Вы здесь

Пра што думае журналіст у 101-ы дзень нараджэння сваёй газеты


9 жніўня ў рэдакцыі панаваў працоўна-святочны настрой. Дзень нараджэння любімай «Звязды», ды яшчэ 101-ы па ліку — чым не нагода. Як і штодня, рабілі наступны (гэты, значыць) нумар, але ж і жартавалі, і ўспаміналі. У абедзенны перапынак сабраліся ўсе разам, папілі гарбаты, паелі ўсялякай смакаты, сказалі адно аднаму цёплыя словы, нават невялікую імпрэзу зладзілі.


А на сценах у фае фоткі развесілі — і сённяшнія, і з мінулых гадоў, балазе фатографы прафесійныя заўсёды побач, з імі не расслабішся, падловяць і ў камандзіроўцы, і за рабочым сталом. Разглядалі з цікавасцю, з настальгіяй («Маладыя гады, маладыя жаданні»...), прыгадвалі добрым словам калег, якія ўжо не з намі... Часам спыняліся позіркам на кімсьці незнаёмым, пыталіся: а гэта хто? І калі сябе, любімага, трохі (зусім трохі!) маладзейшага, худзейшага, з большай колькасцю валасоў на галаве, пазнавалі ў любым ракурсе, дык герояў сваіх публікацый, якія трапілі на тыя фотаздымкі, і, уласна, дзякуючы якім тыя публікацыі ўвогуле з'яўляліся, прыгадвалі з цяжкасцю. Яно, канешне, пагартаўшы падшыўку, можна знайсці і імя, і прозвішча, і ўсе падрабязнасці. А вось так, знянацку — мала ў каго атрымаецца.

Я вось, напрыклад, доўга стаяла ля фота, на якім размаўляю з бабуляй. Дэталі помняцца добра, нягледзячы на тое, што мінула больш за дваццаць гадоў. Гэта Лагойшчына, ранняя вясна, вёска Александрыно (па-мясцоваму — Трубачы). Мы з бабуляй ля брацкай магілы, у якой пахаваныя забітыя фашыстамі партызаны. Бабуля сама разам з аднавяскоўцамі іх хавала і даглядала тую магілу ўсе гады. Прозвішча бабкі я памятаю — Трубач (бо ў той вёсцы ўсе карэнныя жыхары — Трубачы). А вось імя — ну хоць забіце мяне. А яно варта было б памятаць і ведаць.

Так яно і адбываецца ў нашай працы — праходзяць праз допісы, якія чытаеш, праз думкі, праз напісаныя радкі, а нярэдка і праз душу, пакідаючы там адметны след, сотні людзей. Са сваімі імёнамі, лёсамі, прафесіямі, праблемамі і радасцямі, крыўдамі і захапленнямі. Складваюцца ў стракатую цікавую, не паўтораную больш нідзе мазаіку, што здаецца ва ўспрыманні цэласнай карцінай, у якой дасканала помняцца нават самыя драбнюткія дэталі. А дастань выпадкова з той мазаікі адзін асобны пазл — будзеш доўга ўглядацца, спрабаваць успомніць — і далёка не заўсёды паспяхова. І адчуваеш сябе крыху вінаватым, бо кожны з гэтых людзей — практычна твой суаўтар, сустваральнік тваёй журналісцкай біяграфіі, а ты так проста ўзяў ды забыўся.

І, каб крыху, найперш перад самім сабой, апраўдацца, выцягваеш з куфра памяці, у якім ніколі парадку няма, асобныя, адзінкавыя, імёны і імгненні. Вось са светлай памяці Нінай Маркаўнай Захарэвіч ідзём па яе родных Паставах, і яна з гордасцю расказвае пра свой гарадок, пра яго гісторыю. Вось разам з ёй у мястэчку Дунілавічы прадзіраемся праз густыя хмызы ў старой частцы могілак, каб знайсці даваенную магілу дзяўчыны, рэальная гісторыя кахання і гібелі якой стала сюжэтам народнай песні (а чытачы «Звязды» даведаліся пра гэты шэкспіраўскі сюжэт менавіта дзякуючы допісу Ніны Маркаўны). А рэцэптам найсмачнейшага пірага, якім тады падзялілася з маладой журналісткай сталая чытачка, я і сёння радую і здзіўляю сваіх гасцей.

Вось з Лідзіяй Сямёнаўнай Фарботкай зграбаем сена ў яе на ўчастку. Яна вельмі шчыра запрашала прыехаць у іхнюю вёсачку Пруды, што на ўскрайку Налібоцкай пушчы, і напісаць і пра вёску, і пра добрых працавітых людзей, што там жывуць, і адмовіць было проста немагчыма. Мы тады прайшліся па вёсцы, Лідзія Сямёнаўна пазнаёміла мяне са многімі сваімі землякамі. А калі ўжо вярнуліся да яе ў хату, на тварах гаспадароў я заўважыла няёмкасць і трывогу, з якой яны пазіралі ў акно. З-за лесу з'явілася хмарка, якая абяцала выліцца добрым дажджом проста на Пруды, а ў Фарботкаў за хатай сохла сена. Але ж не кінеш дзеля яго прыезджую са сталіцы журналістку... Выпытаўшы, у чым справа, я папрасіла яшчэ адны граблі. Сена мы ад дажджу тады выратавалі, паспеўшы скласці ў копы, і ў памяці аб Прудах, акрамя цікавай фактуры, якая стала асновай публікацыі, застаўся яго духмяны водар і адчуванне задаволенасці добра і своечасова зробленай справай.

Часлава Францаўна Акулевіч, якая загадвала музеем у Гальшанах, усімі сіламі спрыяла, каб таямніца Гальшанскага прывіду была раскрытая, але каб так і засталася таямніцай. Ганна Вікенцеўна Драўгяліс-Палеўская з Быхава сваім пакручастым лёсам і сваёй зацятай адзінотай прымусіла неяк адразу, за адзін дзень, пасталець і па-новаму паглядзець на звычайныя рэчы, якія так прывычна маеш у сваім жыцці і можаш вельмі лёгка страціць. Анатоль Караткевіч з Гомеля сваёй праблемай натхніў вывучаць у чытальнай зале Адміністрацыйны і Крымінальны кодэксы (і гэта таго было варта — мы тады выйгралі суд у ваеннай пракуратуры)...

За ўсімі публікацыямі, якімі вы зачытваецеся або з якімі спрачаецеся, стаяць жывыя звычайныя людзі, з якімі мы, аўтары гэтых публікацый, мелі гонар быць знаёмыя. Мы за даўнасцю часу можам не памятаць усіх імён і прозвішчаў — чалавечая памяць рэч увогуле вельмі ненадзейная. Але іх помняць газетныя старонкі. У выпадку са «Звяздой» — ужо на працягу больш чым ста гадоў. І гэта тое, што нас — аўтараў, герояў, чытачоў — сапраўды яднае. Хочацца верыць: нават у маштабах Часу і Гісторыі.

Алена ЛЯЎКОВІЧ

Название в газете: Спыніцца, азірнуцца...

Выбор редакции

Культура

Чем в этом году будет удивлять посетителей «Славянский базар в Витебске»?

Чем в этом году будет удивлять посетителей «Славянский базар в Витебске»?

Концерт для детей и молодежи, пластический спектакль Егора Дружинина и «Рок-панорама».

Общество

Время заботы садоводов: на какие сорта плодовых и ягодных культур стоит обратить внимание?

Время заботы садоводов: на какие сорта плодовых и ягодных культур стоит обратить внимание?

Выбор саженца для садовода — тот момент, значимость которого сложно переоценить.

Сельское хозяйство

Как обстоят дела на полях Беларуси на данный момент?

Как обстоят дела на полях Беларуси на данный момент?

Успех зависит от соблюдения отраслевых регламентов и технологий.

Регионы

Бьюти-рецепты XVIII века восстанавливают в Грабовке

Бьюти-рецепты XVIII века восстанавливают в Грабовке

«Императорский» туристический маршрут поможет развивать сельскую территорию.