыстыка па міграцыйных патоках у ЕС. Аб гэтым заявіла афіцыйны прадстаўнік МЗС РФ Марыя Захарава на расійска-беларускім экспертна-медыйным форуме «Саюзная дзяржава: інфармацыйная прастора ў лічбавую эпоху», піша [10] БелТА.
«Тое, што мы зараз бачым на польска-беларускай мяжы, з’яўляецца ўзорам, паказальным прыкладам інфармацыйнай вайны, — адзначыла яна. — Тры тысячы іракцаў сталі нібыта глабальнай пагрозай для існавання ЕС. Італія за некалькі дзён прапускае большую колькасць людзей з розных краін свету. За год, паводле звестак італьянскіх праваахоўных структур, Італія прапусціла 60 тыс. мігрантаў».
Гродзенская вобласць пакуль не атрымала ніводнага еўра з абяцанага міжнароднага фінансавання для арганізацыі гуманітарнай дапамогі бежанцам. Аб гэтым паведаміў журналістам старшыня Гродзенскага аблвыканкама Уладзімір Каранік пасля даклада Прэзідэнту Беларусі Аляксандру Лукашэнку, перадае [11] БелТА.
«Гэта, напэўна, менталітэт нашага народа: калі мы бачым, што людзі трапілі ў бяду і ім патрэбна дапамога, мы спачатку аказваем дапамогу, а потым ужо лічым, чаго нам гэта каштавала», — адзначыў ён.
Паводле яго слоў, зараз асноўную нагрузку па арганізацыі гуманітарнай дапамогі бежанцам узялі на сябе прадстаўнікі грамадзянскай супольнасці, бізнесу, валанцёры. Можна сказаць, што Беларусь аказала першую дапамогу бежанцам, выратавала людзей, перамясціўшы іх у бяспечныя ўмовы з вуліцы, дзе была ўжо мінусавая тэмпература. «Зразумела, што знаходжанне ў гэтых умовах патрабуе фінансавання. Тут пытанне больш да міжнародных арганізацый. Мы аказваем дапамогу бежанцам. Было задэкларавана, што Еўрасаюз на дапамогу бежанцам выдзяляе 700 тыс. еўра. Але пакуль яшчэ ніводнага долара ці еўра міжнароднай дапамогі мы не бачылі», — канстатаваў губернатар. Ён спадзяецца, што частка выдаткаў пасля будзе кампенсаваная з тых грошай, якія міжнародная супольнасць выдзеліць на дапамогу бежанцам.
Бежанцы, якія часова размясціліся ў транспартна-лагістычным цэнтры ў Гродзенскай вобласці, не маюць намеру заставацца там назаўжды і па-ранейшаму імкнуцца патрапіць у Еўрасаюз. Аб гэтым расказаў журналістам памочнік Прэзідэнта па Гродзенскай вобласці Юрый Караеў, які курыруе пытанні бяспекі і размяшчэння бежанцаў у ГЛЦ, перадае [12] БелТА.
«Па-ранейшаму вялікая колькасць з іх марыць трапіць у Еўрасаюз. Той, хто страціў надзею гэта зрабіць, згаджаецца вярнуцца на радзіму. Ёсць некаторыя людзі, якія ўжо гавораць: калі не Германія, то тады Беларусь», — адзначыў Юрый Караеў.
«Вялікая частка не хоча сыходзіць з павестак сусветных СМІ. Адсюль трэба разумець, што яны будуць нейкім чынам пра сябе нагадваць, — працягнуў ён. — Задавольвацца „жыццём у ГЛЦ назаўжды“ яны таксама не збіраюцца».
Паводле слоў Юрыя Караева, бежанцы ўдзячны беларусам за дапамогу і падтрымку: «Разумеюць, што гэта і дзяржава, і простыя грамадзяне, арганізацыі з чалавечага жалю, спачуванні дапамагаюць ім усім неабходным».
Дырэктар Еўрапейскага рэгіянальнага бюро Сусветнай арганізацыі аховы здароўя Ханс Клюге разам з прадстаўнікамі СААЗ сёння азнаёміўся з умовамі знаходжання бежанцаў у пункце часовага размяшчэння ў транспартна-лагістычным цэнтры побач з беларуска-польскай мяжой і паразмаўляў з журналістамі, перадае [13] БелТА.
На пытанне журналістаў аб выкарыстанні польскім бокам супраць бежанцаў вадамётаў і газу былі атрыманы ўхілістыя адказы.
Ханс Клюге сказаў, што СААЗ дасць бежанцам на мяжы медыкаменты і сродкі для барацьбы з хранічнымі хваробамі. «Я прыбыў у лагер бежанцаў, каб ацаніць, у якіх умовах яны знаходзяцца і якія патрэбнасці існуюць у тых, хто апынуўся ў складанай жыццёвай сітуацыі. Я вельмі ўдзячны ўладам Беларусі за арганізацыю гэтага візіту», — сказаў Ханс Клюге.
Ён падкрэсліў, што напярэдадні яго калегі працавалі ўжо ў ТЛЦ, ацэньвалі ўмовы, створаныя для бежанцаў. «Наколькі мне вядома, тут аказваецца дапамога тым, каму гэта неабходна. Па выніках візіту мы разам з уладамі рэгіёну, Міністэрствам аховы здароўя будзем абмяркоўваць далейшыя меры. Мы ўжо прадставілі першую партыю прадметаў першай неабходнасці, таксама прадаставім партыі сродкаў, неабходных для барацьбы з хранічнымі захворваннямі, а таксама сродкаў індывідуальнай абароны, медыкаменты і гігіенічныя наборы», — распавёў Ханс Клюге. Ён падкрэсліў, што неабходна памятаць аб пандэміі, таму важна прыняць меры па барацьбе з каранавірусам і ў месцах знаходжання бежанцаў.
Падчас гутарак з Хансам Клюге бежанцы не раз адзначалі, што не жадаюць вяртацца дадому, а маюць намер патрапіць у Еўрасаюз. Адзін з іх перадаў прадстаўніку СААЗ ліст-зварот на гэтую тэму.
Таксама была закранута тэма прафілактыкі і недапушчэння распаўсюджвання каранавіруса як у пункце размяшчэння бежанцаў, так і ў цэлым у Еўропе і свеце.
«Ёсць некалькі напрамкаў, якія дапамогуць зрабіць гэта. Сярод іх выкарыстанне масак у памяшканні, а таксама прышчэпкі. Неабходна пераканаць людзей вакцынавацца. Важны стабілізуючы фактар - праветрыванне памяшканняў. Яшчэ адзін напрамак — новыя пратаколы лячэння, якія мы зараз адпрацоўваем», — адзначыў Ханс Клюзе. Ён звярнуў увагу на важную ролю СМІ ў рабоце па прафілактыцы каранавіруса і распаўсюджванню дакладнай інфармацыі.
У пункт часовага размяшчэння бежанцаў дырэктар Еўрапейскага рэгіянальнага бюро СААЗ таксама паабяцаў даставіць сродкі індывідуальнай аховы.
У сітуацыі з бежанцамі ЕС хоча знайсці нагоду для новага вітка санкцый. Такое меркаванне ў эфіры тэлеканала «Беларусь 1» выказаў кіраўнік Еўразійскага аналітычнага клуба, эксперт Расійскай рады па міжнародных справах палітолаг Мікіта Мендковіч, каментуючы сітуацыю на беларуска-польскай мяжы, паведамляе [14] БелТА.
«Сітуацыя з бежанцамі з’яўляецца падставай для нагнятання абстаноўкі. Мы бачым, што хоць ёсць опцыя прыняць бежанцаў, даставіць іх паветрам у Германію і на гэтым скончыць праблему, таму што шэраг мясцовых урадаў гатовы іх прыняць, тым не менш ні ЕС, ні афіцыйны Берлін, ні Варшава не дамагаюцца нейкіх рэальных крокаў у гэтым напрамку», — сказаў Мікіта Мендковіч.
Паводле яго слоў, ЕС не імкнецца вырашыць праблему бежанцаў. «Хоць яна іх таксама раздражняе. Яны хочуць адшукаць нагоду для новага вітка санкцый і антыбеларускіх мер, якія ўводзяцца на афіцыйным узроўні. Не таму, што Беларусь нешта робіць, а таму, што сам цяперашні палітычны статус Беларусі, яе супрацоўніцтва з Расіяй, адказ увайсці ў НАТА раздражняе Захад. Варшава спрабуе ўскласці на Мінск адказнасць за міграцыйны крызіс і, адпаведна, адшуквае падставы для новых агрэсіўных мер, накіраваных ужо не супраць бежанцаў, якія сталі ахвярамі паліцэйскай жорсткасці, а супраць афіцыйнага Мінска».
Афіцыйны прадстаўнік МЗС РФ Марыя Захарава заклікала міжнародныя гуманітарныя арганізацыі, якія не аказваюць дапамогу бежанцам на беларуска-польскай мяжы, прытрымлівацца адпаведнага для такіх сітуацый мандату. Аб гэтым яна заявіла ў кулуарах расійска-беларускага экспертна-медыйнага форуму «Саюзная дзяржава: інфармацыйная прастора ў лічбавую эпоху», паведамляе [15] ТАСС.
«Я хацела б сказаць, што ў профільных міжнародных арганізацый ёсць адпаведны мандат па рэагаванні на аналагічныя сітуацыі, вось гэтага мандата яны і павінны не проста прытрымлівацца, а павінны яго рэалізоўваць, — заявіла яна. — Яшчэ раз хачу сказаць, гэта датычыцца і міжнародных арганізацый, і няўрадавых інстытутаў, а таксама грамадскіх дзеячаў».
«Не павінна быць такой двудушнасці, якую мы назіраем у сённяшнія дні. Успомніце вашыя ранейшыя заявы, успомніце тыя лекцыі, якія вы і ў прамым і ў пераносным сэнсе чыталі міжнароднай супольнасці аб тым, як трэба дапамагаць людзям», — падкрэсліла Марыя Захарава.
Афіцыйны прадстаўнік МЗС РФ звярнула ўвагу на тое, як улады і грамадзяне Беларусі дапамагаюць бежанцам на мяжы: «Гэта і ежа, і медыкаменты, і аказанне медыцынскай дапамогі. Проста паглядзіце, як доўга вы вучылі Мінск таму, як трэба адпавядаць высокім стандартам. Што ж вы зараз самі не адпавядаеце? Такі ўдалы момант. Навошта ж дадаткова ператвараеце жыццё людзей, якія і так бягуць ад пакут, у пекла?»
Краіны Захаду, спрабуючы знайсці вінаватых, пачынаюць «падцягваць» Расію да міграцыйнага крызісу на беларуска-польскай мяжы, заявіла Марыя Захарава. «Трэба прыдумаць нешта, што можна было б прадаць уласным грамадзянам, электарату, насельніцтву ды і міжнароднай супольнасці, каб растлумачыць, чаму так у чарговы раз склалася. Таму патрэбен знешні фактар. У першую чаргу вінаватая Беларусь. Найперш афіцыйны Мінск, грамадзяне Беларусі, — сказала яна. — Заадно пачынаюць падцягваць і Расію як такі ў іх разуменні цяжкавагавы фактар, які можна прывесці з любой нагоды, калі табе патрэбны адказ на пытанне, хто вінаваты».
«Чаму нас уцягваюць? Таму што прызнаваць уласныя памылкі калектыўны Захад не любіць і не можа. Мне здаецца, у яго такая функцыя ўжо адсутнічае. Можа, калісьці яна была, але зараз яна відавочна заблакаваная», — указала дыпламат.
Пры гэтым Марыя Захарава нагадала, што самі краіны ЕС і ў мінулым удзельнічалі ў розных кампаніях, і сёння прапускаюць праз свае тэрыторыі дзясяткі тысяч людзей, аднак пра гэта чамусьці ніхто не жадае ўзгадваць. «А вось тры тысячы іракцаў, якія знаходзяцца на польска-беларускай мяжы, нібыта ствараюць пагрозу існаванню ЕС. А нічога, што па некалькі тысяч за дзень ці тыдзень шэраг краін прапускае праз свае тэрыторыі? І гэтыя людзі распаўсюджваюцца па ўсёй тэрыторыі Еўрапейскага саюза, яны гэтага не бачаць і не заўважаюць», — дадала яна.
Польшча — рэцыпіент ЕС і ў кожным бежанцы бачыць канкурэнта, заявіў у эфіры тэлеканала «Беларусь 1» дэпутат Дзяржаўнай думы Расіі Віталь Мілонаў, каменціруючы сітуацыю на беларуска-польскай граніцы, паведамляе [16] БелТА.
Дэпутат Дзярждумы нагадаў: гэтых людзей у свой час Еўропа сама і паклікала. «Але цяпер не пускае, таму што яны, можа, прыбылі не з той краіны. Не падабаюцца яны ім па нейкай прычыне. У выніку Еўропа стварыла праблему для Беларусі, таму што беларускі ўрад займаецца аховай гэтых людзей, корміць, поіць, дало ім прытулак», — сказаў Віталь Мілонаў.
Але самае цынічнае ў тым, што зараз Еўропа абвінавачвае ў гэтай сітуацыі Беларусь і Расію. «Хочацца спытаць: а мы то тут прычым? — задаўся пытаннем дэпутат. — Польскі ўрад — жабракі ЕС. Яны, мякка кажучы, не донары ЕС, а рэцыпіенты. Яны атрымліваюць грошы з Еўрасаюза і бачаць у кожным мігранце канкурэнта. І натуральна, паколькі самі з’яўляюцца такімі ўнутранымі еўрапейскімі мігрантамі, не любяць іншых мігрантаў».
Літоўцы працягваюць здымаць пастановачнае відэа аб сваёй «гасціннасці», паведамілі [17] ў Дзяржпагранкамітэце.
«19 лістапада літоўскія сілавікі ў чарговы раз даставілі групу бежанцаў на лінію мяжы для стварэння пастановачнага відэа. Характэрна, што частка гэтых жа замежнікаў раней ужо задзейнічалі на іншым участку мяжы ў здымцы фільма аб літоўскай „гасціннасці“, — распавялі ў ДПК. — Пасля раздачы пакетаў з ежай літоўскімі сілавікамі праведзены інструктаж аб тым, як правільна адказваць на пытанні журналістаў.На гэты раз у якасці здымаючых запрасілі грамадзянскіх асоб, якія задавалі бежанцам патрэбныя пытанні.Пасля так званага інтэрв’ю літоўскія сілавікі зноў забралі ўсіх замежнікаў і павезлі ўглыб сваёй тэрыторыі, а відэаматэрыял апублікаваў 21 лістапада літоўскі партал Delfi».
У ДПК не выключылі, што будзе і трэцяя частка фільма, «у якой Літва будзе таксама выкарыстоўваць залежнае становішча людзей, якія шукаюць абароны ў ЕС, для фармавання „правільнага“ кантэнту. Бо відавочна, што ў бежанцаў няма выхаду і калі яны не скажуць на камеру тое, што трэба літоўскім сілавікам, то будуць выцесненыя ў Беларусь», — дадалі ў ведамстве.
Мы вельмі ўдзячныя беларускаму боку за дапамогу, але ўсё роўна хочам патрапіць у Германію, расказаў [18] БелТА бежанец з Курдыстана Эрбіль у пункце часовага размяшчэння ў транспартна-лагістычным цэнтры побач з беларуска-польскай мяжой.
«Мы вельмі здзіўленыя, што Беларусь так добра да нас паставілася. Нам усё тут падабаецца: ежа, стаўленне валанцёраў. Дзякуй, што арганізавалі медыцынскую дапамогу», — сказаў ён.
Па словах бежанца, усіх людзей, якія знаходзяцца ў ТЛЦ, турбуе нявызначанасць. «Мы хочам патрапіць у Германію, у нашай краіне заставацца небяспечна. На радзіме я прадаў усю маёмасць, каб адправіцца ў Еўразвяз. Але Польшча адмаўляецца нас пускаць. Мы не разумеем чаму», — адзначыў Эрбіл.
Многія бежанцы на беларуска-польскай мяжы — курды-язіды, якія больш за ўсіх пацярпелі ад вайны. Пра гэта ў эфіры тэлеканала «Беларусь 1» заявіў курда-турэцкі палітолаг кандыдат гістарычных навук Ікбаль Дзюрэ, паведамляе [19] БелТА.
«Там ёсць людзі, якія апынуліся на мяжы Беларусі Польшчы, таму што ў іх іншага выйсця не было. Гэта курды-езіды, якія больш за ўсіх пацярпелі з-за вайны. У 2016 годзе ім давялося пакінуць свае месцы, свае гарады, таму што ІДІЛ іх забіваў, браў у палон іх жанчын і гэтак далей. Таму многія з іх дагэтуль жывуць у намётавых лагерах, у тым ліку ў Курдыстане», — сказаў Ікбаль Дзюрэ.
Паводле яго слоў, многія з бежанцаў проста не могуць вярнуцца дадому. «У іх сапраўды складанае становішча. Я мяркую, што многія з іх спальваючы масты пакінулі сваю краіну», — дадаў палітолаг.
У пункце часовага размяшчэння ў транспартна-лагістычным цэнтры на мяжы знаходзяцца 22 цяжарныя бежанкі, паведаміў старшыня Пастаяннай камісіі па адукацыі, навуцы, культуры і сацыяльным развіцці Савета Рэспублікі Віктар Лісковіч, перадае [20] БелТА.
«Медыкі ўважліва сочаць за іх станам і гатовы ў любы момант аказаць патрэбную дапамогу. Добра наладжаны ўсе бытавыя працэсы ў плане харчавання і забеспячэння бежанцаў рэчамі першай неабходнасці. Пазменна працуюць камунальныя службы. Павялічана колькасць біяпрыбіральняў. Удзяляем асаблівую ўвагу стану здароўя людзей, асабліва жанчын і дзяцей», — распавёў сенатар.
Паводле слоў Віктара Лісковіча, прапрацоўваецца пытанне арганізацыі на тэрыторыі лагістычнага цэнтра памяшкання, дзе бежанцы змогуць мыцца ў нармальных умовах. «Мабыць, гэта самае частае пажаданне бежанцаў наконт арганізацыі побыту», — падкрэсліў ён.
Дзеянні польскіх палітыкаў распальваюць гвалт у адносінах да бежанцаў, паведамілі [17] ў Дзяржпагранкамітэце.
«Польшча зноў „гуманна“ сустрэла безабаронных бежанцаў. Увечары 21 лістапада групу з 12 чалавек, сярод якіх было пяцёра дзяцей, польскія праваахоўнікі сілай прымусілі перайсці на тэрыторыю Беларусі. Сярод выцесненых бежанцаў беларускія пагранічнікі выявілі двух мужчын, якія з-за пераломаў былі не ў стане самастойна перасоўвацца. Па словах 33-гадовага выхадца з Ірака, яго нага была зламаная некалькі дзён таму польскім праваахоўнікам, а 50-гадоваму суайчынніку для пералому хапіла некалькіх удараў тэлескапічнай металічнай дубінкай. Людзей даставілі да мяжы і, выцягнуўшы з машын, прымусілі рухацца ў Беларусь», — распавялі ў ДПК.
Як расказалі бежанцы, у Польшчы іх некалькі разоў жорстка збівалі з-за адмовы прытрымлівацца ў Беларусі, а таксама прымянялі слёзатачывы газ. Прычым заўзятыя польскія праваабаронцы распылялі газ нават у напрамку дзяцей. Просьбы аб медыцынскай дапамозе для жанчын, хворых на дыябет, польскія сілавікі традыцыйна ігнаравалі. Усе некалькі дзён, праведзеныя ў Польшчы, людзі нічога не елі.
Для аказання дапамогі беларускімі пагранічнікамі неадкладна была выклікана медыцынская брыгада. Бежанцаў размясцілі ў цёплым памяшканні, накармілі і аказалі ўсю магчымую дапамогу пацярпелым. Двое мужчын з пераломамі ног дастаўлены ў Камянецкую раённую бальніцу для далейшага лячэння.
«Як бачна, цяпер палітыка суседняй краіны ў адносінах да людзей, якія шукаюць абароны, грунтуецца выключна на запалохванні насіллем. Прычым з кожным разам агрэсія ўзмацняецца. Цяпер ужо недастаткова выцесніць групы з дзецьмі за межы краіны. Зараз узровень жорсткасці ў прыгнечанні і прыніжэнні бежанцаў у Польшчы дасягнуў такой ступені, што людзі губляюць не толькі сілы, перамагаючы холад, голад, але і літаральна здароўе», — адзначылі ў ДПК.
Пацярпелымі на беларуска-польскай мяжы прызнаны 132 чалавекі, з іх больш за 20 дзяцей, паведаміў журналістам старшыня Следчага камітэта Дзмітрый Гара, перадае [21] БелТА.
Распачата крымінальная справа па факце злачынстваў супраць бяспекі чалавецтва.
«Пацярпелымі па крымінальнай справе прызнаны 132 чалавекі, у тым ліку 23 дзіцяці ва ўзросце ад года да 14 гадоў. Па кожным выпадку назначана судова-медыцынская экспертыза», — сказаў Дзмітрый Гара. Ён падкрэсліў, што гэта работа прадаўжаецца, пацярпелых будзе больш. Напрыклад, у момант сустрэчы старшыні СК з журналістамі судовыя медыкі аглядалі бацьку з дзіцем, якія пацярпелі ад супрацьпраўных дзеянняў польскіх сілавікоў.
Сярод пацярпелых таксама журналісты. Дзмітрый Гара сказаў, што па кожным факце супрацьпраўных дзеянняў польскіх сілавікоў будзе дадзена прававая ацэнка.
У пацярпелых розныя віды траўм. «Гэта хімічныя апёкі, цялесныя пашкоджанні, у аднаго з пацярпелых ёсць падазрэнне на пералом рэбраў. Асноўная ж маса — пашкоджанні органаў дыхання ў выніку прымянення моцнадзейных атрутных рэчываў», — адзначыў Дзмітрый Гара. Паводле яго слоў, гэтыя рэчывы настолькі інтэнсіўна прымяняліся, што следчыя, якія працавалі на месцы здарэння праз некалькі гадзін, таксама пацярпелі.
Для паўнаты расследавання крымінальнай справы будзе накіраваны запыт аб аказанні прававой дапамогі, у тым ліку ўладам Польшчы.
Дапамога бежанцам на мяжы ад СААЗ паступіць некалькімі партыямі. Аб гэтым сёння журналістам паведаміў дырэктар Еўрапейскага рэгіянальнага бюро Сусветнай арганізацыі аховы здароўя Ханс Клюге, перадае [22] БелТА.
Ханс Клюге адзначыў, што разам з ім наведвае Беларусь высокапрадстаўнічая каманда экспертаў СААЗ, якія прыбылі ў краіну за некалькі дзён да яго. За гэты час эксперты паспелі правесці шэраг візітаў і адзнак, а таксама арганізаваць пастаўку першых партый неабходных медыкаментаў, медыцынскіх прыстасаванняў, гігіенічных набораў і г.д.
«Гэта толькі першыя партыі з многіх, якія рушаць услед, паколькі ёсць відавочная неабходнасць пастаўляць і медыкаменты, якія патрэбны мігрантам для лячэння хранічных захворванняў, і гігіенічныя наборы, і сродкі індывідуальнай абароны. Мы працуем з Беларускім Чырвоным Крыжом, а таксама іншымі агенцтвамі і сістэмамі ААН, якія прысутнічаюць у краіне», — сказаў Ханс Клюге.
Дырэктар Еўрапейскага рэгіянальнага бюро Сусветнай арганізацыі аховы здароўя выказаў удзячнасць ураду Беларусі за магчымасць арганізаваць гэты візіт. «Больш таго, у мяне быў доступ да лагістычнага цэнтра і да мігрантаў, з якімі я абсалютна без усялякіх абмежаванняў меў зносіны. Мэта маёй місіі — пераканацца ў тых умовах, у якіх знаходзяцца людзі, ацаніць запатрабаванне ў дадатковых мерах і мерапрыемствах, якія неабходныя для аховы здароўя», — адзначыў Ханс Клюге. Ён падкрэсліў, што як кіраўнік Еўрапейскага рэгіянальнага бюро СААЗ павінен сачыць за тым, каб выконвалася асноватворнае права чалавека — права на здароўе.
«Ёсць цяжкасці, якія неабходна вырашаць, таму сёння будзем размаўляць з міністрам аховы здароўя, губернатарам вобласці, кіраўніцтвам Беларускага Чырвонага Крыжа, прадстаўнікамі сістэмы ААН, каб выпрацаваць канкрэтны план дзеянняў і мерапрыемстваў па паляпшэнню ўмоў і задавальненню першачарговых патрэбнасцей (бежанцаў. — Заўвага БелТА) », - сказаў Ханс Клюге. Ён растлумачыў, што размова ідзе, у прыватнасці, аб арганізацыі душавых.
Акрамя таго, Ханс Клюге падзякаваў міністру аховы здароўя Дзмітрыю Піневічу за магчымасць наведаць некалькі ўстаноў аховы здароўя Гродна, а таксама кіраўнікам гэтых медустаноў за тое, што працягваюць аказваць высакакласную дапамогу ўсім, у тым ліку бежанцам і іх дзецям. «Пераканацца ў гэтым — было адной з ключавых задач майго візіту», — сказаў на заканчэнне ён.
Разглядаецца версія аб тым, што дзеянні польскіх уладаў былі загадзя спланаваныя. Пра гэта сёння журналістам паведаміў старшыня Следчага камітэта Дзмітрый Гара, перадае [23] БелТА.
Узбуджаная крымінальная справа па факце злачынстваў супраць бяспекі чалавецтва.
«Цяпер намі правяраецца версія аб тым, што дзеянні польскіх уладаў былі загадзя спланаваныя. Таму што да таго моманту, калі 16 лістапада бежанцы прыбылі ў пункт пропуску, там ужо былі сканцэнтраваныя польскія сілавікі. Гэта можа сведчыць аб тым, што гэта была загадзя спланаваная правакацыя», — адзначыў Дзмітрый Гара.
Пацярпелымі па справе прызнаныя 132 чалавекі, больш за 20 з якіх дзеці. Траўмы ў іх розныя, але большасць звязана з апёкамі і іншымі пашкоджаннямі ад выкарыстання моцнадзейных атрутных рэчываў.
Каля сотні бежанцаў з ТЛЦ звярнуліся да медыкаў па дапамогу, паведаміў журналістам міністр аховы здароўя Дзмітрый Піневіч, перадае [24] БелТА.
«Прыкладна 100 чалавек звярталіся па медыцынскую дапамогу. Шпіталізаваны тры чалавекі — дзіця і двое дарослых. Іх здароўю зараз нічога не пагражае», — сказаў Дзмітрый Піневіч.
Паводле яго слоў, у ТЛЦ знаходзяцца дзве брыгады хуткай медыцынскай дапамогі, якія працуюць кругласутачна. Пры ўзнікненні любой складанай сітуацыі медыкі могуць не толькі аказваць медыцынскую дапамогу, але і неадкладна эвакуіраваць пацыентаў, якім неабходна даабследаванне або аказанне неадкладнай дапамогі, у любой установе Гродзенскага рэгіёна і рэспублікі. «Сто пацыентаў, якія звярталіся, — гэта таму пацвярджэнне», — дадаў міністр.
Больш за тое, задача сістэмы аховы здароўя заключаецца і ў тым, каб прафілактаваць захворванні. Таму медыкі ацэньваюць агульны стан здароўя бежанцаў, якія знаходзяцца ў ТЛЦ, назіраюць за імі падчас раздачы прадуктовых пакетаў, аказання іншых паслуг. Дапамагаюць у гэтым і прадстаўнікі Чырвонага Крыжа, якія з’яўляюцца, як правіла, медыцынскімі работнікамі ці мае адпаведны вопыт.
Дзмітрый Піневіч заўважыў, што візіт місіі СААЗ на чале з дырэктарам Еўрапейскага рэгіянальнага бюро Хансам Клюге вельмі важны. Эксперты дадуць ацэнку сітуацыі непасрэдна ў ТЛЦ, а таксама ацэняць патэнцыял сістэмы аховы здароўя, які можа спатрэбіцца пры пагаршэнні сітуацыі. Для гэтага арганізавана шырокае наведванне бальніц рэгіёна.
Паколькі Польшчай ратыфікавана Жэнеўская канвенцыя, то бежанцы могуць прыбыць на тэрыторыю гэтай краіны, заявіў палітычны аналітык Аляксандр Шпакоўскі ў эфіры «Альфа Радыё», паведамляе [25] БелТА са спасылкай на sb.by.
«Тыя, хто ў лагістычным цэнтры, гэта самыя бедныя і бяздольныя. Гэта людзі, у якіх няма грошай на праваднікоў, здольных перанакіраваць іх праз вокны ў граніцы. І гэта тыя, хто чакае гуманітарнага калідора, законнага рашэння», — падкрэсліў палітолаг.
Ён адзначыў, што ў інтэрнэце пачалі з’яўляцца каментарыі, у якіх людзі са здзіўленнем выказваюцца аб бежанцах. «Яны то з вакцынацыяй ваююць, то з бежанцамі, то яшчэ з нечым. Гэта не тыя напрамкі барацьбы, якія актуальныя на цяперашнім этапе. Але тым не менш гэтым людзям рэкамендую пачытаць Жэнеўскую канвенцыю. Там усё напісана. Жэнеўская канвенцыя ратыфікавана Польшчай. Гэта значыць, бежанцы маюць поўнае права з пункту гледжання сістэмы міжнародных дамоў, у якой рэгулюецца дадзеная праблема, прыбыць на тэрыторыю Польшчы і падаць у кампетэнтныя інстанцыі прашэнне аб наданні статусу бежанцаў», — сказаў эксперт.
У выпадку адмовы выконваць гэтыя ўмовы, мяркуе Аляксандр Шпакоўскі, Польшчы і некаторым іншым краінам неабходна выйсці з Жэнеўскай канвенцыі.
Польшчай павінен заклапаціцца Гаагскі трыбунал. Аб гэтым заявіў член Савета Рэспублікі Анатоль Шчасны, каментуючы сітуацыю з бежанцамі на беларуска-польскай мяжы, перадае [26] БелТА.
«Тое, што адбываецца на мяжы — гэта нават не міграцыйны крызіс. Гэта крызіс усёй палітыкі заходніх краін, палітыкі двудушнасці і падвойных стандартаў. Спачатку гэтыя дзяржавы, з дазволу сказаць „развітой дэмакратыі“, бессаромна дзеляць багацці і нетры, ім не належаць, руйнуюць эканомікі, знішчаюць жыццёвы ўклад, раз’ядноўваюць сям’і. А калі ад безвыходнасці ўцекачы спрабуюць трапіць у Еўрасаюз, то нядаўнія змагары за правы чалавека будуюць платы з калючага дроту, выкарыстоўваюць вадамёты і слёзатачывы газ. І, вядома, шукаюць вінаватых у тым, што адбываецца дзесьці, але толькі не ў сябе», — сказаў сенатар.
Паводле яго слоў, цяперашняя сітуацыя з’яўляецца працягам хлусні і зневажання законаў, таго, што ўсе бачылі ў Югаславіі, Іраку, Сірыі. «Калі заходніх палітыкаў ставяць перад фактам, у адказ чуюць іх любімае: „гэта іншае“. Беларусь праводзіць незалежную, суверэнную палітыку, а значыць, у вачах палітычных дзеячаў Захаду ўжо „вінаватая“. Лічу, што дзеянні польскіх уладаў — прыклад бесчалавечнасці і абуральны злачынны акт. Вось кім павінен заклапаціцца Гаагскі трыбунал. Беларускі народ добразычлівы і гасцінны. У нас яшчэ свежыя ў памяці жахі вайны, і мы заўсёды дамо дапамогу якія жывуць у нястачы. Мы цэнім кожную чалавечую жыццё», — рэзюмаваў Анатоль Шчасны.
Фота: БелТА
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/palityka
[2] https://www.belta.by/society/view/bezhenets-iz-iraka-nashe-buduschee-v-evrope-v-rodnoj-strane-nebezopasno-i-net-raboty-470823-2021/
[3] https://tass.ru/obschestvo/12983317
[4] https://www.belta.by/society/view/schekin-kontrol-nad-polshej-so-storony-vashingtona-i-londona-javljaetsja-garantiej-razobschennosti-470829-2021/
[5] https://www.belta.by/politics/view/voennyj-ekspert-dejstvijam-polshi-dolzhna-byt-dana-objektivnaja-otsenka-470844-2021/
[6] https://www.belta.by/society/view/shevtsov-bezhentsam-na-granitse-dostavleno-bolee-53-t-produktov-470849-2021/
[7] https://www.belta.by/president/view/porjadok-naveden-lukashenko-vyskazalsja-o-byte-bezhentsev-na-granitse-470866-2021/
[8] https://t.me/minzdravbelarus
[9] https://www.belta.by/president/view/belarus-gotovit-vtoroj-rejs-po-vozvrascheniju-bezhentsev-na-rodinu-470878-2021/
[10] https://www.belta.by/society/view/zaharova-situatsija-na-polsko-belorusskoj-granitse-javljaetsja-primerom-informatsionnoj-vojny-470881-2021/
[11] https://www.belta.by/society/view/karanik-poka-my-ne-poluchili-ni-odnogo-evro-obeschannoj-mezhdunarodnoj-pomoschi-dlja-bezhentsev-470882-2021/
[12] https://www.belta.by/society/view/karaev-bezhentsy-ne-namereny-dovolstvovatsja-zhiznjju-v-tlts-navsegda-oni-po-prezhnemu-stremjatsja-v-es-470884-2021/
[13] https://www.belta.by/society/view/kljuge-v-tlts-dal-uklonchivye-otvety-na-ispolzovanie-polshej-vodometov-i-gaza-no-obeschal-pomoch-470887-2021/
[14] https://www.belta.by/society/view/politolog-v-situatsii-s-bezhentsami-es-hochet-najti-povod-dlja-novogo-vitka-sanktsij-470895-2021/
[15] https://tass.ru/
[16] https://www.belta.by/society/view/deputat-gosdumy-polsha-retsipient-es-i-v-kazhdom-bezhentse-vidit-konkurenta-470910-2021/
[17] https://gpk.gov.by/
[18] https://www.belta.by/society/view/bezhenets-my-ochen-blagodarny-belorusskoj-storone-no-vse-ravno-hotim-popast-v-germaniju-470922-2021/
[19] https://www.belta.by/society/view/politolog-mnogie-bezhentsy-na-granitse-kurdy-ezidy-kotorye-bolshe-vseh-postradali-ot-vojny-470931-2021/
[20] https://www.belta.by/society/view/liskovich-v-tlts-nahodjatsja-22-beremennye-bezhenki-470934-2021/
[21] https://www.belta.by/society/view/gora-poterpevshimi-na-granitse-priznany-132-bezhentsa-iz-nih-bolee-20-detej-470944-2021/
[22] https://www.belta.by/society/view/voz-peredast-pomosch-bezhentsam-na-granitse-neskolkimi-partijami-470951-2021/
[23] https://www.belta.by/society/view/gora-o-dejstvijah-polskih-silovikov-eto-mogla-byt-zaranee-splanirovannaja-provokatsija-470953-2021/
[24] https://www.belta.by/society/view/okolo-sotni-bezhentsev-iz-tlts-obratilis-k-medikam-za-pomoschjju-470957-2021/
[25] https://www.belta.by/society/view/shpakovskij-polsha-ratifitsirovala-zhenevskuju-konventsiju-poetomu-bezhentsy-imejut-pravo-pribyt-na-ee-470975-2021/
[26] https://www.belta.by/society/view/schastnyj-polshej-dolzhen-ozabotitsja-gaagskij-tribunal-470987-2021/
[27] https://zviazda.by/be/tags/bezhancy
[28] https://zviazda.by/be/tags/myazha
[29] https://zviazda.by/be/tags/polshcha