Вы здесь

Як у Вязынцы традыцыйна гукалі вясну-красну


Кожную вясну ў купалавай Вязынцы адбываецца маляўнічае і святочнае абрадавае дзейства «Гуканне вясны». Вось і ў гэтую нядзелю, якая выдалася надзіва лагоднай і цёплай, Вязынка расквітнела песнямі-вяснянкамі, папяровымі птушкамі на галінках дрэў, гукамі гармоніка, скрыпкі, цымбалаў і жалейкі, вясёлым гоманам кірмаша народных майстроў, колераў спадніц і кашуль дзявочых строяў. І гэта была ўжо не стыхійная спеўна-танцавальная тусоўка, а шматгадовая традыцыя, якую ў свой час распачалі і праводзяць філіял літаратурнага музея Янкі Купалы і вядомае аб’яднанне энтузіястаў «Студэнцкае этнаграфічнае таварыства» — сапраўдных патрыётаў адраджэння нашай спрадвечнай старажытнай культуры, яе вытокаў. Штогадовае культурнае мерапрыемства праводзіцца ў гонар вясновага абуджэння прыроды і вяртання птушак пасля зімы. Спрадвеку гэтае свята называлі «Саракамі», бо яно звязана з павер’ем, што на радзіму вяртаюцца сорак птушыных выраяў. У вёсках у гэтую пару пяклі булачкі (печыва) у выглядзе птушачак і частавалі дзетак, а дзяўчаты збіраліся за вёскай на высокай горцы, і, стаўшы ў кола, якое сімвалізуе сонца, гучна спявалі песні-вяснянкі, каб іх было чутна вельмі далёка.


За хатай, у якой нарадзіўся наш славуты песняр, на высокім узгорку, фальклорныя гурты, стаўшы ў вялікае кола, распачалі пераклічку гукальнымі песнямі, а дзіцячы гурт «Явар» дапаўняў сакавіцкую песенную прастору гукамі гліняных свісцелак: «Жавароначкі, прыляціце, краснае лецейка прынясіце!..» Адзін са знакавых гульнявых звычаяў у абрадзе — падкiдванне печаных птушачак на даматканым дыване — гэта заўсёды эмацыянальна, маляўніча і захапляльна.

Што цікава, у Вязынцы на гуканні вясны няма так званых «артыстаў і гледачоў», тут усе — удзельнікі свята, бо яно для ўсіх адно: станавіся ў карагод, бярыся за рукі і весела кроч з іншымі, спявай. А калі музыкі, якія рассядуцца на прызбе і зайграюць «лявоніху», «гапак», «полькі» і «абэркі», ногі самі папросяцца ў танцавальнае кола. Сёлета на свяце было шмат і іншых забаў і для дарослых, і для дзяцей: у гэты дзень абавязкова наведваюць Вязынку цэлымі сем’ямі, таму гуканне вясны гэта і сямейнае свята. Сэлфі на фоне выяў «залатых» львоў, арэлі на вяроўках, традыцыйная кухня, майстар-класы і прыгожыя краявіды... Чым не свята і адпачынак для душы ва ўлонні красамоўнай прыроды?

Анатоль КЛЯШЧУК 

Фота аўтара

Выбор редакции

Культура

Чем в этом году будет удивлять посетителей «Славянский базар в Витебске»?

Чем в этом году будет удивлять посетителей «Славянский базар в Витебске»?

Концерт для детей и молодежи, пластический спектакль Егора Дружинина и «Рок-панорама».

Общество

Время заботы садоводов: на какие сорта плодовых и ягодных культур стоит обратить внимание?

Время заботы садоводов: на какие сорта плодовых и ягодных культур стоит обратить внимание?

Выбор саженца для садовода — тот момент, значимость которого сложно переоценить.

Сельское хозяйство

Как обстоят дела на полях Беларуси на данный момент?

Как обстоят дела на полях Беларуси на данный момент?

Успех зависит от соблюдения отраслевых регламентов и технологий.

Регионы

Бьюти-рецепты XVIII века восстанавливают в Грабовке

Бьюти-рецепты XVIII века восстанавливают в Грабовке

«Императорский» туристический маршрут поможет развивать сельскую территорию.