За ўсю гісторыю назіранняў, якая вядзецца з перапісу 1749 года, мужчын у Швецыі стала больш, чым жанчын. Аналагічныя працэсы адбываюцца ў Нарвегіі, Даніі, Германіі і Вялікабрытаніі. Гэта ўнікальная з'ява для заходніх краін, дзе жаночае насельніцтва заўсёды пераўзыходзіла мужчынскае. Пра прычыны і наступствы новага дэмаграфічнага трэнду паведамляе Phys.org.
Упершыню гістарычны зрух зафіксавалі ў сакавіку 2015 года — мужчын у Швецыі аказалася на 277 чалавек больш. За год гэты разрыў вырас да 12 тысяч чалавек. Хоць для насельніцтва ў дзесяць мільёнаў гэта не вельмі вялікая лічба, у будучыні разрыў толькі вырасце, сцвярджаюць навукоўцы.
На 105 нованароджаных хлопчыкаў у Еўропе прыходзіцца ў сярэднім 100 дзяўчынак, з-за больш высокай працягласці жыцця жанчын становіцца больш, чым мужчын. Але нядаўна гэтая тэндэнцыя пачала мяняцца: у Нарвегіі мужчыны выйшлі наперад яшчэ ў 2011 годзе, у Даніі і Швейцарыі колькасць абодвух палоў зраўнялася. У Германіі, дзе з-за дзвюх сусветных войнаў мужчын катэгарычна не хапала, суадносіны палоў зрушыліся: з 87 мужчын на 100 жанчын у 1960 годзе да 96 мужчын у 2015-м. Тую ж карціну да 2050 года чакаюць убачыць у Вялікабрытаніі.
Гэтая з'ява тлумачыцца дзвюма прычынамі: ростам працягласці жыцця ў мужчын (дзякуючы прагрэсу ў галіне аховы здароўя і аховы працы) і прыбыццём дзясяткаў тысяч бежанцаў, пераважна мужчынскага полу, з краін Афрыкі і Блізкага Усходу. Толькі ў Швецыі ў 2015—2016 гадах атрымалі прытулак 35 тысяч падлеткаў, якія прыбылі ў краіну без бацькоў. Дэмографы дапускаюць, што лішак мужчын дасць жанчынам больш магчымасцяў дыктаваць свае ўмовы. Пры гэтым адначасова можа вырасці рызыка сексуальнага гвалту з боку мужчын, якія не здольныя знайсці сабе партнёра.
У 2014 годзе нямецкія навукоўцы высветлілі, што на Зямлі жанчын заўсёды было больш, чым мужчын. Як высветлілася, яшчэ да міграцыі продкаў чалавека з Афрыкі жанчын у родзе homo было больш, чым мужчын, і заканамернасць захоўвалася на працягу ўсёй гісторыі. Магчыма, прычынай гэтага з'яўляецца полігінія (або мнагажэнства, калі адзін мужчына ўступае ў палавыя адносіны з многімі жанчынамі) і вірылакальнасць (калі пасля заключэння шлюбу жонка пераязджае да мужа). У выніку слабы пол «падараваў» насельніцтву планеты больш генаў, чым моцны.
hvir@zviazda.by [3]
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/tags/ivan-kuparvas
[2] https://zviazda.by/be/u-svece
[3] mailto:hvir@zviazda.by
[4] https://zviazda.by/be/tags/europa
[5] https://zviazda.by/be/tags/naselnictva
[6] https://zviazda.by/be/tags/shvecyya